CQĐT VKSND Tối cao tiếp nhận nội dung tố cáo một cán bộ CATX Dĩ An

Có dấu hiệu phạm pháp hình sự?

Từ tháng 4-2019 đến nay, báo PL&XH đã có loạt bài phản ánh về việc, khoảng 22g45 ngày 10-4, Thượng úy Lê Anh Tuấn, Đội CSHS CATX Dĩ An, tỉnh Bình Dương cùng gần chục người mặc thường phục đến khám xét nhà chị Lê Thị Ng., tại phường Thuận Giao, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương mà không có lệnh khám nhà, không lập biên bản khám xét nhà, thu giữ chiếc điện thoại của chị Ng. mà không lập biên bản.

Nhóm người của Thượng úy Lê Anh Tuấn mặc thường phục đến nhà chị Ng. vào giữa đêm khuya

PV báo PL&XH đã nhiều lần liên hệ làm việc với CATX Dĩ An để làm rõ nội dung tố cáo của công dân nhưng đã gần 3 tháng trôi qua, đơn vị này vẫn chưa có thông tin trả lời. Ngày 2-7, Điều tra viên thuộc CQĐT VKSND TC đã tiếp nhận nhiều tài liệu thể hiện hành vi của Thượng úy Lê Anh Tuấn và nhóm người đi cùng có dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp, vi phạm tố tụng, lạm quyền trong khi thi hành công vụ, xâm phạm gia cư bất hợp pháp… từ PV báo PL&XH để xử lý theo quy định.

Trước đó, chị Lê Thị Ng. đã gửi đơn tố cáo tới Cục Điều tra VKSND Tối cao; Thanh tra Bộ Công an; VKSND TC và CA tỉnh Bình Dương; VKSND và CA thị xã Dĩ An để tố cáo hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật của Thượng úy Lê Anh Tuấn và nhóm người đi cùng.

Thượng úy Lê Anh Tuấn yêu cầu chị Ng. đưa điện thoại rồi thu giữ mà không lập biên bản

Theo đơn tố cáo của chị Lê Thị Ng., khoảng 22g30 ngày 10-4, khi cửa hàng bán quần áo của gia đình chị Ng. đã đóng cửa thì có một nhóm khoảng gần chục người mặc thường phục tới gõ cửa. Khi chị Ng. và em trai mở cửa thì có một người tự xưng tên là Tuấn, CSHS CATX Dĩ An (sau này chị Ng. mới biết là Thượng úy Lê Anh Tuấn, Đội CSHS CATX Dĩ An) yêu cầu kiểm tra CMTND của em trai chị Ng..

Sau đó, Thượng úy Tuấn cùng gần chục người mặc thường phục vào trong cửa hàng, yêu cầu chị Ng. về phường làm việc đồng thời thu giữ chiếc điện thoại di động của chị Ng. Trong khi chị Ng. lên trên tầng thay quần áo thì nhóm của Thượng úy Tuấn đã tự ý lục lọi, khám xét từ tầng 1 đến tầng 3 nhà chị Ng. mà không được sự đồng ý của chị.

Trước và trong quá trình khám nhà, nhóm người này không xuất trình được lệnh khám nhà. Mặc dù chị Ng. đã yêu cầu nhóm của Thượng úy Tuấn không tự tiện di chuyển, lục lọi đồ đạc, khám nhà trái quy định nhưng nhóm người này vẫn cố tình thực hiện.

Người mặc áo trắng cầm điện thoại của chị Ng. trong suốt quá trình khám nhà

Chị Ng. cho rằng, Thượng úy Lê Anh Tuấn là CSHS CATX Dĩ An nhưng lại tổ chức khám xét nhà chị Ng. ở thị xã Thuận An khi không có lệnh khám nhà là có dấu hiệu vi phạm tố tụng nghiêm trọng? Ngoài ra, Thượng úy Tuấn còn yêu cầu chị Ng. về CA phường Thuận Giao để làm việc mà không có giấy mời hay giấy triệu tập.

Camera an ninh thể hiện, xuyên suốt quá trình khám xét nhà, nhóm của Thượng úy Lê Anh Tuấn không mặc cảnh phục theo quy định, không có sự giám sát của VKSND cùng cấp; không đọc lệnh khám nhà, không lập biên bản khám xét nhà, không lập biên bản thu giữ đồ vật (chiếc điện thoại di động của chị Ng.).

Thượng úy Lê Anh Tuấn là người tiên phong vào khám nhà chị Ng.

Trao đổi với PV báo PL&XH, Luật sư Nguyễn Hồng Thái, Đoàn Luật sư Hà Nội đánh giá, hành vi của Thượng úy Lê Anh Tuấn và nhóm người đi cùng có dấu hiệu vi phạm. Bởi lẽ, một trong những nguyên tắc cơ bản khi thực hiện hoạt động tố tụng hình sự được BLTTHS năm 2015 nhấn mạnh là việc không ai được xâm phạm trái pháp luật chỗ ở, đời sống riêng tư… của cá nhân, việc khám xét chỗ ở phải được thực hiện theo quy định.

Theo khoản 1 Điều 191, BLTTHS năm 2015, việc khám xét chỗ ở chỉ được thực hiện trong trường hợp: Có căn cứ để nhận định trong chỗ ở có công cụ, phương tiện phạm tội, tài liệu, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đồ vật, dữ liệu điện tử, tài liệu khác liên quan đến vụ án; việc khám xét chỗ ở cũng được tiến hành khi cần phát hiện người đang bị truy nã, truy tìm và giải cứu nạn nhân. Theo đó, công an chỉ được khám xét chỗ ở khi thuộc một trong những trường hợp nêu trên.

Tiếp đó là gần chục người mặc thường phục vào khám xét

Ngoài việc phải đáp ứng điều kiện khám xét chỗ ở, CA khi tiến hành khám xét chỗ ở cần phải thực hiện đúng trình tự, thủ tục sau: Trước khi tiến hành khám xét, Điều tra viên phải thông báo cho VKSND cùng cấp về thời gian và địa điểm tiến hành khám xét để cử Kiển sát viên kiểm sát việc khám xét, trừ trường hợp khám xét khẩn cấp.

Mặt khác, từ Điều 192 đến Điều 199, BLTTHS năm 2015 đã quy định rất chặt chẽ về việc khám xét, thu giữ, tạm giữ tài liệu đồ vật, trong đó có quy định “Không được bắt đầu việc khám xét chỗ ở vào ban đêm, trừ trường hợp khẩn cấp nhưng phải ghi rõ lý do vào biên bản”.

Người có hành vi khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm theo điểm a, khoản 1, Điều 158, BLHS năm 2015. Trong trường hợp người khám xét lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

Cần sự vào cuộc của Thanh tra CA tỉnh Bình Dương

Chị Ng. trình bày, chị này không rõ lý do vì sao CATX Dĩ An lại tới tận nhà chị ở thị xã Thuận An để khám xét nhà vào giữa đêm khuya. Tại trụ sở CA phường Thuận Giao, Thượng úy Tuấn ép chị Ng. cung cấp mật khẩu điện thoại di động mà đồng chí này đã thu giữ khi khám xét nhà, đồng thời ép chị phải viết bản tường trình. Khi chị Ng. xin lại điện thoại nhưng Thượng úy Tuấn không trả và yêu cầu chị Ng. sáng hôm sau (ngày 11-4) lên CATX Dĩ An để lấy lại điện thoại.

Nhóm người của Thượng úy Lê Anh Tuấn khám xét tất cả các phòng trong nhà chị Ng.

Theo lịch hẹn, chị Ng. đã đến CATX Dĩ An. Tại đây, chị Ng. tiếp tục phải viết bản tường trình. Đến thời điểm hiện tại, chị Ng. vẫn chưa được CATX Dĩ An trả lại chiếc điện thoại mà Thượng úy Tuấn đã thu giữ vào đêm 10-4. Ngoài việc tố cáo hành vi của nhóm người có dấu hiệu vi phạm tố tụng, xâm phạm hoạt động tư pháp, lạm quyền trong khi thi hành công vụ, xâm phạm gia cư bất hợp pháp, thu giữ đồ vật không lập biên bản, khổ chủ còn “tố” bị mất 32 triệu đồng trong quá trình khám xét nhà.

Sau khi tiếp nhận đơn tố cáo của bà Ng., ngày 22-4, Thượng tá Phạm Văn Điều, Phó Chánh thanh tra CA tỉnh Bỉnh Dương ký Thông báo số 60/TB-PX05 thông báo đã chuyển đơn tố cáo của bà Ng. đến Trưởng CATX Dĩ An để xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật. Cùng ngày (22-4), VKSND thị xã Dĩ An cũng chuyển đơn tố cáo của bà Ng. đến CATX Dĩ An để giải quyết theo thẩm quyền.

Thanh tra CA tỉnh Bình Dương đã yêu cầu Trưởng CATX Dĩ An xem xét giải quyết nhưng đã gần 3 tháng trôi qua, khổ chủ vẫn chưa nhận được kết quả giải quyết đơn tố cáo

Trao đổi với PV báo PL&XH, Điều tra viên VKSND Tối cao cho rằng, hành vi của Thượng úy Tuấn và nhóm người đi cùng như chị Ng. trình bày trong đơn tố cáo có dấu hiệu khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác, xâm phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân được quy định trong Hiến pháp, vi phạm quy định điều lệnh ngành và vi phạm hoạt động điều tra. Chính vì vậy, chị Ng. nên gửi đơn tố cáo tới Thanh tra CA tỉnh Bình Dương để xử lý theo quy định và Thanh tra CA tỉnh Bình Dương cần vào cuộc để vụ việc được giải quyết một cách khách quan.

Sự việc xảy ra đã gần 3 tháng trôi qua nhưng đến thời điểm hiện tại, CATX Dĩ An vẫn chưa trả lời đơn tố cáo của chị Ng. theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, PV báo PL&XH đã nhiều lần liên hệ làm việc để làm rõ những nội dung chị Ng. tố cáo nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi của CATX Dĩ An.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.

Quốc Doanh