Cử bác sĩ ra nước ngoài chống Covid-19 - chiến lược lợi hại của Cuba

Trong hai năm qua, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách cản trở chương trình gửi bác sĩ tới làm việc ở nước ngoài của Cuba, vốn giúp nước này tăng ảnh hưởng mềm cũng như kiếm về hàng tỷ USD ngoại tệ, theo AP.

Vài năm qua, Washington thành công thuyết phục nhiều quốc gia Nam Mỹ như Brazil, Ecuador, Boliva hồi hương hàng nghìn bác sĩ Cuba sau khi phe cánh tả các nước thất cử và các chính phủ hữu hảo với Mỹ lên nắm quyền.

Đoàn nhân viên y tế Cuba được cử tới Italy trong đại dịch Covid-19. Ảnh: AP.

Nguồn thu ngoại tệ của Cuba

Đại dịch Covid-19, vì vậy, được coi như con cờ thay đổi vận may của Cuba.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia lao đao trong cuộc chiến chống virus corona, Cuba có thể gửi phái đoàn y tế tới ít nhất 14 quốc gia, trong đó có Italy, qua đó tự nâng cao hình ảnh đất nước trong cuộc khủng hoảng toàn cầu.

"Tôi hiểu quan điểm của Mỹ, tuy nhiên chúng tôi là quốc gia có chủ quyền, chúng tôi có thể lựa chọn đối tác phù hợp để làm việc cùng", Bộ trưởng Ngoại giao Andorra Maria Ubach cho biết. Andorra là một trong các nước nhận hỗ trợ y tế từ Cuba.

Tại thành phố Crema ở vùng Lombardy, miền Bắc Italy, 52 bác sĩ và y tá Cuba đã lập một bệnh viện dã chiến với 32 giường bệnh được trang bị máy thở oxy và 3 giường chăm sóc y tế tích cực.

"Đây là khoảnh khắc biểu tượng bởi các bệnh viện ở Crema đã trải qua tình thế cực kỳ căng thẳng từ khi dịch bệnh bùng phát. Số bệnh nhân đã nhập viện và tiếp tục lấp đầy các phòng cấp cứu, cũng như mọi khu vực khác, đã đặt các nhân viên y tế vào thử thách khốc liệt", Giulio Gallera, Giám đốc cơ quan dịch vụ dân sinh Lombardy, cho biết.

Chính quyền Tổng thống Trump đã tìm nhiều cách nhằm cắt giảm các nguồn thu tài chính của Cuba, một phần trong chiến lược siết chặt cấm vận.

Trong bối cảnh đại dịch, Washington tiếp tục ngăn cản các nước ký hợp đồng với y bác sĩ Cuba, với lý do tiền lương và điều kiện lao động bất công mà các y bác sĩ Cuba có thể phải đối mặt.

"Chính phủ Cuba giữ lại phần lớn tiền lương mà y bác sĩ của họ kiếm được khi tham gia các nhiệm vụ y tế quốc tế", Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố hồi tuần trước.

Havana cho biết nhận được 6 tỷ USD mỗi năm từ việc xuất khẩu dịch vụ y tế, trong đó phần lớn đến từ các y bác sĩ làm việc ở nước ngoài. Khi Brazil trục xuất các bác sĩ Cuba năm 2018, một số chi tiết được hé lộ. Quốc gia Nam Mỹ trước đó trả 3.1000 USD mỗi tháng cho một bác sĩ Cuba.

Các bác sĩ phần lớn kiếm được ít hơn 100 USD mỗi tháng nếu làm việc tại Cuba, vì vậy tham gia các đoàn y tế làm việc ở nước ngoài giúp họ cải thiện thu nhập đáng kể, dù số tiền họ nhận được trên thực tế thấp hơn nhiều so với trung bình của thế giới.

Covid-19 và cơ hội cho Cuba

Cuba có tỷ lệ nhân viên y tế trên số dân cư tương đối cao so với trung bình thế giới. Chính phủ Cuba cho biết nước này có khoảng 90.000 nhân viên y tế, trong khi dân số là 11 triệu người.

Cuba hiện có khoảng 37.000 nhân viên y tế làm việc tại 67 quốc gia, phần lớn trong các hoạt động dài ngày. Một số bác sĩ được cử đi làm việc trong các nhiệm vụ tình nguyện, nhưng nhiều quốc gia phải trả tiền khi tiếp nhận sự trợ giúp y tế của Cuba. Một số trường hợp, các cơ quan y tế quốc tế là bên chi trả cho Cuba.

Lữ đoàn Henry Reeve là một trong các đơn vị y tế nổi tiếng của Cuba tham gia các hoạt động quốc tế. Henry Reeve từng được triển khai trong cuộc chiến chống các dịch bệnh truyền nhiễm, trong đó có đại dịch Ebola tại Tây Phi năm 2014. Khi đó, Cuba nhận được sự phối hợp từ chính quyền Tổng thống Barack Obama, trong bối cảnh quan hệ song phương được cải thiện.

Nhân viên y tế Cuba được cử tới Tây Phi trong đại dịch Ebola. Ảnh: AP.

Mới đây nhất, 593 bác sĩ từ lữ đoàn Henry Reeve, do Fidel Castro thành lập năm 2005 theo tên của một tình nguyện viên người Mỹ chiến đấu cùng người Cuba chống thực dân Tây Ban Nha, đã được gửi tới Suriname, Jamaica, Dominica, Belize, Saint Vincent và Grenadines, St. Kitts và Nevis, Venezuela, và Nicarragua.

Toàn bộ 593 y bác sĩ này được ử đi để đối phó với đại dịch Covid-19 ở các nước, dù một số quốc gia thậm chí mới chỉ có số ca nhiễm dưới 10. Không thỏa thuận hay điều khoản tài chính nào liên quan tới việc cử và tiếp nhận các nhân viên y tế này được công khai.

Hôm 1/4, tờ Diari của Andorra dẫn lời Bộ trưởng Y tế Joan Martinez Benazet cho biết 1 trong số 39 bác sĩ Cuba tại nước này đã có kết quả dương tính với virus corona. Bác sĩ này được cách ly tại một khách sạn tại Andorra.

Nguy cơ lây nhiễm là một trong những đe dọa tiềm tàng đối với các y bác sĩ làm việc ở tuyến đầu. Chỉ riêng ở Italy, hơn 10.000 nhân viên y tế đã lây nhiễm Covid-19, ít nhất 69 bác sĩ đã tử vong vì dịch bệnh.

Với hầu hết bệnh nhân, Covid-19 chỉ gây triệu chứng từ nhẹ tới trung bình như sốt và ho. Tuy nhiên với những trường hợp khác, đặc biệt người lớn tuổi và người có bệnh lý nền, Covid-19 có thể gây ra triệu chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng như viêm phổi cấp.

Các quan chức Cuba đã đăng tải những video trong đó y bác sĩ của nước này nhận được sự hoan nghênh và tán dương khi tới các nước khác làm việc, qua đó bác bỏ mọi sự chỉ trích từ phía Washington.

"Các người thật đáng xấu hổ. Thay vì tấn công Cuba và các bác sĩ tận tụy, các người nên quan tâm tới hàng nghìn người Mỹ nhiễm bệnh đang phải chịu đựng do sự thờ ơ của chính phủ và sự bất lực của hệ thống y tế", Josefina Vidal, Đại sứ Cuba tại Canada, viết trên Twitter.

Trong khi đó, Cuba đang chuẩn bị cử thêm một đoàn y tế tới Angola. Tại Argentian, quan chức cho biết chính phủ nước này đang thảo luận về khả năng tiếp nhận sự hỗ trợ chông Covid-19 từ Cuba.

Những lần Tổng thống Trump khẩu chiến với truyền thông về Covid-19 Từng gọi giới truyền thông là "kẻ thù của nhân dân", Tổng thống Trump lại càng tỏ thái độ quyết liệt hơn khi các phóng viên đề cập đến tình hình dịch Covid-19 tại Mỹ.

Duy Anh