Cử tri Anh đi bầu cử, quyết định số phận Brexit

Ngày 12-12, cử tri Anh đi bầu cử để quyết định chọn nhà lãnh đạo có khả năng giải quyết bế tắc đối với vấn đề Brexit (Anh rời EU) trong một cuộc tổng tuyển cử được coi là quan trọng nhất kể từ sau khi kết thúc Thế chiến II.

Theo AFP, hơn 4.000 điểm bỏ phiếu tại Anh, Scotland, Wales và Bắc Ireland đồng loạt mở cửa lúc 7 giờ và đóng cửa lúc 22 giờ, giữa tiết trời mùa đông giá rét. Người dân Anh bỏ phiếu để chọn ra 650 nghị sĩ Quốc hội trong cuộc tổng tuyển cử thứ ba kể từ năm 2015. Đây là lần đầu tiên trong gần một thế kỷ nước Anh tổ chức tổng tuyển cử vào tháng 12. Nhiệt độ ở mức đóng băng cùng với mưa và tuyết khắp nơi có thể ảnh hưởng đến số cử tri đi bỏ phiếu.

Cử tri Anh sẽ quyết định chọn đương kim Thủ tướng Boris Johnson (trái) hay lãnh đạo phe đối lập Jeremy Corbyn (phải) trong cuộc bầu cử lần này. Ảnh: AP

Cuộc đua song mã

Đương kim Thủ tướng Boris Johnson kêu gọi bầu cử sớm với hy vọng phá vỡ thế bế tắc trong Quốc hội khi các nghị sĩ liên tiếp trì hoãn phê duyệt thỏa thuận Brexit của ông hồi tháng 10. Ông Johnson đã không có thế đa số trong Quốc hội vừa qua và gặp nhiều khó khăn khi mất đi sự ủng hộ của đảng Liên minh Dân chủ vì lo ngại về việc Bắc Ireland sẽ được đối xử như thế nào theo thỏa thuận với EU.

Những lá phiếu sau cuộc bầu cử này có thể sẽ mở đường cho Anh chính thức rời đi dưới thời Thủ tướng Johnson hoặc thúc đẩy nước này tiến đến một cuộc trưng cầu dân ý khác cuối cùng có thể đảo ngược quyết định Brexit. Việc bỏ phiếu diễn ra trên khắp đất nước trong một cuộc bầu cử làm hài lòng Thủ tướng Johnson, nhà lãnh đạo đã khẳng định ông sẽ đưa Anh ra khỏi EU vào ngày 31-1-2020 như thời hạn chót đề ra, chống lại lãnh đạo phe đối lập Jeremy Corbyn, vốn hứa hẹn một cuộc trưng cầu dân ý khác về Brexit. Với rất nhiều khó khăn và thách thức ngay trước mắt, các đảng chính trị đã mở những “chiến dịch xấu xí” nhằm vào nhau, bỏ qua ranh giới của sự thật, minh bạch và thực tế trong 5 tuần vận động tranh cử. Đảng Bảo thủ của ông Johnson bị chỉ trích vì sử dụng các chiến thuật sai lệch trên phương tiện truyền thông xã hội, trong khi Công đảng của ông Corbyn tìm cách giành được phiếu bầu bằng cách cam kết đánh thuế người giàu, tăng chi tiêu của chính phủ và quốc hữu hóa các ngành công nghiệp như đường sắt và các Cty nước.

Bước đi sai lầm?

Thủ tướng Johnson lên nắm quyền vào tháng 7 sau khi người tiền nhiệm Theresa May buộc phải từ chức sau khi không nhận được sự ủng hộ của Quốc hội cho thỏa thuận Brexit của mình với EU và sau đó mất thế đa số trong một cuộc bầu cử nhanh chóng. Trong khi đó, lãnh đạo phe đối lập Corbyn từng là “kẻ chống đối” EU và là nhân vật vốn nói rằng sẽ giữ thái độ trung lập nếu ông được chọn là Thủ tướng và sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý khác. Ông cũng cam kết lật đổ một hệ thống bầu cử gian lận mà ông cho là được điều hành bởi các tỷ phú và những người trốn thuế.

Nhưng thực tế đang cho thấy, cả hai đã mắc sai lầm trong chiến dịch tranh cử. Đương kim Thủ tướng Johnson trong một cuộc phỏng vấn đã từ chối nhìn vào bức ảnh một bệnh nhi 4 tuổi nằm dưới đất trong hơn 5 giờ đồng hồ mới được bác sĩ thăm khám, vụ việc vốn đang khiến dư luận Anh dậy sóng. Sau đó, ông đã xin lỗi, nhưng cũng không khiến dư luận Anh tạm yên. Ông Corbyn, một nhà vận động kỳ cựu vì quyền của Palestine, đã nhiều lần tránh xin lỗi vì những cáo buộc ông không giải quyết được chủ nghĩa bài Do Thái từ một số thành phần trong đảng. Cuối cùng, ông cũng đã xin lỗi, nhưng...

Mặc dù vậy, tất cả các cuộc thăm dò dư luận lớn đều cho thấy, ông Johnson sẽ giành chiến thắng. Các thị trường cũng đang hướng về chiến thắng cho ông Johnson. Nhưng cuộc tranh luận kéo dài 5 năm của hai cuộc trưng cầu dân ý lịch sử - về độc lập của Scotland năm 2014 và Brexit năm 2016 - và hai cuộc bầu cử quốc gia vào năm 2015 và 2017 đã mang lại kết quả bất ngờ, vốn thường xảy ra trong các cuộc khủng hoảng chính trị. Vì vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, vẫn có khả năng ông Corbyn giành chiến thắng.

KHẢ ANH