Cử tri Nghệ An lo ngại tình trạng công trình thủy điện 'mọc' chi chít

Kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVII đã 'nóng' lên bởi phần chất vấn Giám đốc Sở Công thương Hoàng Văn Tám xung quanh tình trạng các công trình thủy điện vừa và nhỏ mọc chi chít trên địa bàn, gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống, sạt lở sông ngày càng trầm trọng…

Theo báo cáo của Giám đốc Sở Công thương Nghệ An Hoàng Văn Tám, trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 47 dự án được phê duyệt quy hoạch, với tổng công suất 1.407,1 MW.

Trong đó có 8 dự án lớn thuộc thẩm quyền phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ có công suất 1.011MW; 24 dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Công Thương với tổng công suất 291,8MW; 15 dự án thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh với tổng công suất 102,8MW.

Dự án thủy điện Chi Khê sắp hoàn thành, vừa tích nước vận hành.

Tuy nhiên, mới đây 15 dự án thủy điện với tổng công suất 46,15 MW do hiệu quả thấp đã được UBND tỉnh đề nghị Bộ Công Thương loại khỏi quy hoạch. Toàn tỉnh hiện còn 32 dự án với tổng công suất 1.359,9 MW. Trong số 32 dự án thủy điện thuộc quy hoạch được phê duyệt có 15 dự án đã vận hành phát điện với tổng công suất 855,5 MW; 9 dự án đang triển khai thi công với tổng công suất 101,4 MW.

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, hiện trên các nhánh sông thuộc địa bàn tỉnh Nghệ An, các công trình thủy điện vừa và nhỏ được xây dựng với mật độ dày đặc, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống của hàng ngàn dân trên các địa bàn huyện miền núi như Tương Dương, Kỳ Sơn, Con Cuông, Quế Phong, Quỳ Châu, Quỳnh Hợp… Nghiêm trọng hơn, tại các địa phương này, sau mỗi trận lũ, kèm thủy điện xả nước đã làm hàng loạt tuyến đường huyết mạch bị sạt lở, thậm chí cuốn trôi, hàng trăm ngôi nhà dân bị nhấn chìm theo dòng Lam, và một số diện tích đất ruộng cũng bị rửa trôi...

Dân Tam Đình, Tương Dương đối mặt với rủi ro lũ quét trong lòng dự án thủy điện Khe Bố.

Tại phiên chất vấn, có rất nhiều câu hỏi chất vấn của đại biểu liên quan đến thủy điện, hầu hết ý kiến của các đại biểu đều đề cập tới nhiều vấn đề bất cập tồn tại hàng chục năm nay liên quan đến xây dựng các nhà máy thủy điện tại Nghệ An.

Theo đó, nhiều cử tri của tỉnh mong muốn xem xét không phát triển thêm thủy điện, loại bỏ khỏi quy hoạch những thủy điện công suất quá nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn đến môi trường sinh thái tự nhiên hay đời sống dân sinh “hậu tái định cư” thủy điện chưa được giải quyết thỏa đáng....

Đại biểu Trần Duy Ngoãn (Hội Nhà báo Nghệ An) cho rằng, hiện nay có rất nhiều tồn tại, vướng mắc liên quan đến tái định cư cho người dân vùng thủy điện. Ông Ngoãn muốn người đứng đầu Sở Công thương tỉnh đưa ra giải pháp cụ thể, tồn tại, vướng mắc liên quan đến tái định cư cho người dân vùng thủy điện.

Đại biểu Đặng Quang Hồng và đại biểu Lục Thị Liên cùng cho rằng, cuộc sống tái định cư của người dân vùng thủy điện hiện nay chưa tốt. “Quan điểm của Nhà nước là đảm bảo cuộc sống tái định cư tốt hơn hoặc bằng với nơi ở cũ, nhưng thực tế khó khăn ở phần lớn khu tái định cư thủy điện hiện nay thì ai cũng đã biết. Như vậy, trách nhiệm của các bên liên quan trong việc lập dự án tái định cư như thế nào ?”, đại biểu nêu câu hỏi

Ngoài ra, các đại biểu còn cho rằng, có một số dự án thủy điện gây ảnh hưởng đến môi trường, gây tình sạt lở đường sá, hạ tầng và “đề nghị giám đốc Sở cho biết trách nhiệm của Sở trong việc tham mưu, cấp phép”…

Trả lời phần chất vấn tại chỗ đối với các đại biểu, Giám đốc Sở công thương Hoàng Văn Tám chỉ nêu một số vướng mắc để giải quyết tồn tại như thẩm quyền giải quyết, chủ trương chính sách thay đổi do kéo dài nhiều năm, cũng như giải pháp được dự kiến sẽ triển khai trong thời gian tới.

Trên địa bàn Nghệ An hiện nay có 3 dự án thủy điện phải di dời người dân với số lượng lớn, đó là Bản Vẽ (3.002 hộ), Hủa Na (1.362 hộ) và Khe Bố (585 hộ). Trong 3 thủy điện này, có đến 25 vấn đề tồn tại vướng mắc mà cử tri cần được giải đáp tại kỳ họp HĐND tỉnh, nhưng giải đáp của ngành công thương chưa đáp ứng được kỳ vọng.

Về những bất cập “hậu dự án” liên quan đến 3 dự án thủy điện lớn trên địa bàn Nghệ An, Phó chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Thanh Điền thừa nhận, có tình trạng tồn đọng, kéo dài về vấn đề di dân.

Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Xuân Sơn cho hay, trong các buổi tiếp xúc cử tri, nhiều cử tri có ý kiến đề nghị không phát triển thêm thủy điện, đặc biệt là thủy điện nhỏ. Ông Sơn đề nghị các Sở ban ngành liên quan cần thực hiện nghiêm việc giám sát quá trình xây dựng, vận hành dự án cũng như đảm bảo quy tắc an toàn hồ chứa. Trước tình hình đó, “việc phát triển thủy điện trên địa bàn sắp tới phải vừa đảm bảo an ninh năng lượng, vừa phục vụ tốt cuộc sống người dân”, ông Sơn nhấn mạnh.

Việt Hương

Nguồn Đầu Tư: https://baodautu.vn/cu-tri-nghe-an-lo-ngai-tinh-trang-cong-trinh-thuy-dien-moc-chi-chit-d85061.html