Cùng hành động để chấm dứt bệnh lao

Ngày thế giới phòng chống lao 24/3/2023:

Người bệnh đến khám, nghe tư vấn tại Bệnh viện Phổi tỉnh.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới năm 2021, Việt Nam hiện vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao với 169.000 người mắc bệnh lao và 12.000 người tử vong do lao, trong đó 63% bệnh nhân lao thường, 98% bệnh nhân lao kháng thuốc, 70% người mắc lao trong độ tuổi lao động. Đầu tư cho chấm dứt bệnh lao là đầu tư cho phát triển bền vững, chấm dứt bệnh lao ở Việt Nam nghĩa là tránh đi cái chết không đáng có của hơn 12.000 người một năm hiện nay và hàng trăm ngàn gia đình không phải lo lắng vì có người mắc lao.

Hàng năm, cả nước phát hiện và đưa vào điều trị hơn 100.000 người mắc lao. Tuy nhiên, tỉ lệ bệnh nhân được phát hiện và báo cáo mới chỉ đạt 60%, có nghĩa là có tới 40% số bệnh nhân lao chưa được phát hiện hoặc được phát hiện nhưng chưa được báo cáo. Tỉ lệ khỏi bệnh được duy trì ở mức trên 90% với bệnh nhân lao mới. Các công nghệ mới, thuốc mới, tiếp cận mới trên thế giới đã được áp dụng hiệu quả cao, ngay cả với lao đa kháng và siêu kháng thuốc. Trước tình hình phòng, chống lao đối mặt với nhiều thách thức sau đại dịch COVID-19, Chương trình chống lao Quốc gia dự kiến điều chỉnh thời gian chấm dứt bệnh lao vào năm 2035, phù hợp với Chiến lược chấm dứt bệnh lao toàn cầu.

Tại tỉnh Phú Thọ, thời gian qua, các hoạt động phòng, chống lao nhận được sự quan tâm, ủng hộ của các cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở; sự chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời của Chương trình chống lao Quốc gia, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện 74 Trung ương, Sở Y tế, sự phối hợp của các tổ chức chính trị - xã hội, các đơn vị trong và ngoài ngành trên địa bàn. Mạng lưới phòng chống lao tiếp tục được củng cố, kiện toàn từ tỉnh đến cơ sở, 13/13 Trung tâm Y tế huyện, thị, thành có tổ chống lao, thiết lập phòng khám lao, 100% trạm y tế xã, phường, thị trấn có cán bộ chuyên trách và cộng tác viên tại các khu dân cư. Công tác tuyên truyền về bệnh lao và cách phòng chống tiếp tục được đẩy mạnh, giúp người dân, đặc biệt người dân vùng sâu, vùng xa, người di biến động hiểu, không mặc cảm kỳ thị với bệnh lao, chủ động tiếp cận sử dụng dịch vụ khám phát hiện, chẩn đoán, điều trị, dự phòng bệnh lao.

Trong công tác phòng chống lao, việc phát hiện, điều trị sớm người mắc lao có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình thực hiện mục tiêu chấm dứt bệnh lao, vì vậy hằng năm, Bệnh viện Phổi tỉnh đã triển khai khám sàng lọc lao và lao tiềm ẩn tại cộng đồng thông qua chiến lược “2X” gồm chụp Xquang phổi và xét nghiệm đờm bằng kỹ thuật Gene Xpert với kết quả thu được rất tích cực. Năm 2022, Bệnh viện Phổi phối hợp với Trung tâm Y tế các huyện, thị, thành tổ chức sàng lọc tại cộng đồng, trong đó thực hiện chụp xquang phổi 12.807 ca, xét nghiệm đờm 4.760 tiêu bản, xét nghiệm GeneXpert 2.106 mẫu. Toàn tỉnh đã khám cho 29.849 lượt người, xét nghiệm 26.650 tiêu bản, thu nhận điều trị 572 bệnh nhân lao các thể, 100% trường hợp người bệnh lao mới được đưa vào quản lý và điều trị.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Phổi được trang bị, đầu tư nhiều trang thiết bị hiện đại, ứng dụng các kỹ thuật mới, thuốc mới trong điều trị bệnh lao. Bệnh viện hoàn toàn chủ động trong việc điều trị lao kháng thuốc, người bệnh không cần phải lên cơ sở y tế tuyến trên để điều trị. Hiện tỉ lệ điều trị khỏi đối với lao phổi có bằng chứng vi khuẩn mới đạt 95,3%.

Chúng ta có thể chấm dứt bệnh lao là chủ đề của Ngày thế giới phòng, chống lao 24/3/2023 trên toàn cầu. Chủ đề năm nay mang đến niềm hy vọng và niềm tin mạnh mẽ như một lời khẳng định đanh thép rằng việc chấm dứt bệnh lao là hoàn toàn có thể. Hướng đến mục tiêu thanh toán bệnh lao vào năm 2035, ngoài sự nỗ lực của ngành Y tế trong việc tổ chức các chương trình khám sàng lọc bằng các dịch vụ kỹ thuật cao để phát hiện sớm bệnh lao, cắt đứt nguồn lây trong cộng đồng, quan trọng nhất vẫn là sự hợp tác của chính mỗi người dân. Mỗi người hãy tự lắng nghe và theo dõi sức khỏe bản thân mình, khi có các dấu hiệu như ho khan kéo dài trên hai tuần, sốt nhẹ kéo dài, người mệt mỏi, ăn uống kém, sút cân không rõ nguyên nhân… cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa càng sớm càng tốt để được khám và chẩn đoán bệnh lao.

Hiền Nguyễn