Cuộc diễn tập quân sự nào suýt đẩy nhân loại rơi vào Thế chiến 3?

Mỹ và NATO đã tiến hành một cuộc diễn tập mang tên mã "Able Archer" vào tháng 11/1983. Ít ai có thể ngờ cuộc tập trận này suýt châm ngòi cho Thế chiến 3 nổ ra.

Cụ thể, mục đích của cuộc diễn tập quân sự "Able Archer" là nhằm thử nghiệm kênh liên lạc giữa Bắc Mỹ và châu Âu trong quá trình chuyển từ chiến tranh thông thường sang chiến tranh hạt nhân theo kịch bản giả định là Chiến tranh thế giới 3 nổ ra.

Trong khuôn khổ cuộc diễn tập, liên lạc giữa Mỹ và các nước trong NATO đều được mã hóa nhưng mọi thông điệp đều bắt đầu với cụm từ "Diễn tập".

Giới chức Mỹ và NATO tin rằng, Liên Xô có thể giải mã được những thông điệp này nên sẽ không xảy ra hiểu nhầm rằng phương Tây đang chuẩn bị cuộc chiến thực sự nhằm vào xứ sở bạch dương.

Thế nhưng, Mỹ và NATO tiến hành diễn tập với các tình huống giả định khá sát với thực tế. Mọi hoạt động diễn ra trong cuộc diễn tập trông giống như chuẩn bị cho cuộc chiến tranh thật sự.

Đặc biệt, Mỹ còn triển khai tên lửa tầm trung mang đầu đạn hạt nhân Pershing II đến sát biên giới với Ba Lan. Những động thái trên được tình báo Liên Xô thu thập được và phân tích. Từ đó, giới chức Liên Xô cho rằng Mỹ và NATO đang chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh, thậm chí là một cuộc tấn công phủ đầu bằng vũ khí hạt nhân.

Chính vì vậy, khi cuộc diễn tập "Able Archer" chính thức diễn ra, Liên Xô đã ra lệnh cho binh sĩ trang bị vũ khí hạt nhân cho hàng chục máy bay ở Đông Đức và Ba Lan. Khoảng 70 quả tên lửa SS-20 mang đầu đạn hạt nhân cũng được đưa vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu.

Tình báo Mỹ nhận định những hành động trên của Liên Xô nhằm phản ứng lại cuộc diễn tập Able Archer vì cho rằng phương Tây đang chuẩn bị cho cuộc chiến thực sự dưới vỏ bọc cuộc diễn tập quân sự.

Để "hạ nhiệt" căng thẳng với Liên Xô, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan ra lệnh rút các vũ khí hạng nặng, bao gồm tên lửa hạt nhân để tránh châm ngòi cho Thế chiến 3 nổ ra.

Nhờ vậy, hiểu lầm được xóa bỏ. Tình hình giữa Liên Xô với Mỹ và NATO trở lại bình thường.

Mời độc giả xem video: Bộ trưởng ngoại giao Nga cảnh báo nguy cơ chiến tranh hạt nhân. Nguồn: VTV24.

Tâm Anh (TH)