Cuộc gặp Kim Jong un- Moon Jae-in khó khăn hơn tưởng tượng

Sau lần đầu tiên vào ngày 27.4 và lần thứ 2 vào ngày 26.5, đều ở khu phi quân sự Bàn Môn Điếm, cuộc gặp gỡ lần thứ 3 giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên là chuyến thăm chính thức Triều Tiên đầu tiên của ông Moon Jae-in.

Trước sự kiện này đã có hai người tiền nhiệm của ông Moon Jae-in tới Bình Nhưỡng, nhưng đều diễn ra cách đây rất lâu rồi. Sau hơn 10 năm mới lại có tổng thống Hàn Quốc tới thăm chính thức Triều Tiên nhưng lại có 3 lần gặp cấp cao trong thời gian không đầy nửa năm - điều này đủ để cho thấy mối quan hệ giữa hai miền trên bán đảo Triều Tiên hiện khác biệt cơ bản như thế nào so với trước đó. Ngoài ra, cả đà cải thiện quan hệ song phương cũng như định hướng cho việc phát triển mối quan hệ ấy được ông Kim Jong-un và ông Moon Jae-in thỏa thuận ở lần gặp nhau đầu tiên đều vẫn được kiên định duy trì bất chấp tiến triển cụ thể đạt được cho tới nay vẫn còn chưa cơ bản và tiến trình hòa bình, hòa giải giữa Mỹ và Triều Tiên đã được khởi động nhưng tiến bước chưa được nhiều và hiện dễ dàng bị đảo ngược.

Sứ mệnh của cuộc gặp lần này giữa hai người ở Bình Nhưỡng hoàn toàn khác trước. Họ ý thức được rằng thế giới bên ngoài đã đành nhưng đặc biệt nhất và quan trọng hơn cả đối với họ là sự quan tâm theo dõi của Mỹ. Động tác răn đe của Mỹ là việc Mỹ yêu cầu HDBA LHQ thảo luận về việc thực hiện nghiêm chỉnh những nghị quyết đã ban hành về trừng phạt Triều Tiên. Trước đó, Mỹ đề cập đến việc lại tiếp tục tập trận chung với Hàn Quốc và bộ trưởng ngoại giao Mỹ Mike Pompeo không được công du Triều Tiên lần thứ ba.

Ông Kim Jong-un và ông Moon Jae-in nhận thức được rằng lần này gặp nhau không những chỉ có phải trao đổi với nhau trước hết về chủ đề nội dung phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên mà sau đó còn phải công bố được cho thiên hạ biết và làm cho thiên hạ tin được rằng Triều Tiên và Hàn Quốc đã đi xa được hơn từ trước tới nay rất đáng kể và rõ ràng trong chuyện phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Hai vị này phải thương thảo và nhất trí với nhau về nội dung thông điệp của họ gửi tới phía Mỹ.

Ông Kim Jong-un sẽ nhờ cậy ông Moon Jae-in thuyết phục tổng thống Mỹ Donald Trump đồng ý có cuộc thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên thứ hai. Muốn vậy, ông Kim Jong-un không thể không cụ thể hóa hơn nữa chủ định của mình về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, lộ trình như thế nào, những bước đi cụ thể ra sao, cơ chế kiểm chứng song phương hay đa phương. Nếu muốn "làm bàn" góp phần giúp ông Trump và Đảng Cộng hòa thắng cử trong cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp tới ở Mỹ thì ông Kim Jong-un sẽ phải đi xa hơn nhiều so với chỉ có cam kết về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Lần gặp nhau thứ ba này giữa ông Kim Jong-un và ông Moon Jae-in sẽ khó khăn hơn cả bởi cần có được kết quả thực chất chứ không phải những biểu hiện hình thức.

Nếu đạt được kết quả tích cực thì cuộc cấp cao này giữa Triều Tiên và Hàn Quốc sẽ mở đường cho ông Kim Jong-un tới thăm Hàn Quốc trong thời gian tới, trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của Triều Tiên thăm Hàn Quốc kể từ khi hai nước này lập quốc trên bán đảo Triều Tiên. Nó đồng thời tạo bầu không khí chính trị thuận lợi và động lực để ông Trump đồng ý có cuộc gặp thứ hai với ông Kim Jong-un. Chuyến đi này của ông Moon Jae-in thúc đẩy tiến trình bình thường hóa và phát triển quan hệ giữa hai miền trên bán đảo Triều Tiên, nhưng sứ mệnh chính của nó vẫn là và phải là tạo chuyển biến cơ bản và rõ ràng trong chuyện phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Lư Phổ Ân