Cuộc họp song phương đầu tiên của ông Biden

“Canada là người bạn thân cận nhất của Mỹ”, Tổng thống Biden nói với Thủ tướng Trudeau qua cuộc họp trực tuyến. “Vì vậy, ông là người tôi gọi đầu tiên với tư cách tổng thống và là cuộc họp song phương đầu tiên của tôi”.

Hai lãnh đạo đặt mục tiêu hợp tác chống dịch Covid-19, chống biến đổi khí hậu, với mục tiêu giảm tổng phát thải xuống còn 0 vào năm 2050.

Ông Trudaeu cảm ơn ông Biden về sự hỗ trợ của Mỹ khi kêu gọi thả hai người Canada bị Trung Quốc giam giữ - Michael Spavor và Michael Kovrig.

“Nhân quyền không phải vật để trao đi đổi lại”, ông Biden nói. “Chúng ta sẽ hợp tác cho tới khi họ được về nước an toàn”.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Canada Justin Trudeau điện đàm trong hai tiếng ngày 23/2. Ảnh: Reuters.

Hai lãnh đạo không trả lời câu hỏi của báo chí sau khi phát biểu về cuộc họp.

“Xin cảm ơn ông một lần nữa vì đã đứng lên hành động vì biến đổi khí hậu. Sự lãnh đạo của Mỹ là điều thiếu vắng một cách trầm trọng trong các năm qua”, thủ tướng Canada nói.

Theo Reuters, một nguồn từ chính phủ Canada cho biết chưa có tiến triển gì thêm đối với khả năng Canada mua vaccine Covid-19 sản xuất ở Mỹ. Canada đang nhận các liều vaccine từ các nhà máy ở châu Âu.

“Chúng tôi phải vì lợi ích chúng tôi, Mỹ vì lợi ích của họ. Họ cảm thấy nguồn cung vẫn còn thiếu, vì vậy việc này chưa có tiến triển gì thêm”, nguồn tin ẩn danh nói với Reuters.

Cuộc họp với phía Canada được chú ý vì sẽ hé lộ thêm về chính sách đối ngoại, vốn vẫn trong giai đoạn đầu, của chính quyền Biden.

“Mọi người trên thế giới đang theo dõi cuộc họp một cách sát sao. Họ sẽ muốn có được cơ hội như Canada, và không phải tất cả đều sẽ được như vậy. Đây là tiếp xúc ở cấp cao nhất”, một nhà ngoại giao phương Tây ở thủ đô Ottawa của Canada, nói với Reuters.

“Chúng tôi cảm thấy như đang vượt lên trong cuộc đua”, nguồn tin chính phủ Canada nói trên cho biết.

Ông Trudeau là lãnh đạo thế giới đầu tiên chúc mừng ông Biden khi ông Biden được truyền thông Mỹ tuyên bố có đủ phiếu để chiến thắng, cho thấy thủ tướng Canada muốn “sang trang” đến thế nào, bỏ lại bốn năm đầy bất đồng với cựu Tổng thống Donald Trump.

Ông Trump thường xuyên mâu thuẫn với các đồng minh truyền thống, bao gồm Canada. Ông áp thuế lên nhôm và thép của Canada, buộc Canada và Mexico đàm phán lại Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA).

Ông Trump chỉ tới Canada một lần vào năm 2018 để dự hội nghị G7, rồi công kích Thủ tướng Trudeau là “gian dối và yếu đuối”.

Trọng Thuấn