Cuộc tấn công của Israel vào Syria là vì 'ức chế' thỏa thuận Nga-Thổ?

Nga có thể chặn Israel tự do hoạt động trong không phận Syria.

Hậu quả của thảm kịch Il-20 bị bắn rơi

Vụ việc máy bay trinh sát Il-20 của Nga bị bắn hạ - khiến 15 người trên máy bay thiệt mạng - đã dẫn đến những câu hỏi về quan hệ của Moscow với cả Syria và Israel trong thời gian sắp tới.

Phát biểu với Sputnik, quan sát viên Trung Đông Ali ben Masoud al-Mashani nói ông tin tưởng rằng dù bất kỳ chuyện gì xảy ra, hợp tác chống khủng bố Nga-Syria sẽ vẫn tiếp tục.

Bình luận về thảm kịch Il-20 - chiếc máy bay bị lực lượng phòng không của Syria tiêu diệt nhầm trên biển Địa Trung Hải khi đang cố gắng đẩy lùi cuộc không kích của Israel hôm 18/9 - nhà quan sát al-Mashani lưu ý: "Thảm kịch này đã xảy ra vì cuộc tấn công của Israel ở Syria. Không phận Syria bị xâm phạm".

Theo nhà phân tích an ninh người Oman, "cần phải hoàn toàn lên án hành động của tất cả các bên tham gia chiến dịch này. Hệ thống phòng không của Syria đã mắc lỗi, nhưng họ thực tế bị kích động bởi máy bay quân sự của Israel".

Al-Mashani cũng loại trừ khả năng có sự suy thoái trong hợp tác giữa Moscow và Damascus. "Cả hai bên đều biết rằng sự xâm phạm của Israel là một phản ứng đối với các thỏa thuận mà Moscow và Ankara đạt được đối với vấn đề Idlib", ông nói, đề cập đến kế hoạch thành lập một khu phi quân sự ở khu vực này vào tháng sau.

Moscow vẫn chưa quyết định tương lai của quan hệ Nga-Israel sau vụ việc máy bay trinh sát Il-20 ELINT bị bắn nhầm đáng tiếc, điều mà trước đó bộ Quốc phòng Nga đã đổ lỗi cho quân đội Israel.

Tổng thống Syria Bashar Assad bày tỏ lời chia buồn về thảm kịch và nói ông hy vọng vụ việc sẽ không cản trở cuộc chiến chống khủng bố của Nga-Syria, trong khi gọi cuộc không kích của Israel là “liều lĩnh”.

Chiếc Il-20 bị bắn hạ trên biển Địa Trung Hải vào ngày 18/9, sau khi bị trúng hỏa lực của hệ thống phòng không S-200 của Syria. Vụ việc xảy ra khi máy bay Nga đang trên đường trở về căn cứ không quân Hmeymim giữa các cuộc không kích của F-16 (Israel) chống lại các mục tiêu của Syria ở Latakia, Tartus và Homs.

Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Không quân Israel đã tạo ra tình huống nguy hiểm bằng cách sử dụng máy bay Nga như một tấm khiên bảo vệ trước phòng không của Syria, và phàn nàn rằng họ không nhận được cảnh báo kịp thời để điều động máy bay đến nơi an toàn.

Bộ Quốc phòng Israel bày tỏ lời chia buồn về sự mất mát của máy bay Nga, nhưng vẫn tiếp tục duy trì quan điểm quân đội Syria chịu trách nhiệm về vụ việc. Một phái đoàn Israel do Tư lệnh Không quân Amikam Norkin đã đến thăm Moscow hôm 20/9 để cung cấp các dữ liệu xoay quanh tai nạn cho phía quan chức Nga.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman nói Israel không có kế hoạch ngừng hoạt động tại Syria nhằm chống lại Hezbollah và những gì họ tuyên bố là sự hiện diện quân sự của Iran ở quốc gia này.

Nga có thể chặn Israel xâm phạm không phận Syria?

Phía Nga tuyên bố Israel đã nhiều lần vi phạm thỏa thuận chung trong các hoạt động ở Syria.

Nga có thể thực hiện các biện pháp ngăn chặn sự cố liên quan đến máy bay Israel và có khả năng đóng cửa không phận Syria nếu cần thiết, một thành viên của ủy ban Quốc phòng thuộc Quốc hội Nga, Frants Klintsevich, nói với Sputnik hôm 23/9.

"Bản chất và ý nghĩa trong phản ứng của chúng tôi là loại bỏ hoàn toàn khả năng xảy ra những sự cố như vậy trong tương lai. Ví dụ, chúng tôi có tất cả các nguồn lực cần thiết để đóng cửa hoàn toàn không phận của Syria đối với Israel, và đây chỉ là một trong những lựa chọn", Klintsevich nói.

Bằng chứng của bộ Quốc phòng Nga về vụ Il-20 cho thấy rằng Không quân Israel đang không chịu nhận lỗi về thảm kịch, nhà lập pháp nhấn mạnh. Theo Klintsevich, danh sách các vụ vi phạm thỏa thuận chung của phi công Israel từ trước đến nay thậm chí còn dài hơn một trang.

"Thảm họa này ảnh hưởng như thế nào đến mối quan hệ của Nga với Israel? Rõ ràng là tùy thuộc vào giới lãnh đạo Nga sẽ giải quyết vấn đề này thế nào.

Tôi nghĩ rằng quyết định đưa ra sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ lâu dài giữa Nga và Israel, như việc hạn chế tự do hoạt động, chưa kể đến những điều nghiêm trọng hơn”, ông nói.

Về cơ bản, Klintsevich tin rằng quyết định của Nga sẽ phụ thuộc vào phản ứng của Israel đối với các kết luận của bộ Quốc phòng Nga.

"Tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman về việc sẽ tiếp tục các cuộc tấn công vào Syria sẽ chỉ phản tác dụng. Lời nói này chỉ có thể làm trầm trọng thêm tình hình, tôi không nghĩ rằng điều này sẽ mang đến những sự kiện đáp ứng lợi ích của Israel", nhà lập pháp Nga kết luận.

Mạnh Kiên