'Cứu' gang thép Thái Nguyên: Cách tốt nhất là thoái hết vốn nhà nước

Không kịp thời giải quyết các vấn đề của dự án mở rộng giai đoạn 2, TISCO sẽ ngày càng thêm gánh nặng. Ảnh: Nguyễn Thanh.

Lắp đặt khoảng 20-30% thiết bị

Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 của TISCO chính thức được khởi công từ tháng 9/2007 nhưng đã phải tạm dừng thi công từ quý I/2013 do gặp khó khăn trong việc thu xếp nguồn vốn vì dự án bị kéo dài và tổng mức đầu tư điều chỉnh tăng cao (từ mức 3.843 tỷ đồng năm 2005 lên mức 8.104 tỷ đồng năm 2013, tăng 4.261 tỷ đồng so với ban đầu-PV).

Mặt khác, Hợp đồng tổng thầu (EPC) ký kết giữa Chủ đầu tư TISCO và Tổng thầu Trung Quốc là Công ty Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) đã phát sinh nhiều vướng mắc đến nay vẫn chưa giải quyết được làm cho dự án càng bị kéo dài và khó khăn hơn.

Mới đây, đề cập tới dự án này, đại diện Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNSteel) cho biết: Tổng số thiết bị đã lắp đặt ở dự án chiếm khoảng 20-30%, riêng lò cao đã lắp đặt được trên 60%. Những thiết bị chi tiết hơn của dự án vẫn để trong kho bảo quản; thiết bị cần bảo quản bằng máy lạnh cũng vẫn được đảm bảo.

"Điều quan trọng là dự án này chưa nghiệm thu, chưa hoàn thành cho nên về cơ bản nhiều thiết bị vẫn chưa được nhà thầu bàn giao cho TISCO. Hiện nay, điểm khó nhất của dự án là thiếu vốn để tiếp tục thi công”, đại diện VNSteel nói.

Trên thực tế, dù đang mang gánh nặng từ dự án mở rộng giai đoạn 2 "đắp chiếu" nhưng hoạt động của TISCO thời gian qua vẫn có lãi.

Theo dại diện VNSteel: "4 năm qua, cả sản xuất và tiêu thụ của doanh nghiệp đều tăng trưởng. Doanh nghiệp vẫn có lãi, đảm bảo tiền lương trung bình 8,5 triệu đồng/tháng cho gần 5.000 lao động. 6 tháng đầu năm nay, doanh nghiệp cũng lãi mấy chục tỷ đồng”.

Báo cáo mới nhất của TISCO cho thấy: Nửa đầu năm nay, TISCO đạt doanh thu gần 5.500 tỷ đồng, nộp ngân sách 115 tỷ đồng, lợi nhuận hợp nhất đạt 46 tỷ đồng.

“Trong điều kiện dự án giai đoạn 2 chưa có tiến triển, Vietinbank bán nợ của TISCO sang Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), tình hình tài chính gặp nhiều khó khăn do các ngân hàng chuyển nhóm nợ đối với công ty. Công ty tiếp tục chủ động làm việc với các ngân hàng, các đối tác cung cấp nguyên vật liệu và nhà phân phối, lập kế hoạch sản xuất đảm bảo có hiệu quả trong từng thời kỳ để lo vốn phục vụ sản xuất kinh doanh”, báo cáo nêu rõ.

Tốt nhất là thoái hết vốn nhà nước

Theo đại diện VNSteel, dù TISCO đang sản xuất có lãi nhưng gánh nặng từ dự án mở rộng giai đoạn 2 "đắp chiếu" khiến việc vay vốn ngắn hạn càng thêm khó. Đó là chưa kể tình trạng lãi mẹ đẻ lãi con ở dự án mở rộng giai đoạn 2 sẽ khiến TISCO càng để lâu càng mất thêm tiền.

Vì vậy, đề cập tới lối thoát cho dự án này, đại diện VNSteel nhấn mạnh: Thoái vốn là giải pháp tốt nhất cho dự án. Khi đã thoái vốn, theo quy định pháp luật, thông qua đấu giá, đảm bảo tính thị trường công khai, minh bạch và công bằng cho tất cả.

"Thoái vốn sớm, có nhà đầu tư mới vào, có năng lực tài chính, bơm nguồn tài chính vào vừa giải quyết dự án vừa nâng cao sản xuất”, đại diện VNSteel nói.

Liên quan tới dự án này, Bộ Công Thương cũng nêu rõ: Thời gian tới tập trung triển khai thực hiện phương án thoái vốn nhà nước theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ theo 2 trường hợp.

Trường hợp thứ nhất, giải quyết xong tranh chấp hợp đồng EPC của dự án và giải chấp được bảo lãnh của VNSteel cho TISCO tại VietinBank.

Trường hợp thứ hai, khi không giải quyết được hai vướng mắc này, báo cáo Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) để trình Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp sau khi Bộ Công Thương bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước tại VNSteel về SCIC.

Thanh Nguyễn