Cựu Tổng thống Séc xấu hổ vì trừng phạt nhằm vào Nga

Thông tấn TASS hôm 23/4 dẫn lời ông Vaclav Klaus, cựu tổng thống Cộng hòa Séc bày tỏ thái độ thất vọng trước căng thẳng ngoại giao hiện nay của Nga và Séc. Ông cho biết, ông đã "mất tinh thần" về chính sách đối ngoại của giới lãnh đạo Séc hiện nay.

Cựu tổng thống Cộng hòa Séc Vaclav Klaus

Cựu Tổng thống Séc nói với nhật báo Blesk rằng, ông rất xấu hổ về các chính sách của giới lãnh đạo hiện nay đối với Nga, đặc biệt là việc trục xuất các nhà ngoại giao Nga.

"Cộng hòa Séc đang trừng phạt một trong những cường quốc trên thế giới, khiến tôi cảm thấy xấu hổ và mất tinh thần và dập tắt mọi mong muốn cố gắng làm bất cứ điều gì ở đất nước này. Tôi xem đây là bằng chứng rằng giới lãnh đạo hiện tại ở đất nước chúng ta không có khả năng đưa ra bất kỳ chính sách đối ngoại hợp lý nào cả" - ông Vaclav Klaus nói.

Ông Klaus tin rằng những tuyên bố của các quan chức Séc liên quan đến vụ nổ kho đạn Vrbetice vào năm 2014 và những cáo buộc của họ rằng các cơ quan tình báo Nga được cho là đứng sau vụ việc, cũng như việc trục xuất một nhóm nhân viên sau đó khỏi Đại sứ quán Nga ở Praha là một dấu hiệu rõ ràng rằng chính quyền Séc đang tìm cách ghi điểm với Washington và NATO.

Cựu Tổng thống Séc ví von hành động của giới lãnh đạo hiện nay không khác "cuộc tranh cãi của những đứa trẻ, giữa đứa nhỏ hơn tranh cãi đứa mạnh hơn vì bố của nó đang ở gần đó và nếu có đánh nhau thì người lớn sẽ can thiệp, bảo vệ".

"Chúng ta đang gây hấn Nga, bởi vì chúng ta nghĩ rằng Mỹ và NATO đã sẵn sàng ném những cơ bắp của họ sau lưng chúng tôi. Tôi thấy chính sách này có phần thiếu thông minh" - ông Klaus bình luận.

Nhà cựu lãnh đạo Cộng hòa Séc đã chỉ trích hoạt động của các cơ quan tình báo của đất nước ông và cũng yêu cầu đặt câu hỏi về năng lực chuyên môn của Ngoại trưởng Jakub Kulhanek, được bổ nhiệm vào tuần này. Ông Klaus nhận xét rằng, Ngoại trưởng Kulhanek là "một chàng trai rất trẻ mà chưa ai từng nghe nói đến ở bất cứ đâu."

Ông Klaus cho biết đã thảo luận về sự cố Vrbetice với người kế nhiệm vị trí Tổng thống Cộng hòa Séc, Milos Zeman. Ông Zeman đã không lên tiếng bình luận, phản ứng hay ủng hộ các chính sách đối với Nga của Chính phủ Séc hoặc Bộ Ngoại giao Séc.

Ông Klaus nói với nhật báo Blesk rằng hành động của chính quyền Séc trong tình huống này có vẻ vội vàng. Ông cho rằng "trước khi có thể đưa ra bất kỳ kết luận cơ bản nào liên quan đến sự cố Vrbetice, ban lãnh đạo đất nước" lẽ ra phải chờ đợi những số liệu và sự kiện thực sự nghiêm túc. "

Ngày 17/4, các quan chức Séc thông báo trục xuất 18 nhân viên của Đại sứ quán Nga tại Praha bị tình nghi là sĩ quan của cơ quan tình báo Nga vì phát hiện các bằng chứng quanh vụ nổ kho đạn ở Vrbetice vào năm 2014.

Bộ Ngoại giao Nga đã phản đối mạnh mẽ bước đi này được thực hiện dựa trên những gì mà họ mô tả là "vô căn cứ và xa vời".

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga phản ứng cực kỳ mạnh mẽ nhằm vào Praha. Trong tuyên bố hôm 23/4, Bộ này cho biết, nhân viên của Đại sứ quán Nga tại Praha và Đại sứ quán Séc tại Moscow sẽ giảm xuống còn 7 nhà ngoại giao, 25 nhân viên kỹ thuật và 19 người làm việc tại địa phương vào ngày 31/5 tới.

"Đến ngày 31/5, cả hai bên sẽ có 7 nhà ngoại giao, 25 nhân viên kỹ thuật và hành chính và 19 người làm việc tại địa phương. Một hành vi vô trách nhiệm và khiêu khích của chính quyền Séc đã làm tổn hại đến cơ quan ngoại giao của chính họ" - Bộ Ngoại giao cho biết.

Bộ này cho biết, biên chế của Đại sứ quán Séc tại Moscow sẽ giảm 16 nhân viên ngoại giao, 4 nhân viên kỹ thuật và 91 nhân viên được tuyển dụng tại địa phương. Trong khi đó, nhân viên của Đại sứ quán Nga tại Praha sẽ giảm 35 nhân viên ngoại giao và 46 nhân viên hành chính và kỹ thuật.

Đây được cho là phản ứng cực kỳ mạnh mẽ của Nga trong bối cảnh Séc đã tuyên bố trục xuất 63 nhà ngoại giao của Nga là nhân viên tại Đại sứ quán.

Trong tuyên bố hôm 21/4 vừa qua, Thủ tướng Séc Andrej Babis đã cáo buộc tình báo Nga có liên quan về vụ nổ ở làng Vrbetice năm 2014.

"Vụ nổ không phải là hành động khủng bố. Nga không tấn công Séc. Đây là cuộc tấn công nhằm vào một lô hàng của nhà buôn vũ khí người Bulgaria, người định bán lại nó" - ông Babis nói.

Báo cáo của Cơ quan Thông tin An ninh Séc về vụ nổ ở làng Vrbetice mà chính quyền Praha cáo buộc tình báo Nga có liên quan, sẽ không được công bố vì lý do an ninh quốc gia.

"Báo cáo phản gián về vụ nổ ở Vrbetice không thể công bố" - ông Babis nói dù một ngày trước tuyên bố sẽ giải mật và công bố báo cáo.

Thủ tướng Séc cũng nhấn mạnh "sự hiện diện của GRU (tình báo quân đội Nga) tại Séc là "không thể chấp nhận". Theo ông, các đặc vụ GRU cải trang thành nhà buôn vũ khí, đã tiếp cận kho vũ khí và đặt chất nổ ở đó. Vụ nổ đáng lẽ được tiến hành ngoài lãnh thổ Séc.

Pavel Zeman, viện trưởng Viện Công tố Séc cho biết vụ nổ tại Vrbetice do cùng nhóm người trong vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal ở Anh thực hiện. Những người này ở Séc dưới tên Alexander Petrov và Ruslan Boshirov.

Hải Lâm