Đại sứ Canada tại Trung Quốc mất chức vì 'vạ miệng' vụ Huawei

Quyết định của Thủ tướng Trudeau được đưa ra sau khi ông McCallum phát biểu rằng sẽ là “tuyệt vời” nếu Mỹ từ bỏ yêu cầu dẫn độ bà Mạnh Vãn Châu, Giám đốc Tài chính của Tập đoàn công nghệ Trung Quốc Huawei, bị cảnh sát Canada bắt ở thành phố Vancouver hồi tháng trước.

Theo báo South China Morning Post, Thủ tướng Trudeau hôm 26-1 nói rằng ông đã yêu cầu và chấp nhận đơn từ chức của Đại sứ John McCallum vào tối 25-1.

Ông McCallum (trái) và Thủ tướng Trudeau. Ảnh: SCMP

Ông McCallum đã đưa ra phát biểu trên với tờ Toronto Star hôm 25-1. Trước đó một ngày, nhà ngoại giao Canada đã đưa ra một tuyên bố rằng ông đã “nói sai” về vụ bà Mạnh hồi đầu tuần và hối hận khi nói rằng nữ doanh nhân này có những “lý do mạnh mẽ” để chống lại việc dẫn độ.

Vụ bắt giữ bà Mạnh, ái nữ của người sáng lập Huawei - tỉ phú Nhậm Chính Phi, tại sân bay Vancouver vào ngày 1-12-2018 đã làm tổn hại nghiêm trọng mối quan hệ giữa Trung Quốc và Canada.

Mỹ muốn dẫn độ bà này từ Canada để đối mặt với cáo buộc phạm tội lừa đảo bằng cách lừa dối các ngân hàng về các thương vụ làm ăn của Huawei tại Iran, vi phạm các biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran.

“Tối qua, tôi đã yêu cầu và chấp nhận đơn từ chức của ông John McCallum, với tư cách là Đại sứ Canada tại Trung Quốc”, ông Trudeau nói trong một tuyên bố.

Thủ tướng Trudeau cho biết ông Jim Nickel, Phó trưởng phái bộ tại Đại sứ quán Canada ở Bắc Kinh, sẽ đại diện cho chính phủ của ông tại Trung Quốc.

Nhà lãnh đạo Canada cũng cảm ơn ông McCallum, một cựu bộ trưởng nội các, vì 20 năm phục vụ công chúng.

Trung Quốc đã bắt giữ hai công dân Canada ngay sau khi bà Mạnh bị bắt giữ, trong một nỗ lực được dư luận đánh giá là nhằm gây áp lực buộc Canada phải thả bà Mạnh.

Một tòa án Trung Quốc gần đây đã kết án tử hình một người Canada trong một phiên xử lại bất ngờ về một vụ án ma túy, đảo ngược bản án 15 năm tù được tuyên trước đó.

Ông McCallum đã nói với các phương tiện truyền thông Hoa ngữ ở khu vực Toronto hồi đầu tuần rằng việc dẫn độ của Mạnh sang Mỹ “sẽ không phải là một kết quả vui vẻ”.

Ông này cũng có ý cho rằng vụ bà Mạnh có động cơ chính trị.

Nhưng vào ngày 24-1, ông rút lại những phát biểu trên và nói rằng ông đã “nói sai”.

Thủ tướng Trudeau trước đó đã bác bỏ những lời kêu gọi bãi nhiệm ông McCallum, nhưng rõ ràng cảm thấy “đã quá đủ” sau khi McCallum tiếp tục phát biểu “trật chìa”.

Ông Trudeau và Ngoại trưởng Chrystia Freeland đã nhấn mạnh rằng chính phủ Canada không thể có hành động can thiệp mang tính chính trị vào vụ việc.

Lãnh đạo đảng Bảo thủ đối lập, ông Andrew Scheer trước đó tuyên bố ông McCallum lẽ ra nên bị sa thải vài ngày trước vì những phát biểu của ông đã làm dấy lên mối lo ngại về việc chính trị hóa vụ bà Mạnh.

Ông David Mulroney, cựu Đại sứ Canada tại Trung Quốc, cũng nhận định phát biểu của ông McCallum “gần như không thể hiểu nổi”, đồng thời kêu gọi Thủ tướng Trudeau và Ngoại trưởng Freeland nên giữ khoảng cách với phát biểu của ông McCallum.

TRÙNG QUANG