Đại sứ quán Nga tại Anh: Novichok rò rỉ từ Porton Down

Cơ quan Đại sứ quán Nga tại Anh phát đi một thông báo chỉ ra rằng cả hai trường hợp nhiễm độc Novichok đều diễn ra "trong vùng lân cận phòng thí nghiệm hóa học bí mật ở Porton Down".

Điều này có thể dẫn đến kết luận rằng "một loại rò rỉ" nào đó từ phòng thí nghiệm này có thể xảy ra và một khả năng như vậy không thể bị loại trừ.

"Chúng tôi đã yêu cầu Anh tiết lộ thông tin liên quan đến nghiên cứu và sản xuất các chất độc hóa học quân sự đang diễn ra ở Porton Down" - tuyên bố từ Đại sứ quán Nga khẳng định thêm.

Nga đổ lỗi cho phòng thí nghiệm Porton Down gây nên vụ ngộ độc Novichok

Khả năng phòng thí nghiệm quân sự bí mật này rò rỉ chất độc đã từng được đặt ra nhưng chỉ ở trong các phỏng đoán bởi khó có thể chứng minh điều này. Phòng thí nghiệm Porton Down nằm cach Salisbury và Amesbury đều ở khoảng 8km.

Trong tuyên bố được phát đi hôm 14/7, Đại sứ quán Nga tại Anh cũng nhấn mạnh rằng, phía Anh đã không hề có sự phối hợp với Nga liên quan đến việc điều tra vụ việc xảy ra ở Amesbury cũng như ở Salisbury nhưng lập tức đổ lỗi cho Nga là thủ phạm đứng sau các vụ việc.

Phía Nga khẳng định lại họ mong muốn được tham gia điều tra và mong muốn được chia sẻ dữ liệu trong các vụ việc mà họ bị đổ lỗi. Dẫu vậy, tuyên bố cũng cho biết rằng, yêu cầu này chắc chắn sẽ không được phía Anh đáp ứng.

"Phía Anh dường như chắc chắn sẽ không thông báo trực tiếp cho chúng tôi" - thông báo từ Đại sứ quán Nga tại Anh nhấn mạnh.

Đại sứ quán Nga tại Anh cũng chỉ trích các nhà chức trách Anh không yêu cầu Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) đến kiểm tra chất được cảnh sát tìm thấy ở Amesbury.

"Các xác minh độc lập được Anh khởi xướng là không minh bạch, vượt xa những cơ chế được nêu trong Công ước Vũ khí hóa học (CWC)” - tuyên bố nhấn mạnh.

Theo hãng tin RT (Nga), Phòng Thí nghiệm Công nghệ và Khoa học Quốc phòng (DSTL) Anh hay còn gọi là phòng thí nghiệm Porton Down, là trung tâm của các vụ thử nghiệm vũ khí sinh học của Anh trong khoảng thời gian từ năm 1939-1989. Các nhà khoa học của Bộ Quốc phòng Anh được cho là đã tiến hành các cuộc thử nghiệm hóa học trên ít nhất 20.000 quân nhân và hơn 100 cuộc thử nghiệm vi trùng bí mật trên cơ thể người để chuẩn bị đối phó với nguy cơ tấn công hóa học từ Liên Xô.

Theo một báo cáo chính thức được công bố năm 2006, các cuộc thử nghiệm do chính phủ Anh tiến hành trên cơ thể của các quân nhân đã vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực đạo đức. Trong nhiều năm trước đó, các cựu binh Anh từng than phiền về việc họ phải chịu những tổn hại kéo dài về sức khỏe sau khi tham gia các cuộc thử nghiệm trên cơ thể.

Một báo cáo của chính phủ Anh dài 60 trang được công bố năm 2002 đã thống kê chi tiết các vụ thử nghiệm, trong đó cho thấy hàng triệu người từng tiếp xúc với các loại hóa chất gây hại. Các cuộc thử nghiệm được cho là bao gồm việc rải các chất hóa học và vi sinh vật có khả năng gây nguy hiểm xuống các khu vực rộng lớn tại Anh trong khi người dân sống ở các khu vực này không hay biết. Các quân nhân Anh cũng được chỉ đạo nói với các thanh tra viên rằng hoạt động thử nghiệm này là một phần trong dự án nghiên cứu về ô nhiễm thời tiết và không khí.

Được rót ngân sách hơn 700 triệu USD/năm với đội ngũ nhà khoa học lên tới 3.000 người, phòng thí nghiệm Porton Down 100 năm tuổi là cơ sở nghiên cứu bí mật gây tranh cãi nhất tại Anh. Năm 2008, Bộ Quốc phòng Anh đã chi 4,2 triệu USD để bồi thường cho 360 cựu binh từng tham gia các cuộc thử nghiệm trước đây, song vẫn không thừa nhận trách nhiệm.

Cảnh sát Anh lấy mẫu chất độc bên ngoài tòa nhà nạn nhân sinh sống.

Hôm thứ 6 tuần qua, cảnh sát Anh tuyên bố đã tìm thấy và xác định một đồ vật mà họ tin rằng là nguồn gốc gây ra vụ nhiễm độc Novichok ở nhà của Charlie Rowley - người đàn ông may mắn sống sót trong vụ ngộ độc tại Amesbury.

Tới thứ 7, một số lượng lớn khoảng hơn 400 đồ vật được xác định có khả năng bị nhiễm độc ở căn nhà này đã được thu giữ lại và gửi đến phòng thí nghiệm quân sự Porton Down để xác định nguồn gốc và chất độc.

"Công việc đang được tiến hành để xác định liệu các tác nhân thần kinh có đến từ cùng một loại như loại được sử dụng trong cuộc tấn công chống lại Sergei và Yulia Skripal vào tháng Ba hay không.

Cảnh sát khẳng định, đây là một nhiệm vụ chính trong cuộc điều tra.

Rõ ràng các nỗ lực gắn kết 2 vụ việc ở Salisbury và Amesbury của cảnh sát Anh đã được làm rõ. Không có yếu tố Nga nào trong vụ ngộ độc ở Amesbury và điều đó khiến chính quyền Anh không thể đổ lỗi cho Nga. Thay vào đó, họ tìm các liên kết với vụ ngộ độc trước đó tại Salisbury để khẳng định các cáo buộc của họ là logic.

Đông Phong