Đảm bảo nguồn nước sử dụng trong mùa khô

Hồ Sông Mây (H.Trảng Bom) có lượng nước trữ thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2019. Ảnh: K. Minh

Theo Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Đồng Nai, trên địa bàn tỉnh có 10 hồ chứa nước lớn nằm ở các huyện và TP.Long Khánh. Trong đó, một số có mực nước thấp hơn so với cùng kỳ năm trước là hồ Sông Mây (H.Trảng Bom); hồ Gia Ui, hồ núi Le (H.Xuân Lộc); hồ Suối Vọng (H.Cẩm Mỹ)...

* Nắng nóng, khô hạn gay gắt hơn

Vài ngày gần đây, trên địa bàn tỉnh diễn ra mưa trái mùa, song lượng mưa rất nhỏ nên không đủ cung cấp cho lượng nước trữ của các hồ. Sở dĩ năm nay các hồ trong tỉnh có mực nước thấp hơn so với năm trước là do mùa mưa năm 2019 kết thúc sớm và lượng mưa ít nên lượng nước trữ trong hồ giảm. Bên cạnh đó, mùa khô năm 2019-2020 đến sớm, mức nhiệt độ cao hơn mọi năm nên các hồ tăng lượng phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất.

Ông Lê Xuân Toàn, Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Đồng Nai cho biết: “Tuy thời tiết năm nay khô hạn hơn những năm trước, nhưng nhờ chủ động từ trước nên những khu vực do các hồ cung cấp nước tưới, sinh hoạt vẫn đảm bảo. Khoảng 1 tháng nữa mới vào mùa mưa, song công ty đã kiểm tra và có khuyến cáo các địa phương kịp thời nên sẽ không xảy ra tình trạng khô hạn, thiếu nước”.

Các công trình thủy lợi của tỉnh hiện đang cung cấp nước cho gần 30 ngàn ha cây trồng/năm (chủ yếu là lúa) ở các huyện như: Tân Phú, Định Quán, Xuân Lộc, Cẩm Mỹ, Trảng Bom. Ngoài ra, các hồ còn cung cấp nước sinh hoạt, sản xuất công nghiệp với lượng khá lớn.

Dự tính, cuối tháng 4-2020, Đồng Nai mới bước vào giai đoạn chuyển mùa và mùa mưa chính thức bắt đầu từ tháng 5-2020. Từ nay đến đầu mùa mưa, có 1-2 đợt mưa trái mùa, nhưng lượng mưa không đáng kể.

Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn Đồng Nai Nguyễn Phước Huy cho biết: “Trong tháng 4 này, nền nhiệt độ trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục cao hơn so với cùng kỳ năm trước 1-20C. Vì thế sẽ làm cho thời tiết nhiều ngày rất nắng nóng, khô hạn hơn. Mực nước trữ ở các hồ, đập trong tỉnh sẽ tiếp tục giảm mạnh”. Những khu vực sử dụng nước sinh hoạt, nước tưới từ các hồ, đập sẽ chịu ảnh hưởng ít, còn những nơi dùng nước ngầm khả năng phải chịu đợt hạn lớn.

Trên địa bàn tỉnh có gần 160 ngàn ha cây lâu năm chủ yếu do người dân tự chủ động nguồn nước tưới và thường sử dụng nước ngầm. Nắng nóng kéo dài trong tháng 4 này sẽ ảnh hưởng mực nước ngầm ở nhiều khu vực và khả năng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến những nơi người dân đang dùng nước giếng khoan, giếng đào cho sinh hoạt, sản xuất.

* Cần thêm nhiều công trình thủy lợi

Hầu hết các địa phương trong tỉnh đều cho biết, cần thêm nhiều công trình thủy lợi như: hồ chứa, trạm bơm, kênh mương nội đồng để lấy nước mặt dùng cho sinh hoạt, sản xuất. Về lâu dài, sử dụng nguồn nước mặt góp phần bảo vệ tài nguyên nước, môi trường, tránh cho nguồn nước ngầm bị cạn kiệt.

UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch thủy lợi Đồng Nai đến năm 2025 và định hướng đến năm 2035. Dự tính đến năm 2025, các công trình thủy lợi sẽ đảm bảo nước tưới cho khoảng 77,5 ngàn ha cây trồng và đến năm 2035, đạt 100% diện tích cây trồng cần phải tưới. Nguồn vốn để thực hiện các công trình thủy lợi trên hơn 15,15 ngàn tỷ đồng.

Phó chủ tịch UBND H.Tân Phú Nguyễn Hữu Ký cho hay: “Huyện đang phối hợp với tỉnh để thực hiện một số công trình thủy lợi, kênh mương nội đồng nhằm cung cấp nước tưới cho cây trồng ở những nơi có nguy cơ hạn cao vào mùa khô thuộc địa bàn các xã: Núi Tượng, Đắc Lua, Phú Điền. Tuy nhiên, thực tế nhiều nơi rất cần thêm nguồn kinh phí của tỉnh đầu tư cho kênh mương nội đồng đưa nước từ sông, hồ về tưới cho các cây trồng lâu năm”. Lâu nay, trên địa bàn tỉnh, các công trình thủy lợi mới chỉ phục vụ chủ yếu cho cây lúa. Thực tế, lợi nhuận từ cây lúa mang lại không cao. Các cây trồng lâu năm nếu có nguồn nước tưới đầy đủ có thể cho lợi nhuận gấp 5-10 lần so với trồng lúa.

Tại các cuộc họp với sở, ngành, địa phương trong thời gian qua về đầu tư các dự án về hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn tỉnh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh nhấn mạnh: “Tỉnh sẽ ưu tiên thực hiện các dự án đem lại lợi ích cho nhiều người dân trong tỉnh như là đường giao thông, hồ, công trình thủy lợi. Vì các dự án trên hoàn thành giúp cho kinh tế phát triển”. Dù được ưu tiên vốn đầu tư công để thực hiện các dự án về thủy lợi song các công trình triển khai còn rất chậm, do đó hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn.

Khánh Minh