Đâm xe lùi trên cao tốc: Thiết bị giám sát liên tục...

Vụ việc tài xế Lê Ngọc Hoàng (điều khiển xe container, SN 1985, Thăng Long, Đông Hưng, Thái Bình) đâm vào xe lùi trên cao tốc vẫn là đề tài nóng trong thời gian qua.

Trong vụ án này, kết luận giám định cho thấy tốc độ xe đầu kéo đang từ 62km/h đột ngột giảm về 0 khiến nhiều người khó hiểu.

Chiều 13/11, trao đổi với PV, PGS.TS Nguyễn Quang Toản - Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn đường bộ, Đại học GTVT Hà Nội phân tích: "Thông thường thiết bị giám sát hành trình luôn lưu liên tục tốc độ của xe. Thiết bị này hoạt động theo nguyên tắc quay video rồi đo trên hình ảnh, nếu lấy thời điểm nào sẽ đo được khoảng cách thời điểm ấy. Không có chuyện thiết bị ngắt quãng không đo được. Nếu thiết bị quay vào hướng khác thì mới bị gián đoạn, nhưng nếu quay như thế cũng phải mất 1 thời gian dài".

Hiện trường vụ tai nạn trên đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên

Nhìn nhận về kết luận giám định trên, ông Toản cho biết: "Theo tôi nghĩ nếu trong 1 giây tài xế container giảm tốc độ từ 62km/h về 0 chỉ có mỗi động tác là phanh chết xe. Nếu phanh chết thì động lực rất lớn sẽ làm xe trượt rất dài, có thể toàn bộ bánh xe vẫn di chuyển trượt trên đường.

Nếu không trượt trên đường xe container chở hàng sẽ phải đổ vì động nặng khi đó của nó rất lớn bởi thời điểm đó xe chở khoảng 70-80 tấn đi với tốc độ 60/km. Trong trường hợp phanh tương đối an toàn thì gia tốc trong 1 giây giảm được khoảng 5-6m".

Theo quan điểm của PGS.TS Nguyễn Quang Toản trong vụ việc này là không cần phải xét tới yếu tố của container. Theo ông toàn bộ tai nạn ấy do người lùi trên đường cao tốc gây ra, không cần thiết phải xét rồi xử lý tài xế container như thế nào.

"Kết luận tài xế điều khiển xe chạy từ 62km về 0 theo tôi là không đúng luật, đặc biệt luật giao thông trên đường cao tốc quy định rõ: Trên đường cao tốc mọi xe di chuyển trên làn dành cho mình, làn dừng xe không được đi dưới 1 tốc độ nhất định.

Quy định được đặt ra như vậy bởi lẽ người tham gia phía sau không thể phán đoán, không thể xử lý được nếu xe trước chạy quá chậm hoặc dừng lại, vậy nên tài xế dừng xe trên làn giống như một hình thức tự sát. Chính động thái ấy làm cho người đi xe trên đường cao tốc, lái xe đi sau gặp nguy hiểm. Luật giao thông cũng nêu rõ lái xe không được gây nguy hiểm cho mình và cho người khác.

Trong trường hợp này tài xế lùi trên đường cao tốc và yêu cầu xe trên đường cao tốc phán đoán đươc mình lùi nhưng thực tế tài xế không thể làm được. Với tốc độ chạy trên đường cao tốc thì không thể xoay sở trước tình huống gặp xe đang lùi, thậm chí không thể phán đoán được anh đang đi với tốc độ 50km/h, vậy nên đường cao tốc luôn phải có một làn xe khẩn cấp.

Nếu lái xe không chạy được tốc độ tối thiếu thì có thể chạy sang làn khẩn cấp dừng lại. Làm như vậy cũng để tránh tình trạng dừng đỗ, chạy chậm bên làn cao tốc.

Trong tình huống trên thực tế trong 1-2 giây tài xế không có cách nào khác để lựa chọn, chỉ có phản xạ có điều kiện là tài xế đánh lái sang trái hoặc sang phải, nếu không đánh lái được thì chỉ còn cách đâm thẳng vào thôi.

Vậy nên theo tôi anh lái xe container bị cuống lên khi người ta hỏi thì trả lời có quan sát, có giảm tốc độ nhưng thực tế không làm được gì trước tình huống như vậy" -PGS.TS Nguyễn Quang Toản nhận định.

Theo ông Toản, ở các nước khác trong trường hợp này tài xế container sẽ không bị tội, thậm chí còn được đền bù.

Nhìn nhận thêm về vấn đề trên, một kỹ thuật viên của hệ thống giám sát hành trình VNETGPS cho biết: "Như ở những thiết bị bên tôi lắp, thông thường chúng tôi sẽ kiểm tra được 1 giây/ tốc độ 1 lần. Theo báo cáo của Sở Giao thông vận tải là đúng 1 giây kiểm tra tốc độ 1 lần. Nếu thiết bị bình thường thì không thể bỏ sót giây nào, nhưng nếu trong khoảng thời gian nào đó thiết bị mất nguồn, mất dữ liệu thì không kiểm tra được tốc độ.

Vậy nên khó có thể kết luận được tài xế điều khiển với tốc độ 62km/h đột ngột về 0. Ngoài ra việc kiểm tra tốc độ cũng liên quan đến dữ liệu truyền lên. Trong thời gian đó thiết bị truyền có đảm bảo hay không, nếu tốc độ từ 62km/h về 0 thì trong thời gian bao lâu và cần xem thời gian đó thiết bị giám sát còn hoạt động hay không?".

Trao đổi với báo chí sáng 13/11, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết: "Trong cuộc họp, có nhiều nội dung đã được khẳng định, có những vi phạm được khẳng định nhưng cũng có những nội dung cần tiếp tục làm rõ.

Trên cơ sở cuộc họp này chúng tối sẽ yêu cầu các đơn vị nghiệp vụ của Tòa án nhân dân Tối cao nghiên cứu kỹ hồ sơ và thời hạn nghiên cứu là khoảng 1 tuần. 1 tuần sau chúng tôi sẽ thông tin cụ thể".

Về những vi phạm đã được khẳng định, Chánh án cho biết ông Sơn lái xe Innnova có vi phạm rõ ràng như uống rượu, lùi xe trên đường cao tốc, chở khách quá số lượng cho phép.

Còn cũng có những nội dung được nêu ra trong quá trình tranh tụng nhưng chưa được giải quyết đến cùng như thiết bị an toàn của xe container, như điểm va chạm đầu tiên của 2 xe, tốc độ lùi của chiếc xe Innova… Tất cả nội dung này không đơn thuần là vấn đề pháp lý mà mang tính kỹ thuật nên rất cần ý kiến chuyên môn của các chuyên gia về giao thông.

Chánh án cũng cho biết sau đây sẽ lắng nghe ý kiến của các chuyên gia giao thông, thậm chí có trường hợp tính tới là phải trưng cầu giám định lại.

Thanh Thanh