Đảng Cộng hòa thấy cơ hội thoát ông Trump

Các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ đang nhìn thấy cơ hội từ một loạt sai lầm của cựu Tổng thống Donald Trump. Điều này mở ra cơ hội cho những đối thủ khác trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024 của đảng Cộng hòa, theo Hill.

Các nhà lập pháp Cộng hòa cho biết ông Trump ngày càng dễ thất thế trong một cuộc bầu cử sơ bộ, đặc biệt với những hành vi thất thường trong những tuần gần đây. Nhiều người cũng nghi ngờ về khả năng ông Trump đánh bại Tổng thống Biden hoặc bất kỳ ứng viên đảng Dân chủ nào khác trong một cuộc bầu cử.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John Thune cho biết sai lầm gần đây nhất của ông Trump - phát ngôn kêu gọi “đình chỉ Hiến pháp Mỹ” - đã tạo ra “cơ hội lớn” cho các đảng viên đang cân nhắc tranh cử vị trí ứng cử viên tổng thống.

“Phát ngôn này của cựu tổng thống vượt qua mọi thứ ông từng nói. Nó chắc chắn sẽ giúp ích cho những ai có nguyện vọng tranh cử”, ông Thune nói.

Theo cuộc khảo sát về ứng viên tiềm năng của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 được công bố hôm 13/12, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis đã vượt xa cựu Tổng thống Donald Trump.

Cuộc khảo sát do tờ USA Today và Đại học Suffolk phối hợp thực hiện với đối tượng là những cử tri thuộc đảng Cộng hòa hoặc cử tri có xu hướng bầu cho các ứng viên đảng này.

Theo kết quả khảo sát, có 56% cử tri khi được hỏi cho biết họ sẽ ủng hộ Thống đốc DeSantis. Trong khi đó, số người chọn cựu Tổng thống Trump chỉ chiếm 33%.

Tự giẫm chân mình

Ông Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ, đã chỉ trích cựu tổng thống đến hai lần chỉ trong hơn một tuần. Trong khi trước đó, ông McConnell thường tránh bình luận về hành vi của ông Trump. Vị thượng nghị sĩ khẳng định rằng ông Trump “sẽ rất khó khăn” khi tái tranh cử tổng thống nếu không ủng hộ việc duy trì Hiến pháp Mỹ.

“Bất cứ ai muốn tranh cử tổng thống có ý nghĩ đình chỉ hoặc không tuân theo hiến pháp, đối với tôi, dường như sẽ rất khó để tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ”, ông McConnell nói với báo chí hôm 6/12.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social ngày 4/12, ông Trump đã đề xuất “chấm dứt” tất cả “quy tắc, quy định và điều khoản, ngay cả khi chúng được viết trong Hiến pháp Mỹ”. Động thái này nhằm đáp trả một báo cáo về các cuộc kiểm duyệt nội dung trong cuộc bầu cử năm 2020 trên Twitter.

Vị cựu tổng thống còn bị chỉ trích vì đã tổ chức bữa tối tại Mar-a-Lago với Nick Fuentes, một người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng, và Kanye West, người nhiều lần đưa ra những nhận xét bài Do Thái, theo NPR.

Những tranh cãi khiến ngay cả những người ủng hộ ông Trump cũng phải lắc đầu.

Ông Trump tuyên bố sẽ tái tranh cử tổng thống năm 2024 tại Mar-a-Lago. Ảnh: Reuters.

Thượng nghị sĩ Kevin Cramer vốn là đồng minh đáng tin cậy khi ông Trump còn là tổng thống. Dù vậy, ông Cramer cũng phải ngao ngán với bình luận của ông Trump về đình chỉ hiến pháp và bữa tối với Fuentes. Ông nhận định rằng những động thái đó có thể đẩy khát vọng chính trị của ông Trump vào "ngõ cụt".

“Tôi nghĩ rằng những hành vi gần đây là những điểm yếu, khiến những người yêu mến Donald Trump trở nên lúng túng và dần từ bỏ. Phát ngôn kêu gọi đình chỉ hiến pháp có thể gây ra sự nhầm lẫn cho những người yêu nước theo phe Trump”, ông nói.

Ông Cramer cho biết ông chưa bao giờ nghĩ rằng cựu Tổng thống Trump sẽ thống trị sân khấu đảng Cộng hòa bằng cách tuyên bố ý định tái tranh cử tổng thống vào năm 2024. Nhưng ông cũng cảm thấy khó hiểu khi ông Trump dường như đang tạo đòn bẩy cho các đối thủ trong đảng.

Ông gọi hành vi của cựu tổng thống là “kỳ quặc”, đồng thời nhận xét “đây là chiến thuật không tốt”.

Giảm sút uy tín nghiêm trọng

Thượng nghị sĩ Josh Hawley cho biết những lần “vấp ngã” gần đây của ông Trump sẽ khuyến khích các đối thủ coi ông là người có thể bị đánh bại trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024.

“Tôi chắc chắn một nửa Thượng viện đang tích cực xem xét khả năng tranh cử”, ông Hawley châm biếm những đồng nghiệp đang cân nhắc tham gia cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.

“Tôi nghĩ rằng 20 người có thể sẽ tham gia cuộc bầu cử sơ bộ. Tôi tưởng tượng nếu cựu tổng thống tạo ra cảm giác dễ bị đánh bại, sẽ có vài người sẽ tham gia cuộc đua ứng cử viên. Nếu họ chạy đua được với ông Trump, nhiều đảng viên khác sẽ học theo”, ông nói thêm.

Ông Hawley và hai thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa khác được cho là đang xem xét khả năng tranh cử tổng thống.

Những người ủng hộ cầm biểu ngữ Trump 2024 tại Mar-a-Lago. Ảnh: Reuters.

Thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marco Rubio vẫn chưa loại trừ khả năng đứng ra tranh cử. Cả hai đều là đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa năm 2016 và lần lượt kết thúc ở vị trí thứ hai và thứ ba. Ông Cruz giành được 551 phiếu, trong khi ông Rubio giành được 167 phiếu.

Thượng nghị sĩ Tim Scott cũng được các đồng nghiệp coi là nhân sự tiềm năng cho vị trí ứng cử viên tổng thống vào năm 2024.

Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, nhiều ứng cử viên được ông Trump “chống lưng” phải bất lực chứng kiến sự lên ngôi của đảng Dân chủ. Vài ngày sau mùa bầu cử đáng thất vọng của đảng Cộng hòa, ông Trump đã công bố nỗ lực bước vào Nhà Trắng.

Kể từ đó, loạt tin xấu liên tục đến với ông Trump.

Ngày 6/12, bồi thẩm đoàn New York kết luận Trump Organization phạm 17 tội danh liên quan đến kế hoạch gian lận thuế kéo dài 15 năm, theo CNN.

Tương lai mù mịt cho ông Trump

Bữa tối của ông Trump với ông Fuentes khiến các thượng nghị sĩ Cộng hòa tuyên bố rằng chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và bài Do Thái không có chỗ đứng trong đảng. Họ cũng đặt câu hỏi về khả năng ông Trump giành được đề cử của đảng Cộng hòa vào năm 2024.

Thượng nghị sĩ McConnell đã công khai đặt câu hỏi về khả năng tái đắc cử tổng thống của ông Trump sau bước đi sai lầm đó.

“Không có chỗ đứng trong đảng Cộng hòa cho chủ nghĩa bài Do Thái hoặc da trắng thượng đẳng. Theo đánh giá của tôi, bất kỳ ai gặp gỡ những người ủng hộ quan điểm đó rất khó có khả năng được bầu làm tổng thống Mỹ”, ông McConnell nói.

Mọi người xem kết quả bỏ phiếu của cuộc đua thống đốc Florida tại Mar-a-Lago. Ảnh: Reuters.

Ông McConnell sẵn sàng chỉ trích cựu tổng thống trong những tuần gần đây, thay vì sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Nhà lãnh đạo của đảng Cộng hòa dự đoán rằng cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024 sẽ diễn ra khốc liệt và ông có kế hoạch tránh xa.

“Cách tôi bước vào mùa bầu cử sơ bộ là tránh xa nó. Tôi không muốn tham gia cuộc chiến đó. Tôi nghĩ đây sẽ là một cuộc chiến đề cử gây tranh cãi gay gắt giữa các ứng cử viên”, ông chia sẻ vào tháng 11.

Thượng nghị sĩ Mike Rounds cho biết khả năng giành thắng lợi của một ứng cử viên là yếu tố quan trọng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.

“Tôi nghĩ công chúng Mỹ nhận ra rằng nếu đảng Cộng hòa muốn giành chiến thắng, họ sẽ phải cử một người có thể đánh bại ông Joe Biden hoặc một đảng viên đảng Dân chủ khác. Rõ ràng có những lựa chọn tốt hơn (ông Trump)”, ông Rounds nói.

Tuấn Đạt