Đằng sau cuộc điều tra cố vấn kinh tế của ứng viên tổng thống Brazil Jair Bolsonaro

Vì được coi có thể trở thành "Bộ trưởng siêu quyền lực" - quản lý các Bộ Tài chính, Kế hoạch, Công nghiệp và Ngoại thương cùng Ban Thư ký quản lý các hiệp hội và vốn đầu tư nhà nước, nếu ông Jair Bolsonaro giành chiến thắng tại vòng 2 cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra vào ngày 28-10, nên dư luận rất chú ý tới việc ông Paulo Guedes vừa bị "lọt vào vòng ngắm" của Bộ Công cộng Liên bang Brazil.

Theo thông báo hôm 10-10, Bộ Công cộng Liên bang Brazil cho biết, đã mở cuộc điều tra đối với ông Paulo Guedes, cố vấn kinh tế chính của ứng cử viên Tổng thống Jair Bolsonaro thuộc đảng Xã hội Tự do (PSL), vì nghi ngờ gian lận quỹ hưu trí của các công ty nhà nước.

Theo tờ Folha de Sao Paulo, cuộc điều tra kể trên được tiến hành sau khi Bộ Công cộng Liên bang Brazil nhận thấy, có bằng chứng liên quan tới việc một số giám đốc điều hành quỹ hưu trí có thể đã hợp tác với ông Paulo Guedes để thực hiện những gian lận khi quản lý quỹ này trong giai đoạn từ tháng 2-2009 đến tháng 6-2013.

Bởi khi đó ông Paulo Guedes là người phụ trách vấn đề này và cuộc điều tra nhằm làm rõ nghi ngờ tham nhũng trong hệ thống quỹ hưu trí của các công ty nhà nước nằm trong chiến dịch "Greenfield", được triển khai từ năm 2016.

Theo giới truyền thông, việc kiểm tra có liên quan tới những đề án phân bổ quỹ hưu trí của nhiều công ty nhà nước có liên quan tới các nhà lãnh đạo cánh tả thuộc Công đảng (PT) và đảng Phong trào Dân chủ Brazil (PMDB) cầm quyền.

Ứng cử viên Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro (trái) và cố vấn kinh tế Paulo Guedes.

Nhiều người cho rằng, nếu ứng cử viên cực hữu Jair Bolsonaro không giành số phiếu cao nhất (46,03%) tại vòng 1 cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra hôm 7-10 và đang chuẩn bị quyết đấu với đại diện của Công đảng Fernando Haddad ở vòng 2, thì ông Paulo Guedes, 69 tuổi chưa chắc bị điều tra.

Bởi tuy đứng thứ hai, nhưng ứng cử viên Fernando Haddad của Công đảng chỉ giành được khoảng 29% số phiếu, thấp hơn nhiều so với mức 46,03% của ông Jair Bolsonaro, người của đảng PSL, nên khả năng giành chiến thắng của ứng cử viên cực hữu gần như chắc chắn. Và đây là điều khiến một số người "không hài lòng".

Theo kết quả được cơ quan bầu cử quốc gia Brazil thông báo hôm 8-10, Công đảng do cựu Tổng thống Lula da Silva (đang bóc lịch trong tù) đứng đầu đã giành được nhiều ghế nhất tại Hạ viện với 56 ghế.

Tiếp đến là đảng PSL của nghị sỹ Jair Bolsonaro - giành được 52 ghế, đây là kết quả ấn tượng bởi cách đây 4 năm, đảng này chỉ có duy nhất 1 ghế tại Hạ viện. Còn đảng PMDB cầm quyền của Tổng thống Michel Temer có 34 ghế.

Hãng AFP vừa dẫn lời ông Jair Bolsonaro cho biết, có "những vấn đề bỏ phiếu" trong cuộc bầu cử hôm 7-10 và điều này đã ảnh hưởng tới chiến thắng tuyệt đối của ứng cử viên cực hữu này. Bởi nếu giành được 51%, ông Jair Bolsonaro đã không phải bước vào vòng 2 với đối thủ Fernando Haddad.

Được biết, Viện công tố Brazil từng ra lệnh truy tố đối với ông Fernando Haddad - bị cáo buộc nhận 626.500 USD từ công ty xây dựng UTC, để phục vụ chiến dịch tranh ghế Thị trưởng thành phố Sao Paolo năm 2012.

Người ủng hộ ông Jair Bolsonaro xuất hiện trên đường phố ở Brasilia và nhiều thành phố khác.

Tuy bị một nửa dân số Brazil chống đối, nhưng ông Jair Bolsonaro cực kỳ bảo thủ cùng tính cách độc đoán, và phe trung hữu có khả năng ủng hộ nhân vật này.

Một trong những nguyên nhân khiến ông Jair Bolsonaro giành được 46,03% số phiếu ủng hộ bởi ứng cử viên cực hữu này từng tuyên bố, ủng hộ việc nới lỏng luật sở hữu súng, muốn khôi phục án tử hình, sẽ ngăn chặn tội phạm và giảm tỷ lệ giết người cao ở mức kỷ lục hiện nay ở Brazil.

Ngoài nguyên nhân kể trên còn phải nhắc tới "sự cố" hôm 6-9 của ông Jair Bolsonaro. Theo hãng Reuters, ứng cử viên cực hữu đã bị đâm bằng dao tại buổi vận động tranh cử hôm 6-9.

Khi đó các bác sỹ cho rằng, vết thương của ông Jair Bolsonaro có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng rất may "tình trạng nghiêm trọng" đã nhanh chóng được xử lý.

Bởi ông Jair Bolsonaro được đưa tới bệnh viện trong tình trạng "gần như đã chết" sau khi bị một kẻ lạ mặt đâm dao (bị tổn thương phần gan, phổi và ruột), khi đang ở giữa đám đông ủng hộ tại thành phố Juiz de Fora, bang Minas Gerais.

Giới truyền thông cho biết, ngay sau khi gặp nạn, một đội ngũ chuyên gia y tế từ Sao Paulo đã tới bệnh viện ở thị trấn Juiz de Fora, cách thành phố Rio de Janeiro khoảng 200km về phía Bắc, để chăm sóc cho ông Jair Bolsonaro. Bởi ứng cử viên cực hữu bị coi có thể phải mất đến 2 tháng mới hoàn toàn bình phục, sau khi ở viện khoảng 10 hôm.

Cảnh sát đã bắt nghi phạm Adelio Bispo de Oliveira (từng có tiền án vì tội tấn công người khác năm 2013) sau khi hắn gây án. Và tại cuộc thẩm vấn của cảnh sát, Adelio Bispo de Oliveira chỉ nói, thực hiện vụ tấn công "theo lệnh của Chúa".

Tuệ Sỹ