Đánh giá cán bộ đến mức không tìm ra được người để tinh giản biên chế

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân

Sẽ làm bản tự kiểm điểm gửi Thủ tướng

Theo ĐBQH Hà Thị Lan (Bắc Giang), năm 2016, Thủ tướng đã phê duyệt Đề án phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số. “Đến nay gần 4 năm, Bộ Nội vụ chưa có văn bản, thông tư để hướng dẫn thực hiện”, ĐB Lan chất vấn.

“Thay mặt Bộ Nội vụ tôi xin nhận khuyết điểm”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân trả lời. Theo ông, Chính phủ giao Bộ Nội vụ 8 nhiệm vụ, đến nay, còn 4 nhiệm vụ chưa làm. “Tôi sẽ làm bản tự kiểm điểm gửi Thủ tướng trong tháng 12/2019 để nhận trách nhiệm về vấn đề này. Đây là thiếu sót của Bộ Nội vụ, trong đó có trách nhiệm của Bộ trưởng”, ông Tân nói.

Tư lệnh ngành Nội vụ thẳng thắn, “một quyết định của Thủ tướng quy định chính sách như vậy mà chúng tôi chưa ban hành chính sách, chưa phối hợp với Bộ Tài chính để lập kinh phí thực hiện; chưa tổng hợp báo cáo hàng năm; đề án xây dựng đào tạo bồi dưỡng cán bộ của người dân cũng chưa có, khuyết điểm này phải được kiểm điểm đến nơi, đến chốn”.

Không chỉ vấn đề này, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cũng nhận trách nhiệm khi để một quyết định hơn 20 năm không sửa, khiến thủ tục thi, xét nâng ngạch, bổ nhiệm cán bộ, công chức, viên chức “rất phiền hà”, yêu cầu về văn bằng, chứng chỉ “nhiều quá”.

“Cam kết với QH, năm 2020, sau khi Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, chúng tôi sẽ sửa ngay và sẽ thực hiện các quy trình bổ nhiệm, thăng hạng, xét nâng ngạch công chức theo đúng quy định của Đảng không thêm bất cứ một hồ sơ, thủ tục nào nữa”, ông Tân nhấn mạnh.

“Tôi chưa từng tự đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”

ĐB Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) nhắc đến báo cáo của Bộ Nội vụ là cả nước chỉ có 0,63% công chức không hoàn thành nhiệm vụ.

“Con số 0,63% trên có phản ánh đúng tình hình thực tế thực thi công vụ của công chức hay không? Nếu không đúng, nguyên nhân là do quy định không phù hợp hay do có sự nể nang, dĩ hòa vi quý trong quá trình đánh giá phân loại công chức”, bà Thủy đặt câu hỏi.

Trả lời, Bộ trưởng Nội vụ dẫn báo cáo tổng hợp từ 40 tỉnh, thành và các bộ, ngành. Theo đó, tỷ lệ cán bộ, công chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ là 27,7%; hoàn thành tốt là 67,3%; hoàn thành nhiệm vụ nhưng năng lực còn hạn chế 6,3% và không hoàn thành 0,63%.

Với tư cách là Bộ trưởng Nội vụ, ông Tân thẳng thắn, con số 0,63% là “chưa chính xác”. Theo ông, nguyên nhân do các địa phương khi xây dựng tiêu chí đánh giá chưa xây dựng tiêu chuẩn, điều kiện và mức độ hoàn thành nhiệm vụ công việc được phân công nên đánh giá một cách chung chung, còn cảm tính, nể nang.

“Tham nhũng vặt,lỗ nhỏ nhưng rất nguy hiểm”

Trả lời chất vấn của ĐB Nguyễn Hữu Cầu về tình trạng “tham nhũng vặt”, ông Lê Vĩnh Tân cho hay, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt. Thủ tướng cũng giao Bộ trưởng Nội vụ làm Tổ trưởng Tổ kiểm tra công vụ đi kiểm tra các địa phương…

Theo ông, tham nhũng “vặt” nếu không bịt kịp thì từ một lỗ hổng nhỏ sẽ thành một lỗ hổng lớn, dễ đắm thuyền, rất nguy hiểm. "Tham nhũng vặt ảnh hưởng trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp", ông Tân nói thêm.

Thời gian qua Chính phủ cũng đã ban hành đề án văn hóa công vụ, phát động xây dựng văn hóa công sở theo hướng "làm sao để cán bộ, công chức thực sự là công bộc, làm việc với tinh thần trách nhiệm cao”.

“Tinh thần này đã được thổi lên, như Bộ Nội vụ, có khi anh em làm việc đến 11h đêm", ông nói và cho rằng, “người làm việc tốt như thế không nhiều đâu. Vì vậy chế độ lương, thưởng và vị trí việc làm cần phải tính lại. Người nỗ lực phải hưởng mức lương tương xứng chứ không cào bằng như hiện nay”.

Tranh luận, ĐB Nguyễn Hữu Cầu đề nghị, Bộ trưởng trả lời về việc công chức, viên chức nhũng nhiễu nhưng không bị đưa ra khỏi ngành. Trong sửa đổi Luật Cán bộ, công chức lần này có giải pháp gì hay không?

Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân ghi nhận ý kiến của đại biểu Cầu để sắp tới sẽ đưa ra những cơ chế ngăn chặn "tham nhũng vặt".

Ông cho hay, ở Bộ Nội vụ có kiểm tra, ghi chép công việc hàng tháng và công khai ai hoàn thành, ai chưa, lý do vì sao. Đây là căn cứ để đánh giá thi đua cuối năm. Nghĩa là giao việc thì phải đi kèm kiểm tra, giám sát.

“Thường là các đồng chí lãnh đạo ít khi nào được đánh giá là hoàn thành nhiệm vụ, hoàn thành tốt lắm. Tôi hơn 10 năm làm lãnh đạo từ cấp tỉnh trở lên, tôi chưa có bản tự kiểm nào tự đánh giá là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cả. Nhưng anh em nói nếu Chủ tịch, Bí thư, Bộ trưởng mà không tự xếp loại như vậy thì chúng em làm gì có hoàn thành xuất sắc được. Tư tưởng còn nể nang là ở chỗ này”, ông Tân kể và thấy áy náy vì đơn vị mình có hoàn thành xuất sắc đâu mà mình hoàn thành xuất sắc…

Vì vậy ông cho hay, tới đây, Bộ sẽ tham mưu Chính phủ ban hành nghị định mới thay thế quy định hiện tại theo hướng "đánh giá ngang, dọc, đa chiều, đánh giá bằng những sản phẩm cụ thể". Với từng đơn vị, địa phương, theo Bộ trưởng, phải chấn chỉnh, tránh tình trạng đánh giá cán bộ đến mức “không tìm ra được người để tinh giản biên chế".

Làm sao giữ được cán bộ giỏi, loại người kém?

ĐB Châu Quỳnh Dao (tỉnh Kiên Giang) hỏi “giải pháp tối ưu nào để khi sắp xếp lại bộ máy không loại bỏ những người giỏi, giữ lại những người kém đức kém tài?”

Cũng quan tâm đến vấn đề này, ĐB Nguyễn Hữu Cầu (đoàn Nghệ An) đề nghị Bộ trưởng Nội vụ cho biết có bao nhiêu bộ, ngành chưa giảm được biên chế và tinh gọn tổ chức, bộ máy? "Bộ Nội vụ đã giảm bao nhiêu đầu mối và bao nhiêu biên chế?", ông Cầu chất vấn.

Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nói, ông rất thống nhất về quan điểm không giảm biên chế “cào bằng”, “cơ học”. Theo ông, chỉ tiêu tinh giản biên chế của Chính phủ không quy định “cào bằng” mà giảm trong tổng biên chế của địa phương và ngành quản lý.

“Không phải đơn vị nào, sở nào, vụ nào cũng đều giảm hết 2%”, Bộ trưởng nói và nhấn mạnh, tùy theo chức năng, nhiệm vụ, công việc hàng năm, việc điều chỉnh trong tổng biên chế giao cho thủ trưởng, người đứng đầu đơn vị quyết định để bảo đảm tổng biên chế không tăng.

ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu

Riêng Bộ Nội vụ, ông Tân cho hay, đã giảm từ 24 đơn vị trực thuộc xuống còn 23 đơn vị; giải thể trường đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức; giảm 14 phòng, hiện không có vụ nào còn phòng; giảm 19 đơn vị trực thuộc bên trong, giảm 3 đơn vị đào tạo...

Về biên chế, Bộ Nội vụ được giao năm 2015 là 639 người, đến nay đã giảm 76 biên chế, trên 10%. Mục tiêu chung đến 2021 các cơ quan chỉ cần giảm 10% nhưng Bộ Nội vụ đăng ký giảm 15%.

Bộ trưởng cũng cho biết, đến năm 2021, khả năng giảm tối thiểu 10% biên chế các cơ quan hành chính là khả thi. Hai năm qua, Bộ Nội vụ phối hợp với Bộ Tài chính đã cắt giảm ngay 2% biên chế mỗi năm. Bộ Tài chính cũng đã cắt kinh phí chi thường xuyên 2%.

Tuy nhiên, với lĩnh vực viên chức thì khó thực hiện. “Viên chức mới giảm được 4,26%. Nếu tăng thêm hơn 29.000 và sắp tới theo đề nghị của các địa phương tăng thêm khoảng 1.000 viên chức giáo dục, y tế thì gần như 5 năm qua chúng ta không giảm được một biên chế nào”, ông Tân nói.

Ông cho hay, thời gian tới phải cương quyết thực hiện được chủ trương của Đảng về tinh giản biên chế. “Không làm được việc này đồng thời với việc không thực hiện được cơ chế tiền lương từ năm 2021”, Bộ trưởng lưu ý.

Toàn cảnh phiên chất vấn

Đề nghị Hà Nội thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Bộ Chính trị

Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết, ông đã ký văn bản gửi các địa phương, trong đó có Hà Nội, đề nghị thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận 9028.

Theo đó, các giáo viên đang thực hiện chế độ hợp đồng từ ngày 31/12/2015 trở về trước mà đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện, vị trí việc làm của Bộ Giáo dục và Đào tạo có đóng bảo hiểm y tế, hoàn thành tốt nhiệm vụ y thì tuyển vào công chức Nhà nước.

“Các giáo viên nếu đáp ứng đủ tiêu chí điều kiện thì coi như nằm trong biên chế 2015, việc này thuộc thẩm quyền của địa phương. Đề nghị Hà Nội cũng phải làm nghiêm túc như thế. Vấn đề này, có ý kiến của Bộ Chính trị rồi, Thủ tướng đã chỉ đạo rồi, các đồng chí cứ làm. Còn tuyển xong số giáo viên này mà vẫn thiếu thì thi tuyển theo đúng Nghị định 161, trường hợp dôi dư thì phải giải quyết theo chế độ”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết.

Lãnh đạo Bộ Nội vụ thông tin, Bộ đã làm việc với Bộ Giáo dục Đào tạo và kiến nghị với Chính phủ cho lập một nghị quyết riêng về vấn đề biên chế của giáo viên.

Hương Giang