Đắp xong bờ bao 'hàn khẩu' hồ chứa nước thải Nhà máy DAP Lào Cai

Các lực lượng cứu hộ tích cực thi công đê quây hàn khẩu bờ bao bị vỡ của hồ chứa nước thải của Nhà máy DAP Lào Cai, sáng ngày 9-9- 2018.

Sáng 9-9, chúng tôi có mặt tại đểm bờ bao hồ chứa nước thải Nhà máy DAP Lào Cai bị vỡ (vào trưa ngày 7-9), các công nhân ở đây, dưới sự chỉ huy của cán bộ kỹ thuật nhà máy đang khẩn trương trải vải địa kỹ thuật chống thấm bao bọc con đê quây “ hàn khẩu” đoạn bờ bao bị vỡ. Con đê quây, bề mặt rộng khoảng 5 mét, cao hơn 4 mét đắp bằng đất thịt, được lu lèn từng lớp thật chặt, rồi phủ vải địa kỹ thuật chống thấm đẽ ngăn hoàn toàn nước thải trong lòng hồ chứa, không cho chảy ra ngoài môi trường.

Tổng giám đốc Công ty cổ phần DAP Lào Cai Phùng Ngọc Bộ trực tiếp có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác thi công đê quây, khắc phục sự cố môi trường không mong muốn đã xảy ra. Ông Bộ cho biết đơn vị đã huy động bốn máy xúc loại dung tích lớn, ba máy gạt, máy lu và năm ô tô tải thay nhau làm việc liên tục cả ngày lẫn đêm để nhanh chóng “hàn khẩu” đoạn bờ hồ chứa bị vỡ. Phương thức đắp đê quây hàn khẩu là hai lớp, một thân đê bằng đất ở phía ngoài cùng và một thân đê bằng chính chất thải Gyps (bã thạch cao) ở phía trong lòng hồ, giữa hai thân đê có lớp vải địa kỹ thuật chống thấm. Việc đắp hai thân đê nằm cạnh nhau nhằm gia tăng khả năng chịu lực của bờ bao hồ chứa, hạn chế nguy cơ bục vỡ. Về lâu dài, sau khi “hàn khẩu” ngăn không cho nước thải thoát ra ngoài môi trường, Công ty cổ phần DAP Lào Cai sẽ thuê cơ quan chuyên môn khảo sát, tính toán đưa ra giải pháp thi công hồ chứa nước thải hiện tại, bảo đảm an toàn, bền vững. Trong trường hợp không khả thi thì công ty sẽ tính tới khả năng thi công hồ chứa nước thải hoàn toàn mới trên diện tích 40 ha đất còn lại của dự án, bảo đảm an toàn, cách xa đường giao thông và khu dân cư.

Song song với việc đắp đê quây hàn khẩu, Công ty cổ phần DAP Lào Cai phối hợp với chính quyền thị trấn Tằng Loỏng và huyện Bảo Thắng tiến hành kiểm đếm, thống kê thiệt hại về nhà ở và tài sản, hoa màu để đền bù cho người dân bị thiệt hại do sự cố vỡ hồ chứa. Theo đó, có 35 hộ dân thuộc Tổ 7 thị trấn Tằng Loỏng và xã Phú Nhuận bị thiệt hại nhà ở, tài sản, vật nuôi, cây trồng; trong đó có hai hộ gia đình bị thiệt hại nặng. Trước mắt, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (VINACHEM) và Công ty cổ phần DAP Lào Cai đã ứng trước, hỗ trợ 17 triệu đồng/hộ bị thiệt hại để giúp ổn định cuộc sống và sản xuất. Phần đền bù thiệt hại đang được phía nhà máy và chính quyền địa phương thực hiện theo quy định, bảo đảm thỏa đáng, công bằng, đúng đối tượng và an toàn.

Về khắc phục ô nhiễm môi trường, ông Lê Ngọc Dương, Phó giám đốc Sở TNMT Lào Cai cho biết: Lực lượng cứu hộ, xử lý sự cố của tỉnh đã sử dụng hơn 500 tấn vôi bột và dung dịch sữa vôi đưa xuống các suối Mã Ngan, Suối Hoai, Suối Nhuần để trung hòa a xít. Tại thời điểm xảy ra sự cố, nguồn nước thải có pH bằng 1,9, các suối bị ảnh hưởng như Mã Ngan pH là 2,2, Suối Nhuần pH bằng 2,8. Sau khi trung hòa nguồn nước bằng vôi bột và sữa vôi, đến 9 giờ ngày 8-9, chất lượng nước tại các suối nói trên cơ bản ổn định, với pH bằng 6,6 đến 9.0.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Ngọc Hưng- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho biết: Hiện tại có 41 hộ dân đang sinh sống gần khu vực bãi thải Gyps của Nhà máy DAP Lào Cai. Đến nay, UBND huyện Bảo Thắng cùng Công ty cổ phần DAP Lào Cai đã thực hiện xong công tác thống kê, đã dự kiến đủ quỹ đất tái định để di chuyển các hộ dân; vì vậy để bảo đảm sớm ổn định cuộc sống cho các hộ dân, đề nghị Tập đoàn Hóa chất Việt Nam hỗ trợ cùng Công ty cổ phần DAP Lào Cai bố trí nguồn kinh phí phối hợp với UBND huyện Bảo Thắng trước mắt tiến hành bồi thường GPMB, di chuyển ngay 10 hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp nằm phía dưới khu vực bị vỡ đập bãi thải; các hộ còn lại sau khi khắc phục xong sự cố sẽ tiếp tục di chuyển để ổn định cuộc sống.

QUỐC HỒNG