Đấu giá 3 mỏ cát ở Hà Nội: liệu có bình thường như báo cáo?

Theo TTXVN, ngày 11-4-2024, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, kết quả sau khi sở này cùng Thanh tra thành phố Hà Nội kiểm tra, rà soát toàn diện quá trình khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ, lập hồ sơ và tổ chức đấu giá quyền khai thác 3 mỏ cát Liên Mạc, Châu Sơn và Tây Đằng – Minh Châu được tổ chức hôm 5-11-2023 là bảo đảm rõ ràng, đầy đủ, chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật(1).

Kết quả này cũng không khác so với thông tin ban đầu được UBND TP Hà Nội cung cấp vào cuối năm 2023 sau khi cuộc đấu giá diễn ra được báo chí đăng tải.

Cuộc kiểm tra này được thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc kiểm tra kết quả đấu giá cấp quyền khai thác 3 mỏ cát nói trên có kết quả cao bất thường, có mỏ có giá trúng đấu giá cao gấp 200 lần giá khởi điểm.

Tóm tắt kết quả cuộc đấu giá thì mỏ Châu Sơn có trữ lượng được phép khai thác là 703.536 m3, giá trúng gần 400 tỉ đồng. Như vậy giá khai thác chưa bao gồm các chi phí khác một mét khối cát ở mỏ này lên đến 568.000 đồng.

Cũng với cách tính tương tự, mỏ Tây Đằng – Minh Châu có trữ lượng 4.899.000 m3, giá trúng gần 884 tỉ đồng, giá khai thác 180.000 đồng/m3.

Mỏ Liên Mạc có trữ lượng 508.603 m3, với giá trúng gần 410 tỉ đồng thì chi phí khai thác cát của mỏ này lên đến con số “không tưởng” là 805.000 đồng/m3.

Không rõ với chi phí khai thác cát cao ngất ngưởng như vậy, các doanh nghiệp trúng đấu giá làm sao có lời khi khai thác cát bán. Theo công bố giá vật liệu xây dựng của Sở Xây dựng thành phố Hà Nội(2) và báo giá của doanh nghiệp cung cấp vật liệu xây dựng(3) tại quí 3 và 4-2023, tức thời điểm cuộc đấu giá 3 mỏ cát này diễn ra, giá bán cát khai thác ở sông Hồng, cùng khu vực của 3 mỏ trúng đấu giá, dao động từ 90.000 đến 160.000 đồng/m3.

Loại cát có giá bán cao nhất trên thị trường vật liệu xây dựng Hà Nội là cát vàng dao động trong khoảng 400.000 – 500.000 đồng/m3 nhưng đây là loại cát khai thác từ sông Lô cách Hà Nội khá xa và đã bao gồm chi phí vận chuyển.

Với mặt bằng giá như vậy, dưới góc độ kinh doanh thì mỏ Tây Đằng – Minh Châu với giá khai thác thấp nhất là 180.000 đồng/m3 đã khó có lời, huống hồ gì hai mỏ còn lại có giá khai thác lên đến hơn 500.000 – 800.000 đồng/m3?

Có thể nói không có doanh nghiệp bình thường nào lại đâm đầu vào cuộc đấu giá với kết quả thấy trước là không có lợi nhuận, thậm chí thua lỗ như vậy. Vậy động cơ thật sự của việc đẩy giá trúng đấu giá cao đến mức phi thực tế là gì?

Đây là điểm bất thường cần làm rõ chớ không phải quy trình hay thủ tục tổ chức đấu giá. Tuy nhiên, sau nhiều lần báo cáo, cung cấp thông tin cho báo chí vẫn chưa thấy các cơ quan chức năng ở Hà Nội đề cập đến chi tiết này.

Ngoài ra, thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết việc rà soát là về quy trình và thủ tục, không thấy đề cập đến vấn đề đánh giá lại trữ lượng các mỏ đã trúng đấu giá, trong khi đây cũng là vấn đề cần làm rõ sau vụ đấu giá khiến dư luận thắc mắc này.

—————————–

Song Nghi