Đấu thầu lại gạo dự trữ: Nâng mức bảo lãnh dự thầu, tránh vết xe đổ

Công nhân bốc xếp gạo từ kho dự trữ quốc gia

Hàng loạt nhà thầu từng “xù thầu” tiếp tục đấu thầu đợt 2

Sau thất bại lần một trong việc đấu thầu mua gạo dự trữ quốc gia (DTQG) (chỉ mua được 7.700 tấn/190.000 tấn gạo, thiếu 182.300 tấn-PV), để bảo đảm an ninh lương thực, Tổng cục Dự trữ Nhà nước (DTNN) đã yêu cầu các Cục DTNN khu vực tổ chức đấu thấu lại vào ngày 12/5.

Theo ghi nhận của Tiền Phong, hàng loạt nhà thầu từng trúng thầu đợt 1 nhưng từ chối ký hợp đồng lại tiếp tục tham gia đợt 2 này. Theo thông báo của Cục DTNNKV Hà Nội, đơn vị này đã tiếp nhận 23 bộ hồ sơ của 10 nhà thầu tham gia bán số gạo 9.000 tấn cho cơ quan dự trữ ngày 12/5.

Trong đó, có 3/10 DN tham gia thầu lần này từng trúng thầu lần 1 nhưng sau đó không ký hợp đồng. Cụ thể, là các Cty TNHH Thương mại Chương Tho, Cty CP Thương mại Minh Khai, Cty TNHH Thủy Long Hà Nam.

Trong ngày 13/5, Cục DTNNKV Hải Hưng (trụ sở tại tỉnh TP. Hải Dương) cũng thông báo danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu hồ sơ đối xét kỹ thuật (HSĐXKT) của hồ sơ mời thầu mua 8.000 tấn gạo DTQG năm 2020. Theo danh sách này, có 11 nhà thầu đáp ứng yêu cầu HSĐXKT.

Trong số này, có tới 8 DN từng trúng thầu nhưng từ chối ký hợp đồng đợt 1. Cụ thể, ngoài 3 DN cũng tham gia đấu thầu ở Cục DTNNKV Hà Nội trên, còn có Cty CP XNK tổng hợp An Thịnh, Cty TNHH Minh Thu, Cty TNHH Phát Tài, Cty TNHH Phú Minh Hưng Cty TNHH Thủy Dương.

Đáng chú ý, mức giá các cục DTNN chào thầu ngày 12/5 cao từ 1.200 - 1.500 đồng/kg so với mức giá mà các DN này đã thắng thầu vào ngày 12/3 (đợt 1). Ước tính ngân sách Nhà nước sẽ phải bỏ thêm ít nhất 200 tỉ đồng để đấu thầu 182.300 tấn gạo.

Ông Lê Văn Thời, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN

Cần sửa Luật Đấu thầu

Ngày 15/5, ông Lê Văn Thời, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN cho hay, theo quy định hiện hành của Luật giá và Luật dự trữ quốc gia, việc xác định giá để thực hiện đấu thầu mua gạo DTQG phải căn cứ vào thời điểm định giá. Tại thời điểm định giá, nhà chức trách căn cứ vào thị trường cung cầu hàng hóa, chất lượng hàng hóa và giá thị trường tại thời điểm đó để quy định mức giá.

“Khi mua, bán hàng DTQG, nếu giá thị trường biến động cao hơn giá mua tối đa, thấp hơn giá bán tối thiểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính xem xét, điều chỉnh giá mua tối đa, giá bán tối thiểu trên cơ sở đề nghị của Thủ trưởng bộ, ngành quản lý hàng DTQG”, ông Thời dẫn Điều 49 Luật Dự trữ quốc gia.

Đáng chú ý, từ ngày 1/5, Thủ tướng đã cho phép hoạt động xuất khẩu (XK) gạo trở lại bình thường. Trong khi đó, dịch COVID-19 đang bùng phát trên toàn cầu, các DN đẩy mạnh gom hàng phục vụ XK.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN, nguồn cung gạo Đông Xuân hiện đã vào cuối vụ thu hoạch không còn nhiều nên đã kéo giá gạo trên thị trường tăng cao. Gạo tẻ 15% tấm ở mức khoảng 10.300- 10.500 đồng/kg (chưa có bao bì, đóng gói, kiểm định chất lượng, bốc xếp, hao hụt, lãi vay, lợi nhuận doanh nghiệp …. và cước vận chuyển tới từng cửa kho DTQG).

“Để đảm bảo việc quy định giá sát giá thị trường và trước thời điểm mở thầu, trên cơ sở kết quả thẩm định của Cục Quản lý giá về phương án giá của Tổng cục DTNN, ngày 11/5 Bộ Tài chính đã quyết định giá mua gạo tối đa cho đợt 2 này. Căn cứ vào giá thị trường, ý kiến của các Sở Tài chính địa phương và mức giá các Cục DTNN khu vực đề nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN đã quyết định giá gói thầu cho từng Cục DTNN khu vực, bằng với mức giá mua tối đa được Bộ Tài chính quy định, ông Thời cho biết thêm.

Để hạn chế tình trạng nhà thầu tham gia đấu thầu lại lần 2 này khi đã trúng thầu lại bỏ thầu như đợt 1, theo ông Thời, các Cục DTNN khu vực đã nâng cao biện pháp ràng buộc. Cụ thể, trong hồ sơ mời thầu, Tổng cục DTNN đã chỉ đạo các Cục DTNN khu vực nâng mức bảo lãnh dự thầu lên từ 1,5% đến 3% trên giá gói thầu, bằng mức tối đa pháp luật đã qui định.

Về lâu dài, vị tổng cục phó cho biết đơn vị đã có kiến nghị cần sửa đổi Luật Đấu thầu, bổ sung các chế tài khác để ràng buộc hơn với các nhà thầu khi tham gia đấu thầu. Việc này sẽ được áp dụng không riêng chỉ có mua gạo DTQG, mà cho nhiều mặt hàng và các lĩnh vực khác.

Để việc mua gạo dự trữ sớm đạt chỉ tiêu, lãnh đạo Tổng cục DTNN cho biết đã có công điện chỉ đạo các Cục DTNN khu vực khẩn chương đánh giá hồ sơ dự thầu. Từ đó, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu trúng thầu chậm nhất vào ngày 19/5 để ký hợp đồng xong trước ngày 22/5, thời gian thực hiện hợp đồng đến hết ngày 30/6/2020.

Tuấn Nguyễn