ĐBQH: 'Giá đất tăng khi có tin Quốc hội thảo luận về đường vành đai'

Theo Chương trình Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV, sáng ngày 10/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội thảo luận về chủ trương đầu tư dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và vành đai 3 TP HCM.

Đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn ĐBQH TP Hà Nội nhấn mạnh việc hình thành các tuyến đường vành đai không chỉ mở rộng không gian phát triển đô thị, giảm đi áp lực về giao thông cho các đô thị trung tâm, đồng thời tạo nên một sự kết nối về không gian phát triển cho cả vùng.

Những tuyến đường này đã được đưa vào kế hoạch phát triển ở giai đoạn 2010 và 2020, nhưng do khó khăn nguồn lực cho nên đến thời điểm này mới có điều kiện xem xét. Chính vì vậy, theo đại biểu không có lý do gì trì hoãn thêm nữa.

Theo đại biểu, đường Vành đai 4 vùng Thủ đô và đường Vành đai 3 TP HCM đều là đường cao tốc nhưng điểm khác biệt là cao tốc của vành đai. Khi tuyến đường này hình thành thì các khu vực lân cận tuyến đường sẽ hình thành lên các trung tâm đô thị, các trung tâm thương mại, các trung tâm phân phối. Đây chính là một nguồn lực rất lớn cho quá trình phát triển ở các vùng, đại biểu nêu rõ.

"Thời gian qua khi mới chỉ nghe dư luận là Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận về tuyến đường này thì giá đất đai ở khu vực này đã sôi động lên và giá tăng lên rất nhiều lần, nếu không có biện pháp khai thác thì nguồn lực này sẽ bị lãng phí"

Đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn ĐBQH TP Hà Nội

Do đó, cùng với việc phê duyệt chủ trương xây dựng tuyến đường này, đại biểu đề nghị Chính phủ nên đề xuất với Quốc hội có một cơ chế đặc thù để khai thác nguồn lực này. Cơ chế này sẽ được thực hiện theo phương thức là cùng với việc quy hoạch chi tiết xây dựng các tuyến đường vành đai này thì nên quy hoạch đồng thời khu vực hai bên đường này để hình thành nên các khu đô thị hiện đại, các trung tâm thương mại, các trung tâm phân phối, các trung tâm trung chuyển hàng hóa và các hệ thống đường không chỉ là đường song hành mà kể cả các hệ thống đường kết nối trong khu vực.

Đại biểu cho rằng khi tiến hành đấu thầu các dự án này sẽ có được các khu đô thị hiện đại, khai thác nguồn lực và tránh tình trạng phát triển tự phát. Đồng thời cũng phải lưu ý đến công tác giải phóng mặt bằng ngay một lần toàn bộ các phần diện tích đất đai là dự trữ cho phát triển các công trình hạ tầng trong tương lai.

Bổ sung giải pháp cho vấn đề này, Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH TP HCM gợi ý: "Cần nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế về khai thác quỹ đất hai bên đường cao tốc."

"Thông thường các nước làm những đường thoát vào trong đó mấy trăm mét thì mới có một khu siêu thị, khu dân cư, còn các đường cao tốc thì chỉ cho phép các trạm xăng, các điểm dừng chân, ăn uống nhẹ, chứ không cho phép các khu dân cư mở để cắm vào con đường cao tốc như cách chúng ta làm hiện tại"

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH TP HCM

Qua khảo sát ở nước ta và nhiều nước khác, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nêu dẫn chứng về việc khai thác quỹ đất hai bên đường cao tốc không đúng sẽ gây mất an toàn, ô nhiễm tiếng ồn.

Nhiều quốc gia phải xây bức tường trên đường cao tốc để ngăn cách với các khu dân cư. Do đó, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề nghị việc khai thác quỹ đất xung quanh hai bên đường cao tốc cần phải nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, học tập các nước.

Góp ý về nội dung phiên thảo luận về chủ trương đầu tư dự án đường vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội, dự án đường vành đai 3 TP HCM, đại biểu Nguyễn Anh Trí – Đoàn ĐBQH TP Hà Nội bày tỏ sự đồng tình với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra dự án của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.

Đại biểu cho rằng, việc triển khai các dự án này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế trực tiếp và gián tiếp vô cùng to lớn, do có thêm hàng ngàn hecta đất trở thành đất vàng, đất bạc, có thêm nhiều khu đô thị, nhiều khu công nghiệp, các trung tâm văn hóa, khoa học, trường đại học… Vậy việc đầu tư để hoàn thành hai dự án này là hết sức cần thiết, cấp bách, chắc chắn, hữu hiệu. Rất mong Quốc hội thông qua để hai dự án sớm được triển khai để triển khai.

Ngoài ra, các ĐBQH khác cũng đóng góp nhiều ý kiến, vì đây là hai công trình “để đời cho con cháu” nên cần có một cơ chế thống nhất trên toàn tuyến về đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư. Bên cạnh đó cần lưu ý trong quá trình triển khai dự án cần xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật thật tốt, cao cấp nhất để có thể đảm bảo con đường sử dụng được khoảng 100 năm bởi con đường là một loại bất động sản đặc biệt của quốc gia.

Tiếp thu, giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm về các dự án đường vành đai trọng điểm nói trên, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết: "Mục tiêu xây dựng 2 tuyến đường không chỉ để hình thành một tuyến hành lang giao thông mà phải biến nó thành một hành lang kinh tế, phải phát triển theo quy hoạch và thu hồi lại các giá trị địa tô tăng lên, đảm bảo giá trị địa tô được chia ra làm cho Nhà nước - nhà đầu tư - người dân cùng hài hòa lợi ích".

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng.

Bộ trưởng cũng làm rõ sự khác nhau về suất đầu tư giữa hai dự án; về nguồn vốn và khả năng hấp thụ vốn; về các cơ chế, chính sách trong quá trình thực hiện dự án để đảm bảo tiến độ; việc nâng công suất lên 50% đối với khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thi công; về chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn di dời các công trình hạ tầng hay xây dựng, tái định cư; việc quản lý chặt chẽ quỹ đất ở hai bên đường từ quy hoạch cho đến quản lý, khai thác, đấu thầu, thu tiền về cho nhà nước, phát triển cho bài bản, đúng quy hoạch.

Thảo Ngân