Đẹp thì không cần son phấn

Khi Cầu vàng Đà Nẵng nổi tiếng với đôi bàn tay thì lập tức nhiều địa danh khác cũng nhái ý tưởng. Tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, một cây cầu với kích thước lớn kỷ lục tên là Thái Hồng Tiên Thủ. Bàn tay ở Cầu vàng Đà Nẵng là tạo thế nâng đỡ thì bàn tay tiên ở Phúc Kiến lại xếp ngón như dáng tay giáo hóa thủ ấn (Vitarka Mudra) với ngón cái chạm ngón trỏ thành vòng tròn. Công trình này khánh thành sau cầu Vàng một năm, về tổng thể thì nhận ra ngay nó là nhái lộ liễu.

Bàn tay giáo hóa thủ ấn khổng lồ cũng xuất hiện trên đèo Ô Quy Hồ. Có vẻ giống tay Phật, nhưng tay áo thắt nơ kiểu công chúa của châu Âu, thành ra loạn phong cách. Đi đâu cũng gặp bàn tay. Bàn tay nâng cầu Mây Đà Lạt, bàn tay sơn cả móng ở Sóc Trăng.

Rồi có tới 5 bàn tay khổng lồ xuất hiện trên biển Hải Tiến. Khi nước xa bờ thì bàn tay lộ chân đế có vẻ rất kỳ quặc. Khi thủy triều dâng lên, bàn tay không khác gì của người khổng lồ đuối nước đang cố ngoi lên để hô “Cứu tôi với!”.

Phải chăng, địa phương không nhìn thấy vẻ đẹp của chính mình nên mới ra sức tô vẽ. Vì sao du khách ngoại quốc đánh giá rất cao biển Việt Nam? Tổ tiên để lại cho chúng ta 3.260km bờ biển quý giá. Rất nhiều nước có biển nhưng là biển lạnh hoặc biển đóng băng quanh năm. Rất nhiều nước bãi biển đẹp nhưng nước lạnh thấu xương. Ai xuống nước thì cần lòng dũng cảm. Không ít quốc gia có bờ biển chật chội, dốc sâu khó tắm, cát xấu như than xỉ. Bờ biển Việt Nam rộng, cát mịn, có độ thoải xa hàng trăm mét, nước luôn ấm. Biển của ta quyến rũ nhất thế giới. Nhiều tổ chức quốc tế đã bình chọn tôn vinh những danh hiệu nhất hành tinh cho ít nhất 20 điểm du lịch biển Việt Nam. Ai chưa tin thì dùng Google với vài từ khóa, sẽ hiểu được điều đó. Một cô gái đẹp đương nhiên không cần son phấn. Chỉ cô nào không tự tin mới phải trang điểm đậm.

Hiện tượng sao chép ý tưởng tạo điểm nhấn rất lôm côm, làm nghèo sản phẩm du lịch và hại lẫn nhau.

Tây Bắc học nhau làm du lịch. Khi thấy một số bản Mông đông khách nhờ văn hóa xếp đá thì các bản khác cũng học theo. Hàng rào đá của người Mông xếp rất gọn ghẽ để làm đúng công năng làm bờ rào của nó, không cần phải tạo hình lằng nhằng gì nhưng vô cùng quyến rũ. Có thể cảm nhận rõ thì cứ lên Sủng Là, Hà Giang ngắm. Cái đẹp đó đã được chọn quay phim “Chuyện của Pao” và trở thành nơi hút du khách. Một số bản học theo một cách tự phát. Dân bản tự bảo nhau xếp đá thành cột, bờ tường và tô điểm thêm bằng cách tạo hình như tranh ghép gốm kiểu con đường gốm sứ. Họ xếp đá thành bông hoa, thành cánh lá, rồi lại còn dùng sơn tô thêm cho chắc ăn. Kết quả là nhìn sặc sỡ kiểu trường mầm non. Có bản tạo hình đá thành những cái chum khổng lồ cao hơn đầu người. Du khách vào thăm không thấy đời sống dân bản đâu, chỉ thấy các hiện vật tạo hình như nghệ thuật trình diễn xa lạ với con người. Người ta đi du lịch chứ có phải vào bảo tàng đâu phải không quý vị. Ngay các bảo tàng của thành phố cũng đang nỗ lực trở thành bảo tàng sống chứ không thể để các hiện vật ngủ yên.

Tây Bắc là nơi sơn thủy hữu tình, văn hóa đặc sắc nhưng nhiều nơi đãi khách chỉ có các đội múa chung chung, không có dấu ấn địa phương. Các nghệ nhân chơi sáo, khèn, tính tẩu phải nhường chỗ cho nhạc nền thu sẵn, ta vẫn gọi là beat. Tiện nhất là dùng beat tải trên mạng về để múa. Mọi biểu diễn đều dùng loa phóng thanh, hiếm khi được nghe nghệ nhân biểu diễn mộc không qua dàn loa khuếch đại.

Tương tự các mô hình du lịch ở Nam Bộ cũng quá giống nhau. Nhiều nơi nhái nhau, chỗ nào cũng đờn ca tài tử, tát ao bắt cá…

Nếu chỉ trồng một loại cây thì trở thành rừng. Xem cây này rồi thì cũng không nhất thiết phải ngắm tất cả cây còn lại. Vườn hoa chỉ tuyệt vời khi du khách thưởng lãm không chán.

Sự hấp dẫn chỉ có thể lâu bền nếu là những thứ riêng có. Khách chỉ muốn được trải nghiệm những gì trong đời sống chứ không phải là những thứ được dàn xếp, bày binh bố trận, mai phục cảm xúc.

Có vẻ đẹp nào sánh được với sự chân thành?

Tả Từ