Dịch giả Di Li trình làng 'đặc sản' của Thổ Nhĩ Kỳ
Công ty Sách Liên Việt vừa cho ra mắt 'Những mẩu chuyện hài hước về Nasreddin Hodja' do nhà văn Di Li chuyển ngữ với phần minh họa của Nguyễn Toàn. Chuyện hài của Nasreddin Hodja có nét tương đồng thú vị với chuyện hài của Trạng Quỳnh ở Việt Nam.
Nasreddin Hodja (1208 - 1285) sinh ở làng Hortu, huyện Aksehir, thuộc lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ, được coi như một hậu duệ của Aesop (Ê dốp). Thổ Nhĩ Kỳ - đất nước của những nhà trào phúng - không chỉ nổi danh bởi “ông vua trào phúng” Aziz Nesin, mà đã được ghi dấu từ thế kỷ 13 bởi Nasreddin Hodja - người được mệnh danh là “triết gia của mọi triết gia”.
Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Việt Nam Akif Ayhan (bên phải, ảnh) và dịch giả Di Li trong buổi ra mắt sách. Ảnh: L.Q.V
Nasreddin Hodja là người đặt nền móng cho chủ nghĩa hiện thực cũng như chất trí tuệ trong ngôn ngữ hài hước và tư duy phê phán của người Thổ Nhĩ Kỳ. Cho dù tinh thần triết học và các câu chuyện về ông được lưu truyền và bồi đắp qua nhiều thế kỷ, rồi mỗi thời đại và mỗi vùng miền lại có những dị bản khác về Nasreddin Hodja, nhưng tựu chung, ông vẫn là con người uyên bác và hài hước.
Nói gọn, ông là một hình tượng văn hóa tiêu biểu của người Thổ Nhĩ Kỳ và ngày nay, lễ hội Nasreddin Hodja được tổ chức vào tháng 7 hằng năm tại quê hương ông. Còn UNESCO đã chọn năm 1996 là “Năm quốc tế tôn vinh bậc thày trào phúng Nasreddin Hodja”.
Các câu chuyện về Nasreddin Hodja không chỉ nổi tiếng ở Thổ Nhĩ Kỳ mà còn đã lan tỏa tới nhiều quốc gia. Và nay, với sự “bắc cầu” của ngài Akif Ayhan - Đại sứ Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ tại Việt Nam, “Những mẩu chuyện hài hước về Nasreddin Hodja” đã tới với bạn đọc ở Việt Nam qua phần chuyên ngữ của nhà văn, dịch giả Di Li cùng phần minh họa ngộ nghĩnh của họa sĩ Nguyễn Toàn.
Cuốn sách này là bản in tương đối đầy đủ về nhân vật Nasreddin Hodja với các mẩu chuyện do người dân Thổ Nhĩ Kỳ sưu tầm và truyền tụng. Theo nhà văn Di Li, cuốn sách sẽ được cả trẻ em lẫn người lớn ưa thích, bởi lẽ, nếu các trẻ em được học những bài học nhỏ, thì người lớn sẽ chiêm nghiệm được sự thâm thúy qua các tầng lớp của chuyện bên cạnh tiếng cười sảng khoái.
Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Việt Nam Akif Ayhan nhận xét: “Những câu chuyện về Nasreddin mang đến cho độc giả tiếng cười tinh tế, có tính giáo dục cao trên nhiều khía cạnh, khiến người đọc phải suy ngẫm và vẫn còn giá trị ngay cả đối với xã hội hiện đại của chúng ta...”.
