Điểm mặt những ông lớn xin lùi cổ phần hóa

Cụ thể, tạp chí Nhà Đầu tư dẫn báo cáo cho biết, Tổng công ty Giấy Việt Nam kiến nghị điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2019 - 2020.

Tương tự, Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam (VICEM) và Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) kiến nghị điều chỉnh hạn chót cổ phần hóa từ năm 2017 sang năm 2020

Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) cũng xin điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa từ năm 2019 sang năm 2020. Lý do được đưa ra là do phương án sắp xếp, xử lý nhà, đất lớn và phức tạp nên không thể dự kiến được thời gian hoàn thành.

Hai "ông lớn" ngành viễn thông là Tổng công ty Viễn thông Mobifone và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam - Công ty mẹ (VNPT) cũng nằm trong danh sách xin điều chỉnh lộ trình cổ phần hóa.

Theo đó, Mobifone xin điều chỉnh hạn chót cổ phần hóa từ năm 2018 sang giai đoạn 2019 - 2020 do vướng mắc trong việc thanh tra AVG nên không thể hoàn thành trong năm 2018.

Trong khi đó, VNPT kiến nghị dãn tiến độ cổ phần hóa để phù hợp với tình hình triển khai thực tế. Phía VNPT cho biết đã trình phương án sử dụng đất từng phần, đang tiếp tục phần còn lại. Tập đoàn này đề nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp sớm thành lập ban chỉ đạo và hướng dẫn thủ tục, thẩm quyền phê duyệt phương án sử dụng đất.

Một "ông lớn" khác kiến nghị điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa là Tập đoàn Hóa chất Việt Nam - Công ty mẹ (Vinachem). Theo đó, điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa từ năm 2019 sang giai đoạn 2019 - 2020. Vinachem cho biết đã lập và báo cáo phương án sắp xếp lại, xử lý nhà đất nhưng chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam - Công ty mẹ (TKV) thì xin điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa từ năm 2019 sang năm 2020. Đến hết năm 2018, TKV vẫn chưa được phê duyệt phương án sử dụng đất.

Với các công ty trực thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng công ty Phát điện 1 (Genco 1) và Tổng công ty Phát điện 2 (Genco 2) đều xin được điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2020.

Hàng loạt DNNN xin lùi tiến độ cổ phần hóa

"Đòi hỏi" nhiều hơn các bộ ngành, các địa phương không chỉ kiến nghị lùi thời hạn cổ phần hóa cho các doanh nghiệp "con cưng" mà còn xin tăng tỷ lệ sở hữu Nhà nước tối thiểu tại các doanh nghiệp này.

Hà Nội kiến nghị điều chỉnh thời hạn cổ phần hóa Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) và Tổng công ty Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội (Handico) từ năm 2018 sang năm 2020, đồng thời xin giữ sở hữu Nhà nước trên 65% thay vì dưới 50% như quyết định hiện hành của Thủ tướng.

Cùng với đó, Hà Nội xin lùi thời hạn cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2019 cho Tổng công ty Đầu tư Phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) và kiến nghị tăng tỷ lệ sở hữu Nhà nước tối thiểu lên trên 65% thay vì dưới 50%.

Hàng loạt doanh nghiệp khác như Công ty Công viên Cây xanh Hà Nội, Công ty Công viên Thống Nhất, Công ty Vườn thú Hà Nội, Công ty Chiếu sáng và Thiết bị đô thị Hà Nội, Công ty Môi trường đô thị Hà Nội, Công ty Nước sạch Hà Nội, Công ty Thoát nước Hà Nội... đều được UBND TP Hà Nội xin tăng tỷ lệ sở hữu Nhà nước tối thiểu theo hướng lên trên 51%, một vài trường hợp lên trên 65%.

Tương tự, TP HCM cũng xin lùi hạn chót cổ phần hóa và tăng tỷ lệ sở hữu Nhà nước tối thiểu đối với một loạt doanh nghiệp.

Chẳng hạn, Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn xin được điều chỉnh hạn chót cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2020, giữ sở hữu trên 65% thay vì từ trên 50% đến 65%.

Đối với Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn, xin điều chỉnh hạn chót cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2020, giữ sở hữu từ trên 50% đến 65% thay vì dưới 50%.

Ba "ông lớn" gồm Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra), Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) và Tổng công ty Du lịch Sài Gòn (Saigontourist) đều được TP.HCM kiến nghị điều chỉnh hạn chót cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2020, đồng thời giữ sở hữu Nhà nước trên 65% thay vì dưới 50%

Bên cạnh đó, Tổng công ty Bến Thành xin điều chỉnh hạn chót cổ phần hóa từ năm 2018 sang năm 2019, giữ sở hữu từ trên 50% đến 65% thay vì dưới 50%. Còn Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn (Saigonres) xin điều chỉnh từ năm 2018 sang năm 2020, giữ sở hữu từ trên 50% đến 65% thay vì dưới 50%.

Theo đại diện Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính), nguyên nhân khiến các doanh nghiệp chật vật thoái vốn, cổ phần hóa nhà nước trong hai năm qua là do vướng mắc đất đai, tài chính nên cần thời gian để xử lý.

Mặt khác, tỉ lệ vốn nhà nước trong phương án cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước còn cao dẫn đến giảm sức hút đối với các nhà đầu tư trong mua cổ phần. Bên cạnh đó, có những dự án thua lỗ, khó khăn nên nhà đầu tư không mua.

Nhiều ý kiến cho rằng, nếu các phương án xin lùi cổ phần hóa và thoái vốn nêu trên tiếp tục được thông qua mà thiếu sự rà soát kỹ lưỡng, kiểm điểm trách nhiệm cá nhân và tổ chức, thì điệp khúc “xin lùi” sẽ tiếp tục và tiến trình cổ phần hóa và thoái vốn sẽ lại lỡ hẹn.

Chuyên gia kinh tế - TS Lê Đăng Doanh nhận xét, cổ phần hóa chậm là một căn bệnh khó chữa những năm gần đây. Ông chỉ rõ việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu mới chỉ là khẩu hiệu, chưa thấy công bố trường hợp nào bị cách chức khi không hoàn thành nhiệm vụ cổ phần hóa tại đơn vị mình quản lý, lãnh đạo.

Minh Thái (Tổng hợp)