Doanh nghiệp đầu tư 9 tỷ USD thúc đẩy tăng trưởng xanh tại Việt Nam

Trong những năm qua, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững đã và đang được xác định là một trong những trọng tâm trong chính sách phát triển của nhiều quốc gia trên thế giới. Trong đó tăng trưởng xanh đang ngày càng trở thành ưu tiên hàng đầu của các nền kinh tế.

Tại Việt Nam, tăng trưởng xanh là giải pháp quan trọng để thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng chống chịu trước các cú sốc từ bên ngoài, đóng góp trực tiếp vào giảm phát thải khí nhà kính hướng tới mục tiêu cam kết đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050.’

Chia sẻ tại tọa đàm “Doanh nghiệp FDI trong tăng trưởng xanh của Việt Nam” ngày 27/4, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) đánh giá, sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp FDI, là rất lớn.

Theo đó, các doanh nghiệp FDI đã giúp tạo nên sự thay đổi hành vi trong việc sản xuất, tiêu dùng, kinh doanh, góp phần thực hiện mục tiêu về tăng trưởng xanh.

Tại Việt Nam, tăng trưởng xanh là giải pháp quan trọng để thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng.

Riêng với tăng trưởng xanh, đến nay, khu vực doanh nghiệp bao gồm doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước đã đầu tư khoảng 9 tỷ USD trong các lĩnh vực liên quan đến tăng trưởng xanh, phát triển xanh như là năng lượng tái tạo, hay là đầu tư các trang thiết bị phục vụ cho kinh tế xanh.

Con số này chiếm khoảng 2% GDP và bình quân tăng trưởng trong suốt 2 năm vừa qua, đạt mức độ tăng trưởng khá cao, tức là 10-13%.

Việt Nam đang được xem là hình mẫu thành công trong thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) nhờ thể chế và môi trường đầu tư ngày càng được hoàn thiện; nền tảng chính trị ổn định và tiềm năng tăng trưởng kinh tế khá cao. Tuy nhiên, mục tiêu tăng trưởng xanh là mục tiêu khó. Trên thực tế, số lượng doanh nghiệp, tập đoàn lớn đầu tư vào nước ta chưa nhiều”- ông Nguyễn Anh Tuấn nói.

Việt Nam cũng là một trong những quốc gia trong khu vực sớm tiếp cận với mô hình tăng trưởng xanh. Cụ thể, ngay từ năm 2012, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020, tầm nhìn đến năm 2050.

Bên cạnh đó, Quốc hội đã ban hành, bổ sung, sửa đổi một số luật liên quan đến tăng trưởng xanh, như Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Luật Phòng chống thiên tai; Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi; Luật Khí tượng thủy văn.

Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, hướng tới nền kinh tế xanh, trung hòa carbon và đóng góp vào mục tiêu hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch VCCI, Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Việt Nam (VBCSD), nhận định, trước các cam kết giảm phát thải ròng của Chính phủ và các kế hoạch, lộ trình được vạch ra, các doanh nghiệp, hiệp hội, ngành hàng cũng phải thay đổi cách thức đầu tư và chiến lược kinh doanh.

Cũng theo ông Vinh, thách thức lớn cho tăng trưởng xanh, bền vững là nguồn lực tài chính xanh, con người. Việt Nam muốn huy động được nước ngoài tham gia quá trình này thì phải có chiến lược, quy định thế nào để đáp ứng được khoản đầu tư xanh.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng đang khó tiếp cận nguồn tài chính xanh. "Nguồn lực ở đây ngoài nguồn lực con người, còn tài lực nữa. Chúng ta đang đứng trước cơ hội được hỗ trợ của cộng đồng quốc tế về tài chính xanh, chúng ta phải có những doanh nghiệp xanh", ông Vinh đề xuất.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược xanh giai đoạn 2021 - 2030 tầm nhìn 2050, xây dựng kế hoạch hành động để thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh, đồng thời có những hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương đưa những nội dung liên quan đến tăng trưởng xanh vào trong các quy hoạch, các chiến lược phát triển kinh tế xã hội của mình.

Ngoài ra, để đạt được mục tiêu về tăng trưởng xanh đòi hỏi phải huy động toàn bộ sức mạnh của cả hệ thống chính trị cũng như cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp FDI.

Lan Anh