'Đôi mắt' đánh giặc
Đến tham quan Bảo tàng Quân đoàn 1, nhiều du khách chú ý đến chiếc ống nhòm được đặt trang trọng bên trong tủ trưng bày. Đây là một kỷ vật được đồng chí Nguyễn Như Hoạt, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 48, Sư đoàn 320B (Quân đoàn 1) sử dụng để quan sát địch, chỉ huy bộ đội chiến đấu ở Lái Thiêu (Bình Dương) từ ngày 27 đến 29-4-1975.
Chiếc ống nhòm của đồng chí Nguyễn Như Hoạt trưng bày tại Bảo tàng Quân đoàn 1.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Lái Thiêu là địa bàn thuộc thị xã Thuận An, cách Sài Gòn 15km. Đây là tuyến “tử thủ” của địch trên đường 13. Tại Lái Thiêu, địch bố trí gần 2.000 binh lính trong trung tâm huấn luyện Huỳnh Văn Lương, 3 tiểu đoàn bảo an, 2 chi đoàn xe tăng, 1 tiểu đoàn pháo hỗn hợp… Để phá vỡ tuyến phòng thủ của địch, ngày 27-4-1975, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 48, Sư đoàn 320B nhận nhiệm vụ luồn sâu vào các vị trí trong tuyến phòng thủ của địch, đánh chiếm cầu Bình Lợi, mở rộng bàn đạp, tạo điều kiện để các đơn vị của sư đoàn vượt sông Sài Gòn đánh vào Bộ Tổng Tham mưu ngụy. Trong trận chiến đấu này, đồng chí Nguyễn Như Hoạt đã sử dụng chiếc ống nhòm để quan sát trận địa, theo dõi các hoạt động của địch để chuẩn bị cho chỉ huy chiến đấu. Chiếc ống nhòm được anh em trong phân đội ví như chiếc đèn chiếu sáng nối dài tầm nhìn của đôi mắt thần kỳ trong bóng tối. Chiếc ống nhòm đã giúp đồng chí Nguyễn Như Hoạt nhận định đúng tình hình, xác định những mục tiêu quan trọng phải tiêu diệt, góp phần để Tiểu đoàn 3 cùng các phân đội của Trung đoàn 48 đập tan tuyến “tử thủ” Lái Thiêu của địch, tạo điều kiện cho các mũi tiến công của Sư đoàn 320B thọc sâu, đánh hiểm, đánh mãnh liệt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
