Đối thoại về những bức xúc của nhân dân từ dự án bãi chứa, bến thủy trên sông Đáy

Dự án bãi chứa bến thủy trên sông đáy của Công ty TNHH khoáng sản Trang Huy, thôn Trung Hiếu Thượng, xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam.

Xuất phát từ việc xây dựng bãi chứa, bến thủy của Công ty TNHH Trang Huy và Đại Phú Thịnh, tại thôn Trung Hiếu Thượng, xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, khi chưa được sự đồng thuận của nhân dân. Người dân trong thôn Trung Hiếu Thượng phản đối việc xây dựng bãi chứa, cầu cảng tại thôn vì cho rằng, vị trí đặt cầu cảng là quá gần các công trình phúc lợi của địa phương như: trường học, trạm cấp nước, trạm y tế, xe tải chạy nhiều phá vỡ đường giao thông, gây mất an toàn giao thông, nhất là đối với việc đưa đón các cháu học sinh của hai trường mầm non và tiểu học. Rồi ô nhiễm môi trường từ tiếng ồn và bụi đá từ các xe chở vật liệu xây dựng về bãi chứa và bến thủy, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của nhân dân.

Người dân phản ứng gay gắt việc xây dựng cầu cảng khi chưa có sự đồng thuận của nhân dân là việc làm không dân chủ, không công khai, minh bạch, không hợp lý dẫn đến việc nhân dân bức xúc. Do vậy, thời gian qua, cán bộ, đảng viên và nhân dân thôn Trung Hiếu Thượng đã nhiều lần đề nghị các cấp chính quyền tỉnh Hà Nam sớm xem xét và cho dừng việc xây dựng và khai thác dự án bãi chứa bến thủy nội địa để bảo đảm môi trường, giao thông đi lại, người dân yên tâm sản xuất, ổn định đời sống. Biểu hiện rõ nhất cho sự phản đối này là việc hầu hết các gia đình có con em đang học tại điểm Trường tiểu học và mầm non Trung Hiếu không cho con em minh đến lớp để khai giảng và đi học.

Được biết, dự án đầu tư xây dựng bãi chứa và bến thủy trên sông Đáy của Công ty TNHH Khoáng sản Trang Huy và Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại Đại Phú Thịnh thuộc địa bàn thôn Trung Hiếu Hạ và Trung Hiếu Thượng, xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm. Năm 2017, hai công ty trên có chủ trương xây dựng bãi chứa và bến thủy nội địa với quy mô 0,5 triệu tấn hàng hóa/năm đã được UBND tỉnh Hà Nam chấp thuận tại văn bản số 1040/ UBND-GTXD ngày 26-4-2017 về việc chủ trương đầu tư xây dựng bãi chứa và bến thủy nội địa xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm.

Từ tháng 9-2017 đến tháng 1-2019, hai công ty đã tập trung hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án; đồng thời thực hiện cam kết về giảm thiểu ô nhiễm môi trường; bảo đảm an toàn giao thông đầu tư xây dựng dự án như: làm đường bê-tông vận chuyển vật liệu, trồng cây xanh kết hợp với hệ thống phun nước tự động để giảm thiểu ô nhiễm môi trường và khói bụi, tiếng ồn; làm bạt chắn và máy phun sương tại máng rót để dập bụi; làm barie bảo đảm an toàn giao thông. Cùng với đó, hai công ty cũng cam kết sẽ trích từ lợi nhuận của công ty để hỗ trợ nhân dân trong thôn 100 triệu đồng/1năm/10 năm để thực hiện các nhiệm vụ an sinh xã hội trong thôn.

Tuy nhiên, vào tháng 7-2018, khi công ty Trang Huy và công ty Đại Phú Thịnh triển khai xây dựng các công trình của dự án bãi chứa, bến thủy trên sông Đáy, có khoảng 50 người dân thôn Trung Hiếu Thượng kéo ra kiến nghị gay gắt và không cho con em đến trường để phản đối việc thực hiện dự án, khiến việc xây dựng bãi chứa, bến cảng của các công ty phải dừng hoạt động. Tỉnh Hà Nam đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan tổ chức hội nghị đối thoại với nhân dân trong thôn để tập trung giải quyết các đề xuất, kiến nghị của nhân dân. Hai công ty Đại Phú Thịnh và Trang Huy cũng đã tạm dừng việc thực hiện dự án để hoàn thiện hồ sơ, thủ tục. Tình hình nhân dân trong thôn ổn định, học sinh đã đến trường học trở lại.

Sau quá trình hoàn thiện hồ sơ dự án, ngày 25-5-2019, hai công ty Đại Phú Thịnh và Trang Huy tiếp tục triển khai thực hiện dự án theo Quyết định số 241/QĐ-UBND, ngày 28-1-2019 của UBND tỉnh Hà Nam và các văn bản, hợp đồng, giấy phép hoạt động do các sở, ngành chức năng của tỉnh Hà Nam cấp. Sau khi Đảng ủy, UBND xã Thanh Hải tổ chức các hội nghị thông báo việc triển khai thực hiện dự án, chi bộ và nhân dân thôn Trung Hiếu Thượng đã tổ chức các hội nghị họp chi bộ, họp dân, có nghị quyết và đơn đề nghị dừng hoạt động của dự án. Đồng thời, các hộ dân trong thôn đã phản ứng bằng việc nếu dự án này tiếp tục hoạt động nhân dân sẽ không cấy ruộng ở khu vực Đồng Tầu (diện tích khoảng 15ha) gần dự án và đến đầu năm học mới 2019-2020 nhân dân trong thôn không cho trẻ đến trường.

Để trực tiếp nắm bắt, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, những ý kiến, kiến nghị của người dân, từ đó có những giải pháp giải quyết kịp thời theo đúng quy định của pháp luật, ngày 24-9, UBND tỉnh Hà Nam đã tổ chức buổi đối thoại trực tiếp với nhân dân thôn Trung Hiếu Thượng.

Theo thông báo Kết luận của đồng chí Trương Minh Hiến, Ủy viên Ban Thường vụ tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Nam tại Hội nghị đối thoại với công dân thôn Trung Hiếu Thượng, tỉnh Hà Nam yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm tiếp thu đầy đủ các ý kiến, kiến nghị của nhân dân trong thôn Trung Hiếu Thượng, tập trung rà soát, thẩm định lại toàn bộ thủ tục xây dựng của dự án để xử lý theo thẩm quyền của pháp luật. Rà soát, xem xét tính hợp lý của quy hoạch các cảng dùng chung khu vực huyện Thanh Liêm nói chung, trong đó có khu vực Trung Hiếu Thượng, thôn Trung Hiếu Hạ về khai thác, vận chuyển vật liệu xây dựng. Trên cơ sở, bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhân dân, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các tổ chức kinh tế. Nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, đặc biệt là vai trò người đứng đầu cấp ủy chính quyền các cấp trong giải quyết các ý kiến, kiến nghị của người dân, tăng cường mối quan hệ giữa cơ quan nhà nước với người dân, phát huy quyền làm chủ, giám sát của người dân với cơ quan nhà nước.

ĐÀO PHƯƠNG