Đòn đau giáng vào Mỹ ở al-Tanf

Đài Quan sát Nhân quyền Syria (SOHR) đưa tin ngày 16 tháng 9, chính quyền Damascus và Lữ đoàn tử vì đạo al-Qaryatayn (al-Qaryatayn Martyrs Brigade, hay còn gọi là Shuhada al-Qaryatayn Brigade) do Hoa Kỳ hậu thuẫn đã đạt được thỏa thuận sơ tán khỏi phía Đông Nam Syria.

Theo nhóm giám sát nhân quyền có trụ sở tại Anh, thỏa thuận đã đạt được sau khi hòa giải với cựu chỉ huy của nhóm phiến quân nguyên thuộc Quân đội Syria Tự do (FSA) ở khu vực Đông Qalamoun.

Quá trình sơ tán dự kiến sẽ bắt đầu trong vài ngày tới, dưới sự giám sát của Nga. Hàng ngàn chiến binh và khoảng 5.000 thường dân, gồm có gia quyến, họ hàng của họ sẽ được phép rút khỏi trại tị nạn Rukban, phía nam khu vực biên giới al-Tanf (nơi có căn cứ quân sự của Mỹ),

Đích đến của nhóm phiến quân và gia quyến là khu vực phía Bắc Syria, đến Vùng kiểm soát của Lực lượng tham gia chiến dịch “Lá chắn Euphrates” (Euphrates Shield - ES) ở miền bắc Aleppo. Đây là vùng kiểm soát của các lực lượng FSA được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.

Lữ đoàn Tử vì đạo al-Qaryatayn, được đào tạo và trang bị bởi Hoa Kỳ, có trụ sở chính ở căn cứ al-Tanf có địa bàn hoạt động ở sa mạc các vùng nông thôn thuộc tỉnh Suweida, Damascus và Homs. Mục tiêu chính của các nhóm này là chống lại SAA chứ không phải là khủng bố IS.

Một số chiến binh của nhóm này có mối quan hệ chặt chẽ với tổ chức khủng bố al-Qaeda Syria (hiện nay là Hay’at Tahrir al-Sham, Jabhat Al-Nusra, sau đổi tên thành Jabhat Fatah al-Sham), một số người khác là các cựu thành viên khủng bố IS ở Homs, Deir Ezzor.

Lữ đoàn này đã tham gia trong cuộc tấn công lớn vào Quân đội Ả Rập Syria (SAA) trong sa mạc Damascus năm ngoái. Tuy nhiên, nhóm đã thất bại trong việc ngăn chặn sự tiến bộ của quân đội Syria ở khu vực các tỉnh phía Nam và miền Trung như As-Suwayda, Homs…

Nhóm phiến quân thân Mỹ Shuhada al-Qaryatayn Brigade đã chấp thuận rời khỏi al-Tanf

Cuối tháng 7 năm 2017, Shuhada al-Qaryatayn đã tuyên bố cắt đứt mối quan hệ với liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo, sau khi liên minh do Mỹ dẫn đầu đã cảnh cáo nhóm này về việc tấn công một trong những vị trí của SAA ở vùng núi Ghorab ở sa mạc Damascus.

Theo một chỉ huy của Shuhada al-Qaryatayn, Lữ đoàn này sẽ tiếp tục chiến đấu với SAA trên tất cả các mặt trận. Do đó, nhóm tuyên bố cắt đứt mối quan hệ với Mỹ do bất đồng với chính sách của liên quân do Hoa Kỳ lãnh đạo, không cho chúng tiếp tục cuộc chiến chống lại quân đội Ảrập Syria (SAA).

Theo chiều ngược lại, Mỹ cũng tuyên bố chấm dứt mọi mối liên hệ với nhóm này và để ngỏ khả năng sẽ tịch thu mọi loại vũ khí đã trang bị cho chúng. Sau khi Hoa Kỳ chấm dứt hậu thuẫn, nhóm phiến quân này đã đến ở trong trại tỵ nạn al-Rukban.

Trong năm qua, nhiều nhóm phiến quân đối lập đã đạt được thỏa thuận với chính quyền Syria rời khỏi khu vực “chống xâm nhập” rộng 55 km xung quanh căn cứ al-Tanaf của Mỹ.

Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên một nhóm phiến quân lớn của FSA và hàng ngàn thường dân chấp nhận một thỏa thuận sơ tán. Điều này có thể sẽ làm tăng áp lực lên liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo, quyết tâm giữ khu vực biên giới này nằm trong tầm kiểm soát của họ.

Hiện nay, Mỹ chỉ còn nắm trong tay nhóm phiến quân FSA chi nhánh phía Nam là Jaysh Maghawir al-Thawra là thực sự còn khả năng chiến đấu. Tuy nhiên, quân số của nhóm này khá ít nên khả năng chiến đấu trên thực tế là không cao.

Người ta tin rằng trong tương lai sẽ có nhiều nhóm phiến quân khác đang tỵ nạn trong trại al-Rukban sẽ tách khỏi liên minh do Mỹ lãnh đạo, gây áp lực rất lớn buộc Mỹ phải rút khỏi căn cứ al-Tanf, mất quyền kiểm soát khu vực Đông Nam Syria, nơi có ngã ba biên giới Syria, Iraq và Jordan.

Toàn Thắng