Dự án vàng mới của Trung Quốc là 'thanh kiếm hai lưỡi' đối với Tajikistan

Đất nước này có một số khoáng sản như vàng, nhôm, bạc, và nhiều loại khác. Tổng cộng, ít nhất 400 mỏ khoáng sản thuộc khoảng 70 khoáng sản đã được tìm thấy ở nước này.

Ngoài tất cả những điều này, có một số mỏ uranium chỉ được khai thác trong thời Liên Xô. Việc khai thác vàng trong nước là vô cùng quan trọng đối với thị trường thế giới. Ước tính từ Học viện Khoa học Tajik đặt các mỏ vàng với số lượng khổng lồ 429, 3 tấn.

Một số mỏ vàng lớn nằm ở khu vực phía tây nam của một khu vực được gọi là Gharm, nằm trong dãy núi Pamir. Ở khu vực Gharm, có ba mỏ vàng ở ba nơi chính là Thung lũng Yakhsu, Jilau và Chkalovsk. (Ảnh: Oil Price)

Vào ngày 14/4, Tổng thống Tajikistan đã bay đến khu vực phía bắc Sughd để giám sát việc khởi động một nhà máy khai thác và sản xuất vàng mới, ước tính với chi phí xây dựng khoảng 136 triệu USD, được đầu tư bởi một nhà tài phiệt Trung Quốc.

Xung đột, đại dịch đưa Tajikistan đến bên bờ “vực thẳm”

Theo các quan chức chính phủ, Talco Gold sẽ sản xuất tới 2,2 tấn vàng và 21.000 tấn antimon mỗi năm.

Cho đến nay, nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài chính của Tajikistan là Trung Quốc. Năm 2021, các công ty Trung Quốc đầu tư hơn 211 triệu USD vào Tajikistan, chiếm gần 62% tổng vốn FDI trên toàn thế giới. Những đồng tiền này chủ yếu được sử dụng để chiết xuất và xử lý quặng chì, kẽm và thiếc, cũng như khai thác các loại đá quý và kim loại có giá trị và bán quý.

Talco Gold là liên doanh giữa Talco Aluminium Corporation, một công ty có trụ sở tại Tursunzoda thuộc sở hữu của Hasan Asadullozoda, anh rể của Chủ tịch Emomali Rahmon và Công ty khai thác Tây Tạng Huayu của Trung Quốc.

Công ty đã tuyên bố rằng họ sẽ tuyển dụng 1.500 công nhân, phần lớn trong số họ sẽ là công dân Tajik.Có thể ví kế hoạch này là “cơ hội vàng” đối với nước này, vì Tajikistan đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế mới do hậu quả của các lệnh trừng phạt quốc tế áp đặt lên Nga, nơi hàng trăm nghìn người Tajikistan làm việc theo mùa vụ.

Việc xây dựng cơ sở khai thác, sản xuất ở vùng Sughd, sẽ hoạt động với nguyên liệu được khai thác gần đó tại các khu mỏ Chulboi, Konchoch và Shakhkon, đã khai máy cách đây 4 năm nhưng đã bị tạm dừng do bắt đầu đại dịch Covid-19.

Về mặt lý thuyết, Talco là một tập đoàn nhôm, mặc dù nó bắt đầu đa dạng hóa vào năm 2015 nhờ gói cứu trợ do nhà nước thiết kế. Chính phủ đã cho phép doanh nghiệp nhượng bộ 25 năm đối với các khoản tiền gửi vàng và bạc ở Konchoch như một phần của sáng kiến đó.

Nhiều ràng buộc

Các khoản đầu tư của Trung Quốc hầu như luôn đi kèm với một loạt các ràng buộc, đặc biệt là vì Tajikistan đang mắc nợ Bắc Kinh rất nhiều. Theo Bộ Tài chính, khoản nợ của Tajik đối với Trung Quốc ở mức 1,1 tỷ USD tính đến ngày 1/1, chiếm khoảng 1/3 tổng nợ nước ngoài của nước này.

Một số nhà kinh tế đặt câu hỏi liệu kế hoạch vay nợ của Trung Quốc đối với Tajikistan có mang lại đủ cổ tức hay không.

Trung Quốc cho Tajikistan vay tiền để thực hiện một số dự án nhất định và thường quốc hội phê duyệt miễn thuế trong giai đoạn xây dựng, một chuyên gia nói chia sẻ với Eurasianet .

"Các thiết bị xây dựng đang được đưa từ Trung Quốc sang, và người Trung Quốc đang làm việc trong quá trình xây dựng” ông nói.

Thế nhưng, một câu hỏi đặt ra liệu với tình cảnh của Trung Quốc hiện tại – do dịch bệnh Covid-19 quốc gia này đã phải phong tỏa một số thành phố được ví như “thủ phủ kinh tế, dẫn đến tăng trưởng kinh tế và hoạt động sản xuất thâm hụt, thế nhưng nước này lại “rót” một nguồn tiền lớn vào quốc gia này?

Lê Na (Theo: Oil price)