Được và mất khi mua chung cư mini

Chung cư mini do hộ gia đình hay cá nhân xây dựng, không phải chủ đầu tư là các Cty, DN trong các dự án căn hộ thương mại. Một chung cư mini thường có nhiều tầng, mỗi tầng có từ hai căn hộ khép kín, diện tích sàn xây dựng mỗi căn ít nhất là 30m2. Có thể nói chung cư mini là lựa chọn hàng đầu với những ai có thu nhập thấp, các gia đình trẻ. Từ năm 2017 đến nay, thiết kế căn hộ mini cho thuê giá rẻ đã trở thành hình thức đầu tư sinh lời và bùng nổ mạnh mẽ ở các TP lớn như Hà Nội, TP HCM. Thế nhưng có một thực tế khiến những người đã mua các căn hộ chung cư mini cảm thấy khó khăn chính là thủ tục giấy tờ về góc độ pháp lý.

Theo các chuyên gia, khách hàng nên kiểm tra thận trọng tính pháp lý của căn hộ mini trước khi mua. Ảnh: N.Đăng

Do yêu cầu công việc nên chị Lan (quận Đống Đa, Hà Nội) phải chuyển công tác sang quận Long Biên, vì thế để đáp ứng nhu cầu đi lại, chị Lan đành rao bán căn hộ chung cư mini của mình nằm trên đường Thái Hà. Dù chị đã rao bán nhiều tháng nay thế nhưng vẫn chưa có một người hỏi mua. Chị Lan cho biết, cuối năm 2017, vợ chồng chị mua căn hộ này với giá 850 triệu đồng, diện tích 46m2, bao gồm 1 phòng khách, 1 phòng ngủ. Khi biết chị quyết định mua chung cư mini, nhiều người thân, bạn bè của chị lúc đó đã ngăn cản nhưng lúc ấy chị chỉ nghĩ tiền ít thì không thể cầu toàn, hơn nữa vị trí của khu chung cư này rất thuận lợi cho việc đi lại của chị cũng như người thân trong gia đình.

Nhưng sau khi chuyển về ở được khoảng nửa năm chị mới phát hiện chung cư này vốn chỉ được cấp phép xây dựng với thiết kế nhà ở riêng lẻ gồm 6 tầng + 1 tum. Nhưng trên thực tế, chủ đầu tư lại tự ý thay đổi thiết kế cho xây dựng thành 8 tầng và không may mắn cho chị là căn hộ của chị Lan lại nằm ở tầng 8, vì vậy trường hợp của chị Lan không thể làm được sổ đỏ riêng. “Thời điểm tôi mua căn hộ này chỉ có giấy tờ viết tay có xác nhận công chứng, còn sổ đỏ chung cả tòa nhà thì chủ đầu tư vẫn giữ. Khi có thông tin là căn hộ chung cư mini cũng có thể được cấp sổ đỏ riêng thì tôi cũng muốn làm thế nhưng không được vì căn hộ của tôi nằm trong diện xây dựng trái phép”, chị Lan cho biết.

Trên thực tế chị Lan chỉ là một trong số những trường hợp hiện đang phải sống trong thấp thỏm, lo âu khi trót mua phải căn hộ mini xây dựng sai phép. Mặc dù TP Hà Nội đã chính thức cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở và đất ở cho căn hộ chung cư mini nhưng thực tế đến nay, số lượng khách hàng mua căn hộ chung cư mini được cấp sổ đỏ khá ít. Theo luật sư Nguyễn Anh Tuấn, Đoàn luật sư TP Hà Nội, người mua căn hộ chung cư mini có thể được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà. Tuy nhiên, để được cấp sổ đỏ và chia tách sổ đỏ, chung cư mini phải đảm bảo đầy đủ các quy định chặt chẽ về pháp lý. Trong khi đó, hầu hết các chung cư mini hiện nay đều không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu, nguyên nhân là do đa số các căn hộ ở dạng này đều vi phạm về thiết kế, mật độ xây dựng, đặc biệt là công tác phòng cháy chữa cháy. Thậm chí, nhiều chủ đầu tư còn tự ý cơi nới thêm tầng nhằm kiếm thêm lợi nhuận.

Hiện nay, Luật Đất đai và Luật Nhà ở chưa có quy định rõ ràng về loại hình chung cư mini mà chỉ quy định điều chỉnh chung về nhà ở, công trình xây dựng nên loại hình nhà ở này vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo các chuyên gia so với việc mua thì thuê chung cư mini sẽ có lợi hơn. Còn trong trường hợp có ý định mua, khách hàng cần hết sức tỉnh táo tìm hiểu kỹ các thông tin về công trình, chủ đầu tư, tính pháp lý… không nên chỉ đặt niềm tin qua những lời quảng cáo rao bán. Đặc biệt, tuyệt đối không nên ham rẻ mua những căn hộ thuộc trường hợp xây dựng vượt quá giấy phép được cấp.

Nguyễn Đăng