Duterte muốn 'đuổi' lực lượng đặc biệt Mỹ khỏi miền nam Philippines

Tờ Bưu điện Hoa Nam ngày 12/9 dẫn thông tin từ AFP cho hay, Tổng thống Rodrigo Duterte đã có động thái có thể làm gia tăng sự rạn nứt trong quan hệ với đồng minh Washington sau khi lệnh cho lực lượng đặc biệt Mỹ rời khỏi miền nam Philippines, nơi họ đang đảm nhiệm vai trò cố vấn cho lực lượng địa phương chiến đấu chống lại những kẻ Hồi giáo cực đoan.

Tổng thống Rodrigo Duterte. Ảnh SCMP

Động thái này diễn ra một tuần sau khi Tổng thống Philippines đã dùng những từ ngữ không phù hợp xúc phạm nhà lãnh đạo Mỹ dẫn tới việc Nhà Trắng quyết định hủy cuộc họp tại Lào giữa ông Obama và Duterte.

Nhà lãnh đạo Philippines được cho là đang muốn đẩy mạnh những nỗ lực mang lại hòa bình cho miền Nam Philippines, nơi hàng thập kỷ chứng kiến các cuộc nổi dậy của phiến quân Hồi giáo và quân nổi dậy khiến hơn 150.000 người thiệt mạng.

Tháng trước, ông Duterte đã khởi động các cuộc đàm phán hòa bình với nhóm ly khai lớn nhất, Mặt trận giải phóng Hồi giáo Moro (MILF), có 12.000 tay súng đã đấu tranh đòi thiết lập nhà nước Hồi giáo tự trị từ những năm 1970.

Mỹ ban đầu triển khai khoảng 500-600 binh sĩ tới Mindanao để hỗ trợ lực lượng an ninh Philippines trong khu vực chiến đấu chống lại quân nổi dậy. Các binh sĩ Mỹ chỉ thực hiện nhiệm vụ cố vấn, không tham gia chiến đấu trực tiếp (trừ trường hợp cần tự vệ). Tuy nhiên, năm 2014, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines lúc bấy giờ là Voltaire Gazmin đã cắt giảm số lượng các cố vấn Mỹ xuống còn 200.

Trong tuyên bố ngày 12/9, ông Duterte không nói rõ sẽ "trục xuất" bao nhiêu lính Mỹ ra khỏi khu vực, nhưng nói rằng sự liên kết của Philippines với phương Tây là gốc rễ của các cuộc nổi dậy dai dẳng của người Hồi giáo.

"Lực lượng đặc biệt Mỹ, họ phải đi khỏi Mindanao. Chúng (người Hồi giáo) sẽ trở nên kích động hơn nếu họ nhìn thấy người Mỹ. Chúng sẽ giết họ (người Mỹ)", ông Duterte nói.

Đại sứ quán Mỹ hiện chưa đưa ra phản ứng chính thức nào sau tuyên bố trên của ông Duterte.

Hoa Kỳ là đồng minh quân sự chính của Manila và từng cai trị quốc gia này trong nhiều năm. Trong bài phát biểu của mình, ông Duterte còn công bố các bức ảnh và nói về việc quân đội Mỹ đã giết người Hồi giáo trong thời gian chiếm đóng Philippines để lý giải cho quyết định mới nhất của mình.

Phát ngôn viên của ông Duterte, Ernesto Abella, cho biết "tuyên bố phản ánh hướng đi mới (của Tổng thống Duterte) hướng tới một chính sách đối ngoại độc lập".

Trước đó, ông Duterte cũng đã chỉ trích mạnh mẽ ông Obama và Tổng thống Liên Hợp Quốc Ba Ki-moon vì lên án cuộc đàn áp tội phạm đẫm máu đã cướp đi sinh mạng của 3.000 người trong 2 tháng qua tại quốc gia này.

Hoàng Hải