Elon Musk đưa AI, chip não trở thành xu hướng chủ đạo của Grok và Neuralink

Tỷ phú công nghệ Elon Musk.

Mới đây, tỷ phú công nghệ Elon Musk tuyên bố rằng startup trí tuệ nhân tạo xAI của ông sẽ mở rộng quyền truy cập vào chatbot Grok cho tất cả người đang trả phí trên nền tảng truyền thông xã hội X. Thông báo được đưa ra trong một bài đăng trên X, tuy nhiên không đề cập đến điều kiện chi tiết.

Trong bối cảnh nhiều đối tác quảng cáo đang dần rời bỏ X, Elon Musk quyết định chuyển trọng tâm từ kinh doanh quảng cáo sang tăng cường dịch vụ đăng ký, theo Tech Wire Asia.

Sau khi chỉ trích một số gã khổng lồ, điển hình như Google, đang ứng dụng công nghệ theo định hướng lợi nhuận, vị tỷ phú lên kế hoạch biến Grok thành chatbot mã nguồn mở. Động thái diễn ra ngay sau vụ kiện của ông chống lại OpenAI, cáo buộc tổ chức đi lệch khỏi mục tiêu phi lợi nhuận ban đầu.

ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN AI

Cuộc đối đầu pháp lý giữa Elon Musk và OpenAI, công ty do ông đồng sáng lập, khẳng định mối lo ngại về vấn đề đạo đức khi phát triển AI. Mặc dù tán thành chiến lược tập trung vào lợi nhuận trước đây, nhưng hiện tại, định hướng mới nhất của Musk là ủng hộ phát triển AI có đạo đức và áp dụng nguyên tắc nguồn mở, từ đó phát triển "AI biết tìm kiếm tối đa thông tin chính xác" tại xAI.

Định hướng chiến lược không chỉ thách thức OpenAI và Google mà còn mở ra cuộc tranh luận giữa các nhà lãnh đạo công nghệ, nhà đầu tư về ý nghĩa của trí tuệ nhân tạo nguồn mở. Mặc dù tính minh bạch có thể giúp hầu hết mô hình AI đổi mới, nhưng vẫn còn nhiều lo ngại khi người dùng lợi dụng khả năng của mô hình gây mất cân bằng giữa thành tựu công nghệ và yếu tố đạo đức.

CÔNG NGHỆ CẤY CHIP TIÊN TIẾN

Theo báo cáo của BBC, Neuralink của Elon Musk đã công bố bệnh nhân đầu tiên, người được cấy ghép chip não và có thể điều khiển con trỏ máy tính hay chơi cờ vua trực tuyến thông qua thiết bị. Trong buổi phát trực tiếp dài 9 phút trên X, người xem đã chứng kiến anh Noland Arbaugh, trước đó bị liệt tứ chi do tai nạn, sử dụng thiết bị và mô tả cuộc phẫu thuật diễn ra "siêu dễ dàng".

Anh Arbaugh cũng tường thuật lại quá trình chơi game Civilization VI trong 8 tiếng liên tục, mặc dù vẫn gặp phải một số vấn đề nhỏ với công nghệ. Thiết bị của Neuralink có kích thước chỉ bằng đồng xu, được đưa vào hộp sọ cùng vô số sợi chỉ nhỏ có thể đọc hoạt động của tế bào thần kinh và gửi tín hiệu không dây đến máy thu.

Sau nhiều thử nghiệm trên lợn và khỉ, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đồng ý cho Neuralink thử nghiệm trên người vào tháng 5/2023. Neuralink là một trong số rất nhiều công ty đang nỗ lực cải thiện Giao diện não - máy tính (BCI). BCI, còn được gọi là giao diện não - máy, là hệ thống cho phép người điều khiển máy tính hoặc thiết bị điện tử khác chỉ sử dụng sóng não để thực hiện nhiệm vụ mà không cần chuyển động.

Tương tự, Viện Công nghệ Liên bang École Polytechnique Fédérale ở Lausanne, Thụy Sĩ, thành công giúp bệnh nhân Gert-Jan Oskam có thể đi lại chỉ bằng suy nghĩ, thông qua cấy ghép chip não và cột sống nhằm chuyển tiếp suy nghĩ đến chân và bàn chân.

BCI hoạt động dựa trên quá trình nắm bắt xung điện, từ khoảng 86 tỷ tế bào thần kinh não, sau đó truyền tín hiệu hỗ trợ chuyển động và suy nghĩ. Về cơ bản, có hai loại hệ thống BCI: xâm lấn và không xâm lấn. Hệ thống xâm lấn yêu cầu phẫu thuật để cấy ghép các điện cực ở vị trí trên hoặc gần bề mặt não, còn hầu hết hệ thống không xâm lấn sử dụng điện cực đặt trên da đầu, thường được giữ cố định bởi một chiếc mũ.

Chưa dừng lại, tỷ phú Musk tự tin tuyên bố công nghệ của Neuralink có thể khôi phục thị lực ở khỉ, có tên là "Blindsight", đồng thời ông nói thêm độ phân giải ban đầu sẽ thấp, nhưng có thể tốt hơn tầm nhìn bình thường của con người trong tương lai. Ông đảm bảo toàn bộ quy trình đều diễn ra an toàn với động vật thử nghiệm.

Những tiến bộ của Neuralink đánh dấu bước tiến đáng kể trong lĩnh vực giao diện máy tính - não. Sau khi được chấp thuận, công ty nhanh chóng đăng tải đoạn video một bệnh nhân liệt tứ chi đang chơi cờ vua thông qua kiểm soát tâm trí, chứng minh tiềm năng to lớn từ công nghệ.

THÁCH THỨC TỪ CUỘC THỬ NGHIỆM TRÊN NGƯỜI CỦA NEURALINK

Theo Reuters, một nhà lập pháp chính sách y tế Hoa Kỳ đã yêu cầu FDA rà soát lại hoạt động thử nghiệm của Neuralink trước khi công ty được phê duyệt lệnh thử nghiệm. Động thái diễn ra theo sau loạt báo cáo về vấn đề liên quan đến thử nghiệm trên động vật. Nhiều nghi vấn xuất hiện ngay khi Neuralink công bố FDA cho phép thử nghiệm cấy ghép chip não trên người.

Ông Earl Blumenauer đã gửi thư cho FDA tỏ rõ lo ngại về những vi phạm thử nghiệm trên động vật bị bỏ quên từ năm 2019. Ông đặt câu hỏi về cách FDA đối chiếu một số cáo buộc thí nghiệm mang đến sự đau khổ không cần thiết cho động vật, rủi ro toàn vẹn dữ liệu tiềm ẩn với quyết định cho phép thử nghiệm trên người của Neuralink.

Đáp lại, FDA cho biết sẽ trực tiếp giải quyết các câu hỏi của nhà lập pháp Blumenauer, đồng thời lưu ý việc kiểm tra sau phê duyệt không phát hiện bất kỳ mối lo ngại đáng kể nào trong thử nghiệm. Mới đây, trong buổi phát trực tiếp, Neuralink đã chứng minh hiệu quả cấy ghép ban đầu bất chấp sự giám sát chặt chẽ về quy định và đạo đức.

Cáo buộc về Neuralink là hồi chuông cảnh báo tất cả công ty trong ngành cần cân bằng công nghệ y tế tiên tiến và tiêu chuẩn đạo đức, an toàn. Khi lĩnh vực ngày càng phát triển, những tranh cãi xung quanh hoạt động của Neuralink phản ánh sự quan tâm lớn đến tốc độ tiến bộ công nghệ và các khuôn khổ cần thiết nhằm đảm bảo sự phát triển có trách nhiệm.

Rõ ràng, quy trình quản lý nghiêm ngặt không chỉ tạo điều kiện cho những đột phá công nghệ mà còn bảo vệ phúc lợi của cả đối tượng tham gia.

Sơn Trần