FED nâng lãi suất USD: Dân Mỹ nợ nhiều hơn nhưng...
Vay tiêu dùng ở Mỹ đang tăng lên, việc tăng lãi suất sẽ khiến người dân Mỹ phải trả thêm tiền.
Cơ sở vững chắc
Trong bối cảnh cuộc chiến tranh thương mại Mỹ -Trung không ngừng leo thang, ngày 26/9, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã tăng lãi suất cho vay thêm 0,25 điểm phần trăm, lên mức 2,0-2,25%.
Nhận xét về động thái này của FED, TS Bùi Ngọc Sơn, Trưởng phòng Nghiên cứu Kinh tế Quốc tế, Viện Kinh tế và Chính trị thế giới, cho biết, động thái này là hoàn toàn phù hợp khi nền kinh tế Mỹ đang giữ đà tăng trưởng mạnh mẽ.
Nhờ sự tăng trưởng này mà tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ đang ở ngưỡng thấp nhất trong gần 50 năm trở lại đây.
Thống kê của chính phủ Mỹ cho thấy, trong quý II/2018 vừa qua, kinh tế nước này tăng trưởng 4,2%, mức tăng mạnh nhất trong 4 năm.
Nền kinh tế Mỹ đang rất mạnh
Theo Bộ Lao động Mỹ, tăng trưởng việc làm tại Mỹ trong tháng 8/2018 là khá mạnh. Cụ thể, nền kinh tế tạo thêm 201.000 việc làm mới, và tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,9%. Tăng trưởng việc làm của tháng 8/2018 gần bằng với mức trung bình trong 12 tháng vừa qua là 196.000 việc làm.
Trong khi đó, tiền lương trung bình mỗi giờ tăng trưởng 2,9% so với cùng kỳ năm trước, mức cao nhất kể từ năm 2009.
"Bởi tiêu dùng và lạm phát có thể tăng trong thời gian tới nên FED phải hành động sớm để kiềm chế. Khi nền kinh tế đã ở trạng thái bình thường thì không thể thả lỏng lãi suất để kích thích nữa", ông Sơn lý giải.
Về xung đột thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc và một số quốc gia khác trên thế giới, theo vị chuyên gia, có thể gây khó khăn cho các nước, nhưng với Mỹ, nó vẫn có tác động rất tích cực. Việc này thể hiện ở chỗ, các doanh nghiệp Mỹ làm ăn, xây dựng nhà máy ở nước ngoài do lo ngại Mỹ đánh thuế cao nên chuyển về Mỹ. Hệ quả là nó giúp nước Mỹ tích tụ công nghệ, tiền bạc, công ăn việc làm, tạo ra tăng trưởng mới.
Ở một khía cạnh khác, vay tiêu dùng ở Mỹ đang tăng lên, việc tăng lãi suất sẽ khiến người dân Mỹ phải trả thêm tiền. Tuy nhiên, theo đánh giá của TS Bùi Ngọc Sơn, khoản trả thêm này là không đáng kể so với phần mà người dân có được nhờ sự gia tăng việc làm, tiền lương, tăng năng suất.
"Ngược lại, nếu không tăng lãi suất thì người dân Mỹ sẽ chi tiêu bừa bãi, tiết kiệm trong nước giảm sút, kinh tế hỗn loạn, đẩy lạm phát lên quá cao thì khi ấy đuổi theo rất mệt.
Vì lẽ đó, FED phải tăng lãi suất để ổn định tình hình trở lại. Hơn nữa, khi tăng lãi suất sẽ kích thích người dân gửi tiền vào ngân hàng và số lãi đó giúp người dân ổn định chi tiêu", vị chuyên gia nói.
Đồng USD mạnh lên
Cũng theo TS Bùi Ngọc Sơn, động thái nâng lãi suất của FED giúp cho đồng USD mạnh lên, trong khi nhiều đồng tiền khác trên thế giới đang mất giá. Tuy nhiên, việc mất giá này là do các nước và đã được cảnh báo từ nhiều năm nay.
"Khi các nước thấy đồng USD rẻ thì họ vay bừa phứa về để chi tiêu, ném vào các dự án mang tính chính trị hoặc thổi nền kinh tế một cách bừa bãi. Đến khi đồng USD tăng giá ngược trở lại đương nhiên kinh tế các nước sẽ rơi vào thế khó, không còn vốn, công trình dở dang vì thiếu tiền, điển hình như Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ", ông Sơn chỉ rõ.
Việc nhiều quốc gia trên thế giới giảm thanh toán bằng đồng USD, theo vị chuyên gia, không ảnh hưởng gì đến sức mạnh của đồng USD.
Khi lên nắm quyền, Tổng thống Donald Trump sẵn sàng thực hiện chính sách câm vận, trừng phạt cứng rắn đối với một số nước. Vì thế, nhiều quốc gia cảm thấy "vướng víu" khi sử dụng đồng USD trong giao dịch thương mại.
"Để giảm phụ thuộc vào USD, một số nước thỏa thuận tiêu đồng nội tệ của nhau, nhưng thực tế việc chi tiêu, thanh toán bằng đồng nội tệ như vậy cũng chỉ hạn chế trong thương mại của một vài nước với nhau, khối lượng giao dịch rất nhỏ. Chẳng hạn, giữa Nga-Trung Quốc, Nga-Thổ Nhĩ Kỳ...
Bởi đồng tiền của các nước đó không có giá trị ổn định nên họ cũng chỉ mua bán, trao đổi được với nhau, còn khi giao dịch với nước khác vẫn phải dùng USD bởi ai sẽ nhận đồng tiền của các nước đó?
Như giữa đồng rúp của Nga và đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng tiền của Thổ Nhĩ Kỳ đang mất giá, bản thân Nga cầm đồng lira liệu có yên tâm?
Vì lẽ đó, các nước thỏa thuận không giao dịch bằng đồng USD là việc của họ, điều đó không ảnh hưởng gì đến USD vì thế giới hiện tại không thể không cần đến đồng bạc xanh", TS Bùi Ngọc Sơn phân tích.
