Gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án người dân kiện Chủ tịch TP Lào Cai ra tòa

Gia hạn

TAND tỉnh Lào Cao vừa ra Quyết định số 77/2018/QĐ-CA do bà Hoàng Thị Hồng Hạnh, Chánh án ký về việc gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án.

Quyết định ghi rõ: Gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án hành chính sơ thẩm thụ lý số 16/2017/HCST ngày 10/3/2017 về việc "Khởi kiện quyết định trong lĩnh vực quản lý đất đai" giữa người khởi kiện là bà Phạm Thị Nghĩa, trú tại số 54 phường Kim Tân, TP Lào Cai với người bị kiện là UBND TP Lào Cai. Người đại diện theo pháp luật là ông Lê Quang Minh, Chủ tịch UBND TP Lào Cai. Người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện là ông Tô Ngọc Liễn, Phó chủ tịch UBND TP Lào Cai.

Người bị kiện tiếp theo là Chủ tịch UBND TP Lào Cai (ông Lê Quang Minh hiện là Chủ tịch UBND TP Lào Cai - PV), người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện là ông Tô Ngọc Liễn, Phó chủ tịch UBND TP Lào Cai.

Người bị kiện tiếp là Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai (ông Đặng Xuân Phong hiện là Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - PV). Người đại diện theo ủy quyền là ông Lê Ngọc Hưng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai.

Thời hạn gia hạn từ từ ngày 16/7 đến 16/9/2018.

Đông đảo người dân có mặt tại TAND tỉnh Lào Cai từ sớm để tham dự phiên tòa Chủ tịch tỉnh Lào Cai và Chủ tịch TP Lào Cai bị kiện ngày 22/8/2017.

Quan điểm pháp lý của Luật sư

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý Luật sư Khương Tân Phương đoàn luật sư Thành phố Hà Nội là người bảo vệ quyền và lợi ích cho ông, bà Phạm Thị Nghĩa, Phạm Thị Nga, Phạm Văn Kha phân tích và cho rằng:

Pháp luật Plus xin trích nguyên nội dung: "Thứ nhất: Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai là không có cơ sở vì đã nhầm lẫn trong khi xác định thế nào là “đất chưa sử dụng”

Nội dung Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho rằng: “Việc UBND thành phố Lào Cai xác định thửa đất này là đất chưa sử dụng bị lấn chiếm tại Quyết định số 1996/QĐ-UBND ngày 19/6/2014 của UBND thành phố Lào Cai là có cơ sở pháp lý. Việc bà Nghĩa yêu cầu bồi thường đất ở đối với thửa đất này là không có cơ sở giải quyết”.

Điều này đã thể hiện sự sự mâu thuẫn giữa việc xác định đất chưa sử dụng và đất đã cấp cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện. Bởi theo quy định tại Điều 47 Luật Đất đai năm 1987 thì “Đất chưa sử dụng là đất chưa được xác định để dùng vào mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, khu dân cư, chuyên dùng và Nhà nước chưa giao cho ai sử dụng ổn định, lâu dài”;

Điều 72 Luật Đất Đai năm 1993 thì “Đất chưa sử dụng là đất chưa có đủ điều kiện hoặc chưa được xác định để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp; chưa được xác định là đất khu dân cư nông thôn, đô thị, chuyên dùng và Nhà nước chưa giao cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nào sử dụng ổn định lâu dài” và Điều 13 Luật Đất đai năm 2003 thì “Nhóm đất chưa sử dụng bao gồm các loại đất chưa xác định mục đích sử dụng”.

Đồng thời, theo khoản 2 Điều 18 Luật Đất đai năm 1987, khoản 2 Điều 33 Luật Đất đai năm 1993 và Điều 103 Luật Đất đai năm 2003 thì loại đất này đều do UBND xã, phường, thị trấn có trách nhiệm quản lý và đăng ký hồ sơ địa chính. Như vậy, nếu UBND tỉnh Lào Cai đã xác định những thửa đất bị thu hồi là đã cấp cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện tại Quyết định 112/QĐ-CNXD ngày 30/7/1992 thì không thể cho rằng những thửa đất này là đất chưa sử dụng bị lấn chiếm tại các Quyết định thu hồi đất số 1996, 1997 và 1999/QĐ-UBND thành phố Lào Cai ngày 19/6/2014 là có cơ sở pháp lý được. Ở đây đã có sự nhầm lẫn khái niệm pháp lý, bởi vì đất “đã cấp cho Sở Giao thông - Vận tải” thì không thể là “đất chưa sử dụng” được. Do đó, các Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của UBND tỉnh Lào Cai là hoàn toàn không có cơ sở, là không đúng khi cho rằng UBND TP Lào Cai giải quyết khiếu nại lần một là có cơ sở .

Thứ hai, sau khi được UBND tỉnh Lào Cai cấp đất năm 1992 theo Quyết định số 112/QĐ-CNXD thì Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện cũng không thực hiện quy trình đăng ký đất đai theo quy định của pháp luật. Cụ thể:

Theo quy định tại điều 18 Luật Đất đai năm 1987 thì:

“1. Khi được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao đất, cho phép chuyển quyền sử dụng, thay đổi mục đích sử dụng hoặc đang sử dụng đất hợp pháp mà chưa đăng ký thì người sử dụng phải xin đăng ký đất đai tại cơ quan Nhà nước nói ở khoản 2 của Điều này.

2. Ủy ban nhân dân quận, thành phố thuộc tỉnh, thị xã, thị trấn và Ủy ban nhân dân xã thuộc huyện lập, giữ sổ địa chính, vào sổ địa chính cho người sử dụng đất và tự mình đăng ký đất chưa sử dụng vào sổ địa chính.

3. Sau khi đăng ký, người sử dụng đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.”

Đồng thời, Điều 12 và Điều 13 Nghị định số 30-HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng ngày 23/3/1989 về việc thi hành Luật Đất đai cũng quy định: “Cấp thực hiện đăng ký đất đai là cấp lập sổ địa chính” và “Cấp nào có thẩm quyền ra quyết định giao đất thì cấp đó cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.”.

Như vậy, theo những quy định này thì nếu Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện đã được UBND tỉnh Lào Cai được cấp đất thì Sở này phải làm thủ tục đăng ký đất đai tại UBND thành phố Lào Cai và UBND phường Kim Tân. Sau khi đăng ký, Sở Giao thông Vận tải – Bưu điện sẽ được UBND tỉnh Lào Cai cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, trên thực tế thì cơ quan này vẫn không thực hiện bất kỳ thủ tục gì theo quy định của pháp luật để tiếp nhận thửa đất này. Như vậy đối chiếu với các văn bản pháp luật và Luật Đất đai năm 1987 thì có thể khẳng định thửa đất mà UBND tỉnh Lào Cai cấp đất cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện theo Quyết định số 112/QĐ-CNXD ngày 30/7/1992 chỉ có giá trị về mặt giấy tờ hành chính, không có giá trị về mặt pháp luật khi không thực hiện đúng các trình tự, thủ tục đăng ký mà Luật Đất đai năm 1987 quy định.

Từ những vấn đề trên, có thể nhận thấy việc UBND tỉnh Lào Cai cấp đất cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện theo Quyết định số 112/QĐ-CNXD ngày 30/7/1992 chỉ là một dự án trên giấy. Thực chất, cơ quan này chỉ thực hiện việc giao đất cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện bằng việc đưa ra một quyết định mà không quan tâm rằng nguồn gốc thửa đất này như thế nào, do ai quản lý và sử dụng trên thực tế và cũng không triển khai xuống các cơ quan quản lý đất đai cấp cơ sở, không bàn giao mốc giới trên thực địa. Và người phải gánh chịu hậu quả đối với dự án trên giấy này chính là những người dân đã khai hoang, quản lý, sử dụng và nộp thuế đất liên tục, đến khi bị thu hồi đất mà không hề biết gì về việc cấp đất trên của các ban ngành.

Thứ ba, Trong lần xem xét, thẩm định tại chỗ do Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai tiến hành ngày 24/5/2018 do Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Lào Cai đo thì sơ đồ và kết quả thì thửa đất bị thu hồi của các ông, bà Phạm Thị Nghĩa, Phạm Thị Nga, Phạm Văn Kha không nằm trong thửa đất đã cấp cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện.

Tuy nhiên trong lần thẩm định tại chỗ thứ hai ngày 02/08/2018 do Trung tâm kỹ thuật tài nguyên và Môi Trường tỉnh Lao Cai đo thì sơ đồ và kết quả thì toàn bộ thửa đất của bà Nga và một phần các thửa đất của bà Nghĩa và ông Kha lại nằm trong thửa đất đã cấp cho Sở này, không những vậy thì một phần thửa đất của bà Nghĩa, ông Kha lại nằm vào diện tích đất mà UBND tỉnh Lào Cai cho Công ty vật liệu xây dựng tổng hợp tỉnh Lào Cai thuê.

Như vậy, trên thực tế, thửa đất mà theo UBND tỉnh Lào Cai là đã cấp cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện có vị trí như thế nào và diện tích chính xác là bao nhiêu.

Tại sao Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Lào Cai chính là cơ quan quản lý đất đai của tỉnh mà cũng không hề nắm được thông tin về thửa đất đã cấp cho Sở, cho các Công ty này để chỉ dẫn cho Tòa án khi xem xét, thẩm định tại chỗ ngay trong lần thẩm định thứ nhất?

Vậy cơ quan này đã căn cứ vào đâu để có những chỉ dẫn đo đạc khác nhau như vậy? Và đâu mới là kết quả xác thực để Tòa án làm căn cứ giải quyết vụ án?

Thứ tư, Trên thực tế không có việc bàn giao đất cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện sau khi có Quyết định cấp đất năm 1992. Bởi lẽ, chính UBND xã Đồng Tuyển, UBND phường Kim Tân và UBND TP. Lào Cai cũng không hề nắm được thông tin về việc UBND tỉnh Lào Cai đã cấp thửa đất này cho Sở này. Điều đó được thể hiện rất rõ khi các ông Doãn Văn Đà nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tuyển và ông Hoàng Văn Tào Chủ tịch UBND xã Đồng Tuyển đã xác nhận cho gia đình ông Phạm Văn Hường về việc sử dụng đất từ những năm 1984.

Thậm chí, cho đến khi thu hồi đất, UBND TP. Lào Cai vẫn không biết đây là đất đã cấp cho Sở mà cho rằng đây là đất “hoang” theo quyết định thu hồi đất lần một và “đất chưa sử dụng bị lấn chiếm” theo Quyết định thu hồi đất lần hai và sau đó lại là “đất hoang” theo Quyết định giải quyết khiếu nại lần 1.

Hơn thế nữa, bản đồ địa chính đo đạc năm 1997, sổ mục kê cũng không hề ghi nhận khu vực đất đó là đất của Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện. Vậy việc bàn giao đất sau khi có Quyết định cấp đất liệu có thực sự diễn ra không khi mà chính các cơ quan quản lý đất đai tại địa phương cũng không hề biết việc thửa đất này thuộc quyền sử dụng của Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện?

Thứ 5, Chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất của các hộ có đất nằm trong thửa đất đã cấp cho Sở Giao thông - Vận tải là chưa đúng theo văn bản pháp luật.

Giả sử, thửa đất 1,4ha nói trên đã được cấp cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện đúng như ý kiến của UBND tỉnh Lào Cai đưa ra thì theo quy định tại khoản 7 Điều 8 Quyết định số 26/2013/QĐ-UBND ngày 25/7/2013 của UBND tỉnh Lào Cai ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, mục đích phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh Lào Cai quy định: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà trước đây Nhà nước đã có quyết định quản lý trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước, nhưng trong thực tế Nhà nước chưa quản lý, mà hộ gia đình, cá nhân đó vẫn sử dụng”, khi Nhà nước thu hồi đất vẫn được bồi thường chứ không phải không được bồi thường như cách mà UBND TP. Lào Cai và UBND tỉnh Lào Cai đã áp dụng.

Như vậy, dù đất bị thu hồi của các ông, bà Nghĩa, Nga, Kha có nằm trong thửa đất đã cấp cho Sở Giao thông Vận tải - Bưu điện thì trên thực tế, Sở này vẫn chưa nhận bàn giao đất, chưa quản lý và sử dụng nên các ông, bà này vẫn được bồi thường khi UBND TP. Lào Cai thu hồi đất.

Vậy lý do gì mà UBND TP. Lào Cai và UBND tỉnh Lào Cai đã không áp dụng văn bản quy định do chính UBND tỉnh Lào Cai ban hành để giải quyết quyền lợi chính đáng cho người dân khi bị thu hồi đất?." - Hết trích đăng.

Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thông tin.

PV