Giá nước sạch Sông Đuống: 'Kiểm toán không vào được'

Thông tin UBND TP Hà Nội chấp thuận giá bán nước sạch tối đa Nhà máy Sông Đuống tạm tính là 10.246 đồng/m3, lộ trình tăng giá tối đa 7%/năm đang nhận được sự quan tâm của dư luận.

Mức giá này cao hơn cả giá nước sạch bán cho người dân theo quy định của UBND TP Hà Nội đang áp dụng, thậm chí còn cao hơn giá bán bình quân của các đơn vị kinh doanh nước sạch.

Nhiều đại biểu Quốc hội kiến nghị cần thanh tra, kiểm toán rõ giá dịch vụ công như nước sạch để tăng tính minh bạch và tạo được sự đồng thuận.

Giá nước sạch Sông Đuống (tạm tính) cao hơn nhiều so với các đơn vị cung cấp nước sạch khác.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội ngày 14/11, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết, vì nước liên quan đến cộng đồng và là tài nguyên của quốc gia nên kiểm toán được là điều tốt.

Tuy nhiên, đối tượng kiểm toán nhà nước được quy định trong luật là việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và các hoạt động có liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công của đơn vị được kiểm toán. Đối với đầu tư tư nhân, doanh nghiệp tư nhân tự bỏ vốn 100% thì kiểm toán không vào được.

Trước đó, bên hành lang Quốc hội, nêu quan điểm về vấn đề này, đại biểu Đỗ Văn Sinh (đoàn Quảng Trị), Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, tất cả dịch vụ công, nếu cho tư nhân vào đầu tư thì phải đưa ra giá cả hợp lý nhất.

“Tất cả lĩnh vực đều phải minh bạch và phải có sự đồng tình và giám sát của người dân. Vì người dân phải trả tiền cho các dịch vụ đó thì doanh nghiệp phải cung cấp thông tin, đặc biệt là các danh mục đầu tư công hoặc các dịch vụ công mà Nhà nước xã hội hóa”, ông Sinh nói.

Trong câu chuyện về giá nước tăng cao, đại biểu Đỗ Văn Sinh cảnh báo nếu không minh bạch sẽ dễ xảy ra những "nghi ngờ" như một số dự án BOT.

“Tôi nghĩ nếu minh bạch ngay từ đầu thì người dân sẵn sàng chấp nhận”, ông Sinh nói.

Về thông tin nghi vấn quanh chuyện cạnh tranh không lành mạnh trong câu chuyện giá nước sạch sông Đuống, đại biểu Đỗ Văn Sinh cho rằng phải thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để làm rõ thông tin cũng như cách tính giá nước chứ không phải là chỉ bàn về khía cạnh kinh tế, kỹ thuật, môi trường.

Ông cũng nêu vấn đề khi dư luận đặt câu hỏi tại sao Hà Nội phê duyệt giá mua nước của công ty này chênh lệch lớn so với đơn vị khác. Lãnh đạo Hà Nội vì thế phải có trách nhiệm giải trình bởi tiền ngân sách bù lỗ được lấy từ tiền thuế của dân.

Theo đại biểu tỉnh Quảng Trị, nếu không kiểm soát được giá, độc quyền Nhà nước sẽ biến thành độc quyền tư nhân và một dự án cấp nước sạch có thể bị biến thành "sân sau".

Báo Lao động dẫn lời ông Lê Đình Thăng - Kiểm toán trưởng Kiểm toán chuyên ngành III - cho biết, do những quy định của luật nên hiện tại kiểm toán nhà nước chưa thể tiến hành kiểm toán tại khu vực này. Theo đó, các định nghĩa về tài chính công, tài sản công hiện nay chưa thực sự rõ ràng, dẫn đến việc một số doanh nghiệp tư nhân đầu tư vào công trình công nhưng lại không được xếp vào đối tượng kiểm toán, gây khó khăn cho cơ quan kiểm toán nhà nước tham gia kiểm toán vấn đề này.

“Công ở đây phải hiểu là lợi ích công, lợi ích cho đa số mọi người. Một nhà máy cung cấp nước là công trình đầu tư công, mặc dù là do tư nhân đầu tư, bởi vì, đầu tư công không có nghĩa là vốn công. Vốn tư nhưng đầu tư vào lợi ích công thì vẫn là công và phải chịu sự kiểm soát của nhà nước, bởi nó ảnh hưởng đến lợi ích chung của mọi người”, ông Thăng phân tích.

Không chỉ có nhà máy nước, tất cả các công trình, dự án liên quan đến lợi ích của nhiều người thì đều cần phải minh bạch. Và muốn thể chế minh bạch thì cần phải có cơ chế kiểm soát của nhà nước. Một trong những cơ chế kiểm soát là có sự tham gia của kiểm toán. Điều này đảm bảo việc tính giá dịch vụ công được minh bạch, không có việc lấn át lợi ích, đồng thời đảm bảo hài hòa lợi ích giữa những người hưởng dịch vụ công và những doanh nghiệp tư nhân cung cấp dịch vụ công ấy.

Minh Thái (Tổng hợp)