Giải ngố: Quy lát 'trái tim' của mọi súng trường hiện đại

Quy lát súng là một phát minh vĩ đại bậc nhất trong lịch sử chế tạo vũ khí của nhân loại. Nói một cách dễ hiểu, quy lát chính là bộ phận khóa nòng, nó có nhiệm vụ bịt kín đáy nòng súng trước khi khai hỏa, đảm bảo viên đạn và thuốc súng chỉ còn một hướng duy nhất để thoát ra ngoài đó là thông qua nòng súng. Nguồn ảnh: Times.

Có thể hiểu rõ hơn về bộ phận quy lát của súng khi nhìn vào cách thức hoạt động của một khẩu súng trường lên đạn từng viên. Chính bộ phận được kéo ra sau mỗi phát bắn được gọi là quy lát hay khóa nòng. Nguồn ảnh: Pew.

Sở dĩ đây là bộ phận quan trọng bậc nhất của khẩu súng vì hiếm có một bộ phận nào trong khẩu súng có nhiều chứng năng như nó. Cụ thể, khi súng khai hỏa, quy lát sẽ có nhiệm vụ bịt kín đáy nòng súng, sau khi khai hỏa, xạ thủ kéo quy lát để đẩy vỏ đạn cũ ra, sau đó đẩy quy lát về vị trí cũ đồng thời đưa viên đạn mới lên nòng. Nguồn ảnh: Giphy.

Tuy vậy, do nó có tên gọi là khóa nòng nên nhiệm vụ quan trọng nhất của bộ phận này chính là khóa kín đáy của nòng súng và có đủ kiểu để nó thực hiện nhiệm vụ đó. Ảnh: Khóa nòng súng kiểu bẻ gập, sau khi khai hỏa chỉ việc bẻ hở đáy nòng súng, vỏ đạn sẽ tự bay ra. Nguồn ảnh: Pew.

Kiểu khóa nòng thụt lùi thường thấy trên những khẩu shotgun (súng săn). Quy lát được phiên âm từ từ "Culasse" có nghĩa là "khóa nòng" trong tiếng Pháp. Nguồn ảnh: Pew.

Ở các khẩu súng trường tự động, nhiệm vụ của khóa nòng vẫn y nguyên, tuy nhiên cơ chế hoạt động của chúng có phần thay đổi. Ảnh: Cơ chế trích khí đầu nòng, đẩy lùi khóa nòng ở khẩu AK-47. Nguồn ảnh: Reddit.

Cơ chế hoạt động của khẩu AR-15 cũng là trích khí đầu nòng, đẩy khóa nòng xoay về phía sau. Về cơ bản, quy lát hay khóa nòng là một bộ phận cực kỳ quan trọng trong ngành công nghiệp súng ống của nhân loại hiện tại. Tuy vậy, suốt từ khi ra đời tới nay, bộ phận này gần như không thể cải tiến được vì nó vốn dĩ đã tối ưu từ khi được phát minh. Nguồn ảnh: Reddit.

Trên bất cứ khẩu súng nào, dù hiện đại tới đâu thì vẫn đều có một bộ phận gọi là khóa nòng (hay quy lát) với nhiệm vụ tương tự như ở mọi khẩu súng khác. Ảnh: Cơ chế lên đạn tự động của khẩu tiểu liên Vector với phần màu xanh chính là khóa nòng, làm nhiệm vụ kéo vỏ đạn ra, đẩy đạn mới vào và bịt kín đáy nòng súng. Nguồn ảnh: Imgur.

Khóa nòng trên những khẩu súng trường bắn từng viên, ở những khẩu súng này xạ thủ buộc phải lên đạn bằng tay sau mỗi lần bắn. Nhược điểm của loại súng này là bắn chậm nhưng ưu điểm là bắn rất xa, công phá khỏe và nếu bị kẹt đạn xạ thủ sẽ biết ngay từ khi đang lên đạn. Nguồn ảnh: Wiki.

Một vài cơ chế khóa nòng phổ biến được sử dụng nhiều trong lịch sử. Từ trên xuống, trái qua phải: Khóa nòng khuyết ấn, khóa nòng xoay, khóa nòng bản lề, khóa nòng rơi, khóa nòng khuyết xoay và khóa nòng ren xoắn. Nguồn ảnh: Wiki.

Tuấn Anh