Giải pháp nào có thể 'cứu' các tuyến phố ở Hà Nội bị ngập sâu khi mưa lớn?

Trong những năm qua, mỗi khi xuất hiện những cơn mưa lớn là nhiều tuyến phố và khu đô thị ở TP.Hà Nội bị ngập sâu trong nước, giao thông bị ảnh hưởng nghiêm trọng, ách tắc nhiều giờ đồng hồ. Để giải quyết vấn đề ngập úng TP.Hà Nội đã áp dụng nhiều phương án nhưng vẫn chưa cho thấy hiệu quả rõ rệt.

Giải pháp nào để TP.Hà Nội chống ngập khi có mưa lớn.

Các tuyến phố thường xuyên bị ngập sâu ùn tắc kéo dài thuộc các quận nội đô tiêu biểu là quận Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Thanh Xuân… nhiều người ngán ngẩm trước cảnh nước ngập sâu, giao thông tê liệt trong nhiều giờ.

Đặc biệt, là nút giao đại lộ Thăng Long và Lê Trọng Tấn và các khu đô thị mới ở phía Tây Hà Nội như khu đô thị Nam Cường, khu đô thị mới Lê Trọng Tấn,... Việc ngập úng khiến cho đời sống sinh hoạt của người dân gặp nhiều khó khăn, các hoạt động kinh doanh buôn bán gần như bị gián đoạn. Chính vì cứ mưa lớn là ngập khiến cho nhiều người dân ngán ngẩm với những điệp khúc “lụt từ ngã tư đường phố”.

Liên quan tới những vấn đề này, trao đổi với PV Người Đưa Tin, TS. Nghiêm Xuân Đạt - Phó Chủ tịch Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam cho rằng: “Bản chất TP.Hà Nội là một vùng trũng như lòng chảo, xung quanh là các đê bao chắn nước sông Hồng không gây ngập úng vào phía nội đô. Từ xa xưa thời vua chúa đã tận dụng các dòng sông sẵn có để dòng nước chảy về phía Nam”.

“Nếu trong nội thành xảy ra mưa lớn sẽ xảy ra ngập úng sâu bởi hệ thống thoát nước chưa đáp ứng kịp với lượng nước lớn. Trong những năm qua, thành phố có đầu tư nhưng vẫn chưa đảm bảo hết nhu cầu của người dân. Hệ thống thoát nước hạ tầng cũ, thay thế mới chưa được bao nhiêu”, TS. Đạt cho hay.

Khu đô thị phía Tây Hà Nội bị ngập khi có mưa lớn.

Cũng theo TS. Đạt, Hà Nội đã có những chương trình hợp tác với Nhật Bản làm các trạm bơm ở phía Nam thông qua hồ Yên Sở. Tuy nhiên, để tính toán tần suất mưa lũ, người ta không thể tính toán tần xuất quá lớn được, vì nếu tính lớn thì mức đầu tư sẽ lớn.

Trong khi đó, Hà Nội đã lấp đi rất nhiều ao, hồ để làm các khu đô thị, việc này cũng đem lại các mặt tích cực làm cho đất đai bằng phẳng, nhưng lại mất đi chức năng của các hồ điều hòa. Hồ điều hòa là khi mưa sẽ có vùng đệm nước chứa nước úng ngập, khi ao, hồ bị lấp đi rồi thì nước sẽ chảy rất mạnh về các con sông khiến cho nước dâng lên rất nhanh, không chảy kịp đã dẫn đến ngập".

“Ngoài ra, chúng ta cũng đã bê tông hóa quá nhiều khiến cho nước không ngấm trực tiếp xuống đất được, khi mưa nước chảy trên nền đường và hệ thống cống cứng rồi mới chảy ra sông dẫn đến tình trạng quá tải của hệ thống thoát nước”, TS. Đạt phân tích.

Theo TS. Đạt, cần phải xem xét và đánh giá cũng như xử lý lại một cách đồng bộ mạng lưới và hệ thống tiêu thoát. Cần phải có trục đường thoát thật sự đảm bảo và đạt chất lượng. Cần phải chú ý kết nối hệ thống thoát nước mới và cũ. Ở các khu đô thị mới cần phải làm đường thoát nước có chất lượng ngay từ ban đầu.

Trả lời PV báo Người Đưa Tin về việc các tuyến phố ở TP.Hà Nội thường xuyên xảy ra ngập úng mỗi khi có mưa lớn, tại triển lãm quốc tế về ngành cấp thoát nước, công nghệ lọc nước và xử lý nước thải tại Việt Nam, Chủ tịch hội Cấp thoát nước Việt Nam ông Cao Lại Quang lý giải: “Việc ngập úng tại các khu đô thị lớn đang làm đau đầu các cơ quan quản lý. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên là do quá trình đô thị hóa ở Hà Nội và TP.HCM phát triển rất nhanh, nhưng hạ tầng thì lại chậm”.

Ông Quang cho rằng: “Việc ngập lụt xảy ra là do cơ sở hạ tầng tại các khu đô thị chưa được đấu nối đồng bộ với nhau. Hiện nay, Hà Nội và TP.HCM đang nghiên cứu nhiều giải pháp để giải quyết việc ngập úng. Đây là một bài toán khó đối với cơ quan quản lý, cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các ban ngành sở với nhau để đưa ra giải pháp đồng bộ”.

Đề cập tới chất lượng nước ở các khu đô thị chưa đạt yêu cầu, ông Quang cho biết, tính đến ngày 30/6/2018, 70% hệ thống cấp nước đô thị đảm bảo cấp nước 24/24h, chất lượng dịch vụ và chất lượng nước đã được cải thiện, hiện trạng cấp nước có tổng công suất thiết kế đạt 8,7 triệu m3/ngày đêm.

Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển đó, ngành nước Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Hệ thống cấp nước hiện nay của chúng ta còn thiếu đồng bộ, chưa theo kịp được tốc độ đô thị hóa. Tỷ lệ thất thoát nước còn rất cao và năng lực quản lý còn rất thấp.

Để giải quyết, tình trạng cứ mưa là ngập đã diễn ra trong nhiều năm nay, đại diện công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội từng lý giải rằng, cần phải có thêm dự án thoát nước, nghĩa là cần thêm tiền để giải quyết tổng thể. Bài toán cứ mưa là ngập không biết đến bao giờ mới giải quyết triệt để.

Đại diện công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội thừa nhận: Tại khu vực phía Tây, Tây Bắc của thành phố hôm qua có mưa to và có hiện tượng ngập úng. Tại khu vực Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Tây Hồ… có xảy ra hiện tượng ngập khi mưa lớn. Việc ngập úng ở đây một phần là do hệ thống thoát nước ở đây chưa đảm bảo, những điểm ngập úng này đơn vị cũng đã xác định từ trước.

Những điểm ngập úng này chủ yếu nằm trong khoảng 15 điểm còn tồn tại úng ngập như dự kiến. Đơn vị thoát nước đã cố gắng để giảm thời gian xảy ra ngập úng. Khi đường ngập, công nhân viên cũng đã ra hiện trường để xử lý, dùng máy bơm và nhiều biện pháp nghiệp vụ để thoát nước.

Trong những năm qua, việc đầu tư chống ngập úng đối với khu vực vùng lõi, thành phố và Chính phủ cũng đã có đầu tư dự án thoát nước giai đoạn 1, giai đoạn 2 bằng vốn vay của Nhật Bản. Đến nay việc này đang dần hoàn thiện.

Trong khu vực nội thành, lưu vực sông Tô Lịch khoảng 77,5km2 thuộc trách nhiệm quản lý của công ty. Tính từ phía quận Thanh Xuân trở về trong nội đô đến khu vực sông Hồng… Khu vực nội đô cũng còn khoảng hơn 10 điểm ngập úng mỗi khi có mưa lớn.

Phía đơn vị cũng đang xây dựng những giải pháp tiếp theo để thoát nước. Phía bên ngoài, chúng tôi cũng có đề xuất thành phố cũng cần phải đẩy mạnh đầu tư để cải tạo hệ thống thoát nước, như việc đầu tư ở khu vực sông Tô Lịch mới có thể giải quyết được.

Hiếu Anh