Giảm cân vào mùa hè liệu có tốt hơn mùa đông?

Theo Sharon Palmer - chuyên gia dinh dưỡng tại California và là chủ nhân của blog The Food-Powered Dietitian, sự trao đổi chất của cơ thể có thể chậm lại khi nó không còn tạo ra nhiệt. Điều này có nghĩa khi thân nhiệt đã khá ấm áp vào mùa hè, nó sẽ hoạt động chậm hơn.

“Hãy nghĩ về cơ thể của chúng ta giống chiếc lò - chúng ta đã đốt nó bằng nhiên liệu (thức ăn) để giữ ấm cho cơ thể. Khi trời lạnh hơn, chúng ta phải bổ sung thêm nhiên liệu để bù đắp cho năng lượng cần thiết tạo ra nhiệt."

John Castellani, nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Y học Môi trường của Quân đội Hoa Kỳ đã thử lí giải rằng: Thay đổi trọng lượng thường là kết quả của những thay đổi lâu dài về khối lượng cơ thể, nhưng cũng có thể do những thay đổi nhanh chóng về tổng lượng nước cơ thể. Những thay đổi đáng kể về trọng lượng có thể có dạng tăng hơn giảm cân, nhất là khi hoạt động cơ thể trở nên thích nghi với sức nóng.

Nước chiếm khoảng 60% trọng lượng cơ thể của con người, bình thường cơ thể chứa khoảng 42 lít nước. Đối với hầu hết mọi người, tổng lượng nước bị mất và thay thế trung bình khoảng 2-3 lít mỗi ngày. Con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào các yếu tố khác nhau, bao gồm cả việc tập thể dục và những tác động về môi trường. Ngoài việc bài tiết qua đường tiểu tiện, tiết mồ hôi cũng là nguồn gốc khiến cơ thể mất nước.

Nhu cầu nước hàng ngày phụ thuộc vào mức độ hoạt động của mỗi người và nhiệt độ không khí trong ngày. Thời tiết ẩm ướt cũng sẽ tăng tốc độ đổ mồ hôi - nhưng trong điều kiện độ ẩm cao, mồ hôi thường chảy ra khỏi cơ thể thay vì bốc hơi, do đó không có tác dụng làm mát. Ngay cả với tỷ lệ đổ mồ hôi cao, tổng lượng nước trong cơ thể của con người dao động trong khoảng thời gian từ 8 đến 24h, trong phạm vi hẹp khoảng 0,5% dưới thời tiết nóng và chỉ 0,25% với môi trường ôn đới.

Phạm vi nhỏ này giữ ngay cả khi tổn thất mồ hôi tăng đáng kể khi tập thể dục, bởi vì con người thay thế phần lớn tổn thất chất lỏng trong giờ ăn, cho phép chúng trở lại trạng thái cân bằng chất lỏng. Đối với những người tập thể dục chăm chỉ, chất lỏng sẽ cần được thay thế trong quá trình luyện tập.

Khi khí hậu thay đổi và trở nên nóng hơn, cơ thể thích nghi thông qua quá trình được gọi là nhiệt hóa để giảm tác động tiêu cực của stress nhiệt. Đến ngày thứ hai của sự thích nghi nhiệt, đổ mồ hôi bắt đầu sớm hơn và diễn ra với tốc độ cao hơn, giúp cải thiện việc làm mát, giảm nhiệt độ cơ thể và nhiệt độ da. Do đó, sau khi thích nghi với nhiệt độ, các yêu cầu về chất lỏng sẽ cao hơn do tăng tiết mồ hôi. Khả năng thích nghi nhiệt cũng cải thiện, sự cân bằng chất lỏng bằng cách đáp ứng tốt hơn nhu cầu nước, tăng lượng máu và tăng lượng nước cơ thể.

Vào mùa hè, trọng lượng cơ thể có thể tăng thêm số cân do nước cơ thể tăng lên. Điều này được thực hiện thông qua các hormon kiểm soát chất lỏng như aldosterone, cho phép thận giữ được nhiều chất lỏng hơn và giảm lượng muối trong mồ hôi- một biện pháp hỗ trợ tích cực trong việc giữ nước. Sự gia tăng và ổn định của toàn bộ nước cơ thể chỉ có thể được thực hiện bằng cách tiếp tục tập thể dục trong thời tiết nóng và sẽ không xảy ra ở những người dành phần lớn thời gian của họ trong nhà với môi trường điều hòa không khí.

Debra Sheats, là trợ lý giáo sư trong lĩnh vực thực phẩm và dinh dưỡng tại Đại học St. Catherine ở Minnesota, cho biết, vào mùa hè nhiệt độ môi trường rất gần với nhiệt độ bên trong cơ thể của bạn (thường khoảng 37 độ C), sự trao đổi chất của chúng ta sẽ chậm lại khoảng 10%. Nhưng đó không phải là điều duy nhất có thể ảnh hưởng đến mục tiêu giảm cân.

Sheats nói: "Khi trời rất nóng và ẩm ướt, chúng ta có xu hướng không muốn ra ngoài trời nhiều để đi bộ, đi xe đạp hoặc chạy bộ. Thay vào đó, những lựa chọn ở trong phòng với điều hòa không khí mát mẻ trở nên tối ưu hơn cả, điều đó đồng nghĩa rằng chúng ta tiêu tốn nhiều thời gian hơn với các hoạt động ít vận động như đọc hoặc các hoạt động sử dụng máy tính, điện thoại.

Nếu vẫn ở ngoài trời để tập thể dục, việc uống nhiều nước khoáng nhằm bổ sung nước cho cơ thể, cũng có thể gây ra một chút biến động về trọng lượng. John Castellani, một nhà nghiên cứu thuộc Khoa Y học Nhiệt và Núi thuộc Viện Nghiên cứu Y học Môi trường của Quân đội Hoa Kỳ cho biết: trọng lượng của một người có thể tăng tới vài pound vào mùa hè do lượng nước tăng lên trong cơ thể.

Mặc dù việc uống nước mỗi ngày của một người phụ thuộc vào lượng thời gian hoạt động ngoài trời và mức độ hoạt động, tuy nhiên mùa hè nhiệt độ nóng và ẩm khiến chúng ta dễ đổ mồ hôi ở bất cứ đâu. Lúc này, việc mặc quần áo khiến cho mồ hôi bay hơi đúng cách khó khăn hơn. Để làm mát, chế độ tự động trong cơ thể sẽ yêu cầu giữ nước nhiều hơn để giảm nhiệt độ ở bên trong. Quá trình này là cách cơ thể chúng ta thích ứng với những tác động tiêu cực của stress nhiệt. Nó xảy ra nhiều hơn ở những người tham gia vào hoạt động thể chất bên ngoài thường xuyên hơn là những người dành phần lớn thời gian của họ trong nhà.

Nhưng đó không hẳn là lí do khiến chúng ta không nhận được đủ nước hàng ngày. Sloane Davis, một chuyên gia dinh dưỡng uy tín, huấn luyện viên cá nhân và chủ sở hữu của blog Pancakes & Pushups, cho biết, không uống đủ nước có thể gây tác động xấu cho sức khỏe tổng thể của bạn. "Chúng ta đổ mồ hôi nhiều hơn trong những tháng mùa hè. Nếu bạn không uống đủ nước, cơ thể trở nên mất nước, làm giảm sự trao đổi chất trong cơ thể".

Nhiệt độ cao vào mùa hè có thể gây ra tác động nhỏ trên cơ thể chúng ta trong một số trường hợp, nhưng có nhiều cách để hạn chế những trở ngại này. Davis cho biết, một trong những cách chúng ta có thể tăng tốc độ trao đổi chất là thông qua tập thể dục thường xuyên vào những tháng mùa hè. “Kết hợp các bài tập giúp tăng cường sức đề kháng cùng với luyện tập cường độ thấp từ bốn đến năm ngày một tuần. Ngủ ngon và uống nhiều nước, tốt nhất là nước mát”.

Khi nói đến tập thể dục ở mức nhiệt nào thì có tác dụng tốt nhất, Sheat đề nghị hãy tiến hành vào sáng sớm hoặc vào cuối ngày khi trời mát hơn. Hoặc, nếu muốn tránh hoàn toàn việc tập thể dục ngoài trời, nên thử tập yoga trong nhà hoặc tìm kiếm các buổi tập luyện trực tuyến. Ngoài ra cũng có thể đến các trung tâm thể dục thể thao hoặc phòng tập có sử dụng máy lạnh.

Theo Thanh Lam/Sống Mới