Giảm gánh nặng cho ngư dân vươn khơi

Ông Võ Đình Tâm. Ảnh: Văn Chương

- Nhiều tỉnh, thành phố chạy đua nhưng không thể nào thực hiện đúng tiến độ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá đối với các tàu có chiều dài thân vỏ trên 24m theo lộ trình. Vậy, tỉnh Bình Định tiến hành đến đâu, thưa ông?

- Theo thống kê thì số lượng tàu cá Bình Định phải lắp thiết bị giám sát hành trình là hơn 3.300 tàu. Số lượng này là rất lớn. Hiện nay, Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định mới triển khai lắp đặt cho hơn 500 tàu cá. Số tàu cá còn lại thì trong năm 2019 khó có thể lắp đặt kịp với số lượng lớn như vậy. Nguyên nhân thứ nhất là tàu đánh bắt xa bờ, kết thúc phiên biển thì vào bờ từ 7-10 ngày rồi đi, trong khi từ giờ đến Tết Nguyên đán thì chỉ còn 2 phiên biển nữa. Đó là chưa kể năng lực cung cấp số lượng máy của 2 đơn vị Vishipel (Công ty TNHH MTV Thông tin Điện tử Hàng hải Việt Nam) và VNPT (Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam) khó có thể đáp ứng được.

- Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang vừa kết nối các nhà tài trợ hỗ trợ gói thiết bị giám sát hành trình cho ngư dân tỉnh Bình Định trị giá nhiều tỷ đồng. Ông có thể cho biết việc xã hội hóa của tỉnh trong lĩnh vực này để giảm bớt gánh nặng cho ngư dân?

- Ngày 25-10, địa phương đã tổ chức trao tặng thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá, tổ chức tại cảng Quy Nhơn. Việc kết nối và kêu gọi các nhà tài trợ thông qua sự kêu gọi của nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và thư kêu gọi của UBND tỉnh Bình Định. Hưởng ứng lời kêu gọi đó, các doanh nghiệp đã ủng hộ và gửi vào tài khoản 10,7 tỷ đồng để mua sắm thiết bị (các đơn vị hứa sẽ đóng góp 15 tỷ đồng và sau đó, số tiền ủng hộ sẽ tăng gấp đôi). Hiện nay, chúng tôi tham mưu cho UBND tỉnh hỗ trợ 20% tiền mua thiết bị giám sát hành trình tàu cá, mức độ xã hội hóa tùy thuộc vào sự hỗ trợ của các nhà tài trợ, ngư dân bỏ thêm tiền ra để mua sắm và mức giá sẽ giảm tùy thuộc vào mức độ xã hội hóa huy động được.

Hoạt động kết nối của nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và chính quyền địa phương đã góp phần thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 45/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

UBND tỉnh Bình Định kêu gọi các doanh nghiệp chung tay hỗ trợ ngư dân và gửi tiền qua tài khoản của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Định, số tài khoản: 3713.0.1047494.00000 tại Kho bạc Nhà nước tỉnh Bình Định.

- Đề nghị ông chia sẻ thêm về công dụng của các loại thiết bị sẽ gắn trên tàu cá của ngư dân?

- Có nhiều đơn vị cung cấp thiết bị giám sát hành trình tàu cá và giá thành của mỗi đơn vị khác nhau. Tổng cục Thủy sản mới công nhận 2 đơn vị cung cấp thiết bị là VNPT và Vishipel. Các thiết bị này phát huy tốt tính năng giám sát vị trí, thông báo vận tốc, cảnh báo SOS khi gặp sự cố, hiển thị tọa độ đánh bắt và phát cảnh báo, giúp các tàu không đi lấn sang vùng biển của nước khác, thông báo nhật ký điện tử đánh bắt và truy xuất nguồn gốc, liên lạc, nhắn tin với bất cứ số điện thoại nào trên vùng biển Việt Nam, tự động cập nhật tọa độ của tàu cá qua nút nhắn tin 2 giờ/lần, thông tin ngư trường, thông tin thời tiết khí tượng, cảnh báo SMS cho các tàu trong vùng nguy hiểm, toàn bộ thông tin của thiết bị được bảo mật tuyệt đối.

- Việc triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đã khiến ngư dân ở một số địa phương phản ứng, vì họ không muốn bị kiểm soát vùng đánh bắt. Bình Định có xảy ra trường hợp này không, thưa ông?

- Trước khi thực hiện việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo Luật Thủy sản thì chúng tôi đã tiến hành lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo chương trình Movimar cho nhóm tàu có thân vỏ dài trên 24m và đa số ngư dân đều đồng tình ủng hộ. Vì bà con cũng nhận thức được, việc lắp đặt thiết bị theo dõi cũng sẽ gắn với quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong việc đến các tọa độ đánh bắt theo quy định và nhận được hỗ trợ. Còn trước đây, khi triển khai lắp thiết bị VX 1700 thì bà con cũng tự nguyện lắp đặt. Thiết bị này được niêm phong, kẹp chì để tránh tháo gỡ, gian lận.

- Ngư dân bỏ ra số tiền tương đối lớn để mua thiết bị giám sát hành trình tàu cá. Việc xã hội hóa, huy động thêm nguồn lực để hỗ trợ gói mua sắm thiết bị cho ngư dân sẽ tiếp tục được tiến hành như thế nào, thưa ông?

- Trước tiên, chúng tôi chia sẻ với bà con tranh thủ lắp các thiết bị giám sát hành trình để kịp tiến độ theo Luật Thủy sản năm 2017 là trước ngày 1-1-2020. Sau đó, có đầy đủ hóa đơn chứng từ thì chúng tôi sẽ xem xét hoàn lại một phần nào đó, căn cứ vào mức độ huy động các nhà tài trợ để xã hội hóa, giảm bớt chi phí cho bà con. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đề nghị HĐND tỉnh thông qua ngân sách để hỗ trợ bà con 20% chi phí mua thiết bị giám sát hành trình.

Tàu cá đánh bắt xa bờ của ngư dân tỉnh Bình Định sẽ được hỗ trợ lắp thiết bị giám sát hành trình. Ảnh: Văn Chương

Hiện nay, các doanh nghiệp hứa sẽ ủng hộ 15 tỷ đồng và tài khoản của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã nhận được 10,7 tỷ đồng. Các đơn vị công bố tham gia ủng hộ là: Công ty Cổ phần công nghiệp Sài Gòn – Nhơn Hội, Công ty Cổ phần chứng khoán SSI, Công ty Cổ phần Đại Nam, Công ty Cổ phần Hùng Vương, Công ty Cổ phần Becames Bình Định và Công ty Cổ phần phát triển đầu tư xây dựng du lịch An Phú Thịnh.

- Khuyến nghị của EC về thực hiện các biện pháp cấm đánh bắt bất hợp pháp, đối với địa phương có vấn đề gì không phù hợp hoặc gặp trở ngại không, thưa ông?

- Khuyến nghị của EC cũng trùng với định hướng phát triển thủy sản bền vững của ngành thủy sản Việt Nam nói chung và địa phương nói riêng. Và chúng tôi đang nỗ lực cùng các địa phương và ngành thủy sản Việt Nam sớm tháo gỡ “thẻ vàng”.

- Xin cảm ơn ông!

Lê Văn Chương