GS. Hà Văn Tấn - người cuối cùng trong 'tứ trụ' sử học Việt Nam hiện đại qua đời

Hà Văn Tấn - ngoài cùng bên phải - và các cán bộ giảng dạy Tổ Lịch sử Việt Nam hiện đại - ĐH Tổng hợp Hà Nội (1960). Ảnh: Tư liệu KMS.

Ông là Chủ nhiệm môn Phương pháp luận sử học (Khoa Lịch sử, Trường Đại học Tổng hợp, nay là Trường Đại học KHXH&NV - Đại học Quốc gia Hà Nội); Viện trưởng Khảo cổ học (1988-2008).

Gần 20 năm nay, Giáo sư Hà Văn Tấn đã kiên cường chống chọi với bệnh đột quỵ. Sau Giáo sư Trần Quốc Vượng (2005), Giáo sư Đinh Xuân Lâm (2017), Giáo sư Phan Huy Lê (2018) lần lượt qua đời, Giáo sư Hà Văn Tấn là người cuối cùng trong “tứ trụ” sử học hiện đại Việt Nam rời cõi thế.

Giáo sư Hà Văn Tấn sinh năm 1937 tại Hà Tĩnh. Ông học Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm khi 18 tuổi. Tròn 20 tuổi, Hà Văn Tấn tốt nghiệp đại học, được giữ lại trường làm cán bộ môn Lịch sử cổ đại Việt Nam, Trường Đại học Sư phạm, dưới sự dìu dắt của Học giả Đào Duy Anh.

Sự sinh thành Việt Nam - cuốn sách cuối cùng của GS.NGND Hà Văn Tấn.

Năm 1960, Hà Văn Tấn đã hiệu đính Dư địa chí của Nguyễn Trãi viết bằng chữ Hán thế kỷ XV do nhà nho Phan Duy Tiếp dịch khi mới 23 tuổi. Công trình này được Học giả Đào Duy Anh nhận xét là “rất công phu, nghiêm túc”. Vì thế, học giả họ Đào “rất hài lòng và tin cậy ở tác giả”.

Đồng thời, ông đã công bố gần 300 bài báo, nghiên cứu khoa học và là tác giả của 15 cuốn sách. Với những đóng góp quan trọng cho nền sử học Việt Nam hiện đại và ngành khảo cổ học, năm 1980, ông được phong hàm giáo sư. Năm 1997 ông được tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân và được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh (năm 2000).

Kiều Mai Sơn