GS Trần Thanh Vân và dự án trung tâm khoa học, giáo dục quốc tế ICISE

Trụ sở ICISE, nơi Hội gặp gỡ Việt Nam của GS Trần Thanh Vân tổ chức các hội thảo khoa học quốc tế - Ảnh: ẢNH: ICISE

Năm 2008, vợ chồng GS Trần Thanh Vân (Chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam, ở Pháp) - GS Lê Kim Ngọc (Chủ tịch Hội bảo trợ trẻ em Việt Nam tại Pháp) về nước tìm nơi xây dựng Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE).

Vợ chồng ông đã đi nhiều nơi, làm việc với lãnh đạo nhiều tỉnh như Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế, Quảng Bình, Phan Thiết, Bình Định… Cuối cùng, vợ chồng GS Vân chọn TP.Quy Nhơn vì ấn tượng với lời mời gọi và những cam kết hỗ trợ mạnh mẽ của lãnh đạo tỉnh Bình Định.

Dự án ICISE được UBND tỉnh Bình Định cho thuê đất với diện tích 211.155,2 m2 tại tại KV.2, P.Ghềnh Ráng, TP.Quy Nhơn. Trong đó, 43.543,7 m2 quy hoạch xây dựng khách sạn, nhà khách, khu lưu trú, nhà và 146.611,5m2 đất đã xây dựng các hạng mục sử dụng vào mục đích khoa học, giáo dục…

Cuối năm 2011, Hội Gặp gỡ Việt Nam đã khởi công xây dựng Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành (ICISE). Đến năm 2013, công trình đã được đưa vào sử dụng.

Tháng 7.2015, UBND tỉnh Bình Định và Hội Gặp gỡ Việt Nam tiếp tục khởi công Tổ hợp không gian khoa học (bao gồm 3 hạng mục: Nhà mô hình vũ trụ, Bảo tàng Khoa học và Đài quan sát thiên văn) ở gần ICISE.

Tháng 8.2018, Hội Gặp gỡ Việt Nam tiếp tục tổ chức Lễ động thổ khách sạn “Vì Khoa học” trong khuôn viên dự án ICISE.

Theo GS Trần Thanh Vân, các hội nghị quốc tế tại ICISE sẽ có nhiều giáo sư, tiến sĩ, những người đoạt giải Nobel khoa học tham dự sẽ nâng cao rất nhiều hình ảnh của Bình Định, đồng thời tạo điều kiện cho những người làm khoa học hay sinh viên ở các trường đại học ở Bình Định có điều kiện tiếp xúc, học hỏi… Qua đó, trung tâm sẽ có đóng góp cho nền khoa học nước nhà, nâng cao vị thế và hình ảnh đất nước Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế…

Tuy nhiên, gần đây, các hoạt động tại ICISE gặp khó khăn do vướng chính sách về đất đai. Cụ thể, 146.611,5 m2 đất đã xây dựng các hạng mục sử dụng vào mục đích khoa học, giáo dục… tại dự án ICISE không vì mục tiêu lợi nhuận, hình thức trả tiền thuê đất hàng năm chưa được nhà đầu tư nộp tiền thuê đất. Vì vậy, Chi Cục Thuế TP.Quy Nhơn liên tục gửi thông báo yêu cầu ICISE nộp tiền thuê đất từ năm 2013 - 2019 với số tiền gần 6 tỉ đồng.

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định 2 lần gửi văn bản đến Thủ tướng Chính phủ cùng nhiều Bộ, ngành đề nghị miễn tiền thuê đất cho diện tích phục vụ khoa học của ICISE. Theo ông Hồ Quốc Dũng, dự án ICISE là mô hình mới, có tính đặc thù riêng, chủ yếu phục vụ nghiên cứu khoa học. Chủ đầu tư dự án (Công ty TNHH Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành) là doanh nghiệp chủ yếu hoạt động phục vụ nghiên cứu khoa học, không có lợi nhuận nên thời gian qua gặp không ít khó khăn về tài chính.

Vì vậy, UBND tỉnh Bình Định đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép vận dụng doanh nghiệp nêu trên là doanh nghiệp hoạt động khoa học công nghệ để được miễn tiền thuê đất.

Một số hình ảnh về hoạt động tại ICISE:

Toàn cảnh khu đất của dự án ICISE được UBND tỉnh Bình Định giao cho GS Trần Thanh Vân - Ảnh: ẢNH: ICISE

Trung tâm ICISE đã tổ chức 40 hội nghị khoa học quốc tế đỉnh cao và 16 trường học khoa học với hơn 3.500 nhà khoa học quốc tế. Trong đó có 12 giáo sư đoạt giải Nobel, 2 giáo sư đoạt Huy chương Fields (Toán học), 2 giáo sư đoạt giải Kavli (giải thưởng cao cấp trong lĩnh vực thiên văn), 1 giáo sư đoạt giải Shaw, 1 giáo sư đoạt giải Kalinga… - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Bên trong ICISE có các hội trường lớn 300 chỗ ngồi, hội trường nhỏ 100 chỗ ngồi... để tổ chức các hội nghị, lớp học quốc tế - Ảnh: ẢNH: ICISE

Các giáo sư nổi tiếng từng đến tham dự các hội nghị quốc tế tại ICISE - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

GS Gerard ‘t Hooft (người Hà Lan, đoạt giải Nobel vật lý năm 1999) nhiều lần cùng vợ đến ICISE dự hội nghị vật lý quốc tế - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Ngoài tổ chức các hội nghị quốc tế, ICISE còn mời nhiều lần giáo sư nổi tiếng trên thế giới đến đến giao lưu, trò chuyện với học sinh Việt Nam. GS Jerome Friedman (đoạt giải Nobel Vật lý năm 1990) giao lưu với các học sinh ưu tú Việt Nam vào năm 2018 - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Vườn cây lưu niệm cho các nhà khoa học đoạt giải Nobel trong khuôn viên ICISE rộng gần 1.000 m2 có nhiều cây tùng la hán và phát tài núi. Các giáo sư đoạt giải Nobel đều trồng cây lưu niệm tại đây. - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Tại ICISE có Viện Nghiên cứu khoa học và giáo dục liên ngành (IFIRSE) gồm 2 nhóm nghiên cứu Vật lý lý thuyết, Vật lý Neutrino - mô hình viện nghiên cứu tư nhân đầu tiên tại Việt Nam - với mong muốn tạo lập một môi trường làm việc quốc tế và nghiên cứu khoa học thực sự. - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Ngày 20.7.2015, UBND tỉnh Bình Định và Hội Gặp gỡ Việt Nam tiếp tục khởi công Tổ hợp không gian khoa học (bao gồm 3 hạng mục: Nhà mô hình vũ trụ, Bảo tàng Khoa học và Đài quan sát thiên văn) ở gần ICISE. Dự án được xây dưng trên diện tích xây dựng khoảng 12.659 m2, tổng mức đầu tư: 171,1 tỉ đồng. Đây là tổ hợp không gian khoa học đại chúng đầu tiên tại Việt Nam, chú trọng đến việc đưa khoa học đến với quần chúng và phát triển tình yêu khoa học cho nhân dân, đặc biệt là cho giới trẻ. - Ảnh: ICISE

Tổ hợp không gian khoa học sắp được hoàn thành, đưa vào sử dụng - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Tháng 8.2018, Hội gặp gỡ Việt Nam tổ chức lễ động thổ khách sạn “Vì Khoa học”. Khách sạn được xây dựng trên diện tích 1,36 ha, quy mô 124 phòng ở, do kiến trúc sư Milou (Pháp) tư vấn thiết kế. Công trình do Công ty TNHH Vì Khoa học đầu tư, với đại diện là doanh nhân Tiêu Như Phương (Việt kiều Đức). - Ảnh: ẢNH: HOÀNG TRỌNG

Toàn cảnh lô đất xây dựng khách sạn Vì Khoa Học - Ảnh: ICISE

Theo GS Trần Thanh Vân, các hội nghị quốc tế tại ICISE sẽ tạo điều kiện cho những người làm khoa học hay sinh viên ở các trường đại học ở Bình Định có điều kiện tiếp xúc, học hỏi - Ảnh: ẢNH: ICISE

Hoàng Trọng