Hà Tĩnh: Bi hài công trình thủy lợi nghìn tỷ, bị 'thủy ngầm' phá hỏng ?

Bê tông dày 12cm nứt, gãy ngổn ngang

Hệ thống kênh dẫn nước là 1 trong 3 công trình trọng yếu của dự án thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang, gồm đập dâng Vũ Quang và hệ thống kênh mương dài 16,2km, với kinh phí đầu tư 1.380 tỷ đồng. Đến nay, hệ thống kênh dẫn đã chuẩn bị hoàn thành sau 5 năm thi công. Tuy nhiên, mới đây tại một số điểm thi công đoạn đi qua xã Đức Bồng (Vũ Quang), hệ thống kênh mương đã bị nứt nẻ, sạt lở nghiêm trọng.

Bê tông mái kênh và lòng kênh dẫn nước sạt lở, đứt gãy ngổn ngang.

Ghi nhận tại hiện trường, PV phát hiện công trình dẫn nước ở một dự án trọng điểm quốc gia lại sạt lở kéo dài, lòng kênh, mái kênh bê tông dày 12cm, với cốt sắt P8 bị đứt gãy ngổn ngang. Hạng mục thi công bị sạt lở, đứt gãy này, trên hồ sơ do công ty cổ phần xây dựng Đại An (Hà Nội) thi công, công ty cổ phần tư vấn thủy lợi 2 (TP Hồ Chí Minh) giám sát. Ngoài ra, có nhiều hạng mục thi công của các nhà thầu khác cũng bị nứt, sạt lở, trơ lõi thép.

Đổ lỗi do… “thủy ngầm”

Có mặt tại hiện trường, ông Lê Xuân Vĩnh, Tổ trưởng tổ thi công thuộc công ty CP Xây dựng Đại An cho rằng, công trình bị sạt lở, bê tông bị nứt, gãy là do… nước ngầm có trong đất đẩy ra, tạo sức ép làm tầng mái bê tông bị gãy ngang, đáy kênh bằng bê tông bị đùn lên, nứt gãy?!

Khi PV đặt câu hỏi về địa hình, khảo sát trước khi thi công có phát hiện về lượng nước ngầm hay không, thi ông Vĩnh lại đổ lỗi cho… thời tiết, khi lý giải thời điểm khởi công xây dựng vào mùa hè, nên không lường được lượng nước ngầm trong đất.

Hiện trường sạt lở, hư hỏng đang được khắc phục

Không chỉ đơn vị thi công đổ lỗi cho “thủy ngầm” đẩy gãy bê tông kênh thủy lợi, mà ngay cả cán bộ kỷ thuật của Ban QL dự án các công trình NN&PTNT tỉnh Hà Tĩnh cũng lý giải nguyên nhân tương tự và cho biết, đây là sự cố thiên tai nên thiệt hại này sẽ có bên bảo hiểm công trình lo.

Trả lời PV báo Bảo vệ pháp luật ngay tại hiện trường sạt lở, ông Nguyễn Trọng Tâm – Tổ trưởng Tổ giám sát của Ban quản lý hệ thống kênh mương thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang cho biết, hệ thống bê tông của kênh bị nứt, gãy, sạt lở là do nước ngầm khi thời điểm đó (trung tuần tháng 7/2018) có lượng mưa lớn, đã làm gãy 25 tấm bê tông tầng mái với tổng chiều dài 200m, và làm bung đáy bê tông, nhiều đoạn vỡ vụn trơ cốt sắt.

PV báo Bảo vệ pháp luật làm việc với đại diện chủ đầu tư tại hiện trường công trình

Dẫu khẳng định chất lượng công trình đảm bảo, nhưng ông Tâm không thể trả lời vào trọng tâm khi PV đặt câu hỏi về quá trình khảo sát địa hình, khoan thăm dò địa chất trước khi thiết kế, thi công công trình, cũng như không khẳng định được quá trình đầm, nén lòng kênh, mái kênh có đảm bảo hay không? Nhất là khi PV đặt câu hỏi: công trình dự án thủy lợi lại bị nước ngầm phá hỏng, trong lúc địa hình xung quanh khó có nước ngầm, vậy công trình có thể đảm bảo chức năng là kênh dẫn nước về lâu dài hay không? Theo ông Tâm, giai đoạn thiết kế có khoan thăm dò, nhưng không thể khoan được hết cả, còn việc nước ngầm đã được tính toán nhưng không lường hết được do mưa lớn.

PV đã đem lý giải này của cán bộ Ban quản lý dự án hỏi một chuyên gia trong ngành thủy lợi, thì chuyên gia này khẳng định lý giải đó không có cơ sở khoa học và là lý giải… của học sinh cấp I! Chuyên gia này cho biết: Hệ thống kênh này thiết kế theo tiêu chuẩn bê tông mác cao, đất đắp cũng cao. Nên nếu nói do mưa là không có lý. Còn nếu nói do nước ngầm thì trong hồ sơ thiết kế đã có tính toán nước ngầm và tính ổn định mái kênh trong trường hợp kênh có nước và kênh chưa có nước nên lý giải như vậy cũng sai. Ở đây, cần chú ý về biện pháp thi công, có dấu hiệu thi công không đưng thiết kế, năng lực thi công không đảm bảo của nhà thầu.

Bán thầu cho đơn vị không đủ năng lực thi công?

Gói thầu thi công đoạn công trình này, có giá trị 30 tỷ đồng, đơn vị trúng thầu là công ty cổ phần xây dựng Đại An (Hà Nội). Theo tìm hiểu của PV, sau khi trúng thầu, đơn vị này đã bán thầu phần lớn khối lượng công trình cho công ty TNHH Hùng Vĩnh có trụ sở ở huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) thi công. Trực tiếp ông Lê Xuân Vĩnh, Giám đốc công ty TNHH Hùng Vĩnh thừa nhận công ty Đại An đã sang nhượng công việc cho công ty mình.

Có hay không việc đơn vị trúng thầu bán công trình lại cho nhà thầu không đủ năng lực thi công?

“Sau khi công ty Đại An trúng thầu và thi công được một thời gian, vì tiến độ gấp rút, bị chủ đầu tư thúc ép và đơn vị không đủ năng lực để làm tiếp về mặt tài chính, máy móc thiết bị, con người nên chuyển nhượng”, ông Vĩnh nói và cho biết: Trước khi chuyển sang cho công ty Hùng Vĩnh, công ty Đại An đã có công văn nội dung thỏa hiệp giữa 2 đơn vị, sau đó trình chủ đầu tư, đề nghị xem xét chuyển phần còn lại cho công ty TNHH Hùng Vĩnh để họ đáp ứng đúng tiến độ và đã được chủ đầu tư đồng ý.

Tuy nhiên, làm việc với PV, đại diện chủ đầu tư đã phủ nhận thông tin đơn vị trúng thầu đã bán thầu cho công ty không đủ năng lực thi công.

Liên quan đến vụ việc này, trực tiếp Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Đặng Quốc Khánh đã vào cuộc chỉ đạo. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp Sở NN&PTNT, các cơ quan liên quan kiểm tra cụ thể hiện trường và hồ sơ, đồng thời chỉ đạo, giám sát Ban quản lý dự án (chủ đầu tư) xử lý kịp thời, đảm bảo chất lượng công trình và theo đúng quy định. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu trước ngày 31/8 phải kiểm tra và có báo cáo.
Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin.

Bùi Tiến