Hà Tĩnh: Đề nghị đầu tư và quy hoạch Khu di tích lịch sử Làng K130

Hội quán Làng K130 đang là nơi làm nhà truyền thống của di tích.

Di tích lịch sử Làng K130 được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia tại Quyết định số 57/2006/BVHTT ngày 29/5/2006 của Bộ Văn hóa - Thông tin nay là Bộ VHTT&DL.

Kể từ ngày được xếp hạng đến nay, Di tích Làng K130 chưa được đầu tư xây dựng, hội quán Làng K130 đang là nơi làm nhà truyền thống của di tích.

Khoảng những năm 1966 - 1968, những tuyến đường giao thông huyết mạch như quốc lộ 1A, 8A, 15A đoạn qua tỉnh Hà Tĩnh bị máy bay Mỹ cày xới làm tắc nghẽn, chia cắt. Đúng vào thời điểm ác liệt này, một đoàn xe chở hàng đặc biệt vào chi viện khẩn cấp cho chiến trường miền Nam cần được đi ngay. Theo chỉ thị của cấp trên truyền xuống Ban An toàn giao thông tỉnh Hà Tĩnh phải mở một đường tránh mới xuyên qua tim làng Hạ Lội, xã Tiến Lộc.

Với khẩu hiệu “Xe chưa qua, nhà không tiếc”, chỉ chưa đầy 8 giờ ngày 13/8/1968, làng Hạ Lội, xã Tiến Lộc, huyện Can Lộc đã tự nguyện dỡ bỏ 130 ngôi nhà làm nền rộng 4 - 5m, dài 3km trong đó có 1km qua làng Hạ Lội đã hoàn thành.

Nhờ đó, đến rạng sáng ngày 14/8/1968, đoàn xe chở hàng đặc biệt đã vượt qua làng Hạ Lội an toàn, nhiều đoàn xe sau đó vận chuyển hàng hóa ra tiền tuyến không còn bị ùn tắc, sa lầy. Tuyến đường bí mật được giữ cho đến ngày ngừng bắn.

Tấm lòng và quyết tâm tất cả vì tiền tuyến của người dân nơi đây đã được tỉnh Hà Tĩnh quyết định đặt tên là Làng K130 và chiến dịch di dời, tháo dỡ nhà cửa là chiến dịch K130.

Nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị của di tích, căn cứ Nghị định số 70/2012/NĐ-CP ngày 18/9/2014 của Chính phủ quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có văn bản đề nghị Bộ VHTT&DL, Cục Di sản Văn hóa đồng ý thỏa thuận chủ trương lập Dự án đầu tư và quy hoạch Khu di tích lịch sử Làng K130 để địa phương triển khai thực hiện.

Phương Dung