Hạ viện Mỹ trước lựa chọn quan trọng

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson đánh cược gói viện trợ quân sự với chính sinh mạng chính trị của ông. Ảnh: CNN

Nhu cầu kiểm soát nhập cư

Phát ngôn trên của ông Johnson được đưa ra trong bối cảnh đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ đã đưa ra một gói viện trợ quân sự mới bao gồm 61 tỷ USD cho Ukraine, hơn 26 tỷ USD dành cho Israel và 8 tỷ USD dành cho lãnh thổ Đài Loan. Nhiều Hạ nghị sĩ Mỹ cho rằng dự luật tài trợ cho Israel, Ukraine và đảo Đài Loan đẩy nước Mỹ vào cảnh nợ nần hoặc khủng hoảng tài chính, hoặc làm tổn hại đến vai trò toàn cầu của Mỹ.

Theo CNN, khi cố gắng chuyển hàng tỷ USD viện trợ nói trên, ông Johnson đã phải đặt cược chính sinh mạng chính trị của mình. Nhiều Hạ nghị sĩ cực đoan đảng Cộng hòa cáo buộc ông Johnson phản bội lợi ích của đảng. Hai người theo đường lối cứng rắn của đảng Cộng hòa là Marjorie Taylor Greene của bang Georgia và Thomas Massie của bang Kentucky đang đe dọa sẽ kêu gọi một cuộc bỏ phiếu để phế truất Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson nếu ông đưa gói viện trợ ra Hạ viện thông qua.

Các đảng viên Cộng hòa cánh hữu khác cũng cảnh báo ông Johnson viện trợ 60 tỷ USD cho Ukraine kèm điều kiện thông qua các biện pháp an ninh biên giới mới để ngăn dòng người nhập cư. Các nhà lập pháp Hạ viện khẳng định không có lợi ích nào của Mỹ lớn hơn việc bảo vệ biên giới phía Nam với Mexico, sau khi số lượng người di cư không có giấy tờ vượt biên tăng cao trong những tháng gần đây.

Sự phản đối ngày càng tăng của cánh hữu đối với các kế hoạch viện trợ nước ngoài của ông Johnson khiến ông quay sang tìm sự ủng hộ của các Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ. Trong lúc đó, Ukraine liên tục lên tiếng rằng sẽ thua trong cuộc xung đột với Nga nếu không có sự giúp đỡ khẩn cấp từ phương Tây.

Sự thay đổi của Chủ tịch Hạ viện

Các Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa đang đứng trước lựa chọn quan trọng: hoặc thông qua gói viện trợ hoặc bỏ phiếu phế truất Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson do ông đã đưa dự luật này ra Quốc hội thông qua. Để xoa dịu, một số viện trợ kinh tế cho Ukraine đã được chuyển đổi thành một khoản cho vay. Trước đó, chính ông Johnson đã nhiều lần bỏ phiếu phản đối việc gửi thêm tiền đến Ukraine và ông đã cẩn thận trong 6 tháng làm chủ tịch Hạ viện để không đi quá xa trước những người chỉ trích từ đảng Cộng hòa về việc tài trợ cho Kiev. Hiện chưa rõ điều gì đã thúc đẩy sự thay đổi trọng tâm của ông Johnson.

Theo CNN, có điều chắc chắn là mức độ gây sốc của cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Iran vào Israel vào tuần trước (ngay cả khi đã bị các lực lượng quân sự Mỹ, Israel, Anh và Jordan đẩy lùi) đã khiến Chủ tịch Hạ viện Mỹ mong muốn cấp bách bổ sung kho vũ khí của Israel. Với một số Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa, trong đó có ông Johnson, nhu cầu của Ukraine thậm chí còn cấp bách hơn khi xuất hiện nhiều cảnh báo từ các quan chức tình báo và quốc phòng hàng đầu của Mỹ rằng nếu không có gói viện trợ cực kỳ cần thiết của Mỹ, Kiev có thể thua cuộc.

Theo giới quan sát, nếu bằng cách nào đó có thể sắp xếp việc thông qua các dự luật hỗ trợ Israel và Ukraine vào cuối tuần này, ông Johnson sẽ củng cố vai trò lãnh đạo mà Mỹ đã nắm giữ trong nhiều thập niên qua.

KHÁNH MINH (tổng hợp)