Hàng giả nội - ngoại đều tinh vi, chỉ có chống hàng giả thì thiếu và yếu

Thực phẩm, dược phẩm giả: Mối nguy của người tiêu dùng

Trưởng phòng nghiệp vụ Chi cục QLTT TP.HCM Nguyễn Thành Phương đã chia sẻ với PV Báo Người Tiêu Dùng như trên về thực trạng hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) hiện nay.

Ông cho biết, thời gian qua đã xuất hiện nhiều hình thức sản xuất hàng giả tinh vi mang yếu tố nước ngoài. Hàng giả có nguồn gốc từ nước ngoài được nhập vào Việt Nam để gia công, đóng gói, pha trộn, lắp ráp… rồi đưa ra tiêu thụ. Hoặc hàng giả sản xuất tại nước ngoài dưới dạng sản phẩm chưa hoàn chỉnh ở một nơi, sau đó, tiếp tục lắp ráp, đóng gói thành phẩm ở một nơi khác. Khi có đơn đặt hàng, hàng hóa mới được gắn nhãn mác giả mạo nhãn hiệu, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa và giao cho khách hàng. Sản xuất đến đâu tiêu thụ đến đó, không cất trữ.

Đối tượng để làm giả chủ yếu là sản phẩm hàng tiêu dùng thiết yếu, điện máy, phụ tùng xe, quần áo, thời trang (có giá trị từ thường đến cao cấp), thuốc (cho người, thú y, bảo vệ thực vật), vật liệu xây dựng, phân bón… đến những sản phẩm có uy tín về chất lượng và thương hiệu của cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài. Với hàng giả sản xuất trong nước thì thường được làm giả về nhãn hiệu, kiểu dáng tương tự, giống hệt thật, hoặc sản xuất hàng giả dùng mác thật có cả chỉ dẫn địa lý. Điều đáng lo ngại là hầu hết các mặt hàng giả đều là thực phẩm, hàng hóa tiêu dùng, thuốc chữa bệnh cho người, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sinh mệnh của người dân. Với hàng giả sản xuất tại nước ngoài, phần lớn là những loại hàng trong nước không sản xuất được hoặc muốn sản xuất phải mất chi phí cao như hàng điện tử, điện lạnh, phụ tùng ô tô, thiết bị viễn thông. Hàng giả những nhãn hiệu nổi tiếng thường được sản xuất ở nước ngoài, sau đó nhập khẩu vào thị trường Việt Nam thay bằng nhãn mác nổi tiếng giống y hàng thật.

Những nguyên nhân chính

Chi cục QLTT TP.HCM đưa ra các nguyên nhân sau:

- Hàng nhái, hàng giả phát triển là do siêu lợi nhuận thúc đẩy.

- Tâm lý chung của người tiêu dùng là thích dùng hàng ngoại và ham rẻ cùng với tình trạng thiếu cảnh giác và thiếu thông tin.

- Các cơ quan chức năng thực thi pháp luật chưa có sự phối hợp chặt chẽ và thường xuyên, cơ chế thực thi còn chồng chéo, chưa đồng bộ.

- Các tổ chức chính trị, xã hội, hiệp hội nghề nghiệp chưa quan tâm đúng mức việc tuyên truyền, giáo dục biện pháp phòng ngừa.

- Điều quan trọng là chủ thể quyền SHTT và chủ doanh nghiệp chưa chủ động phối hợp, cung cấp thông tin về đối tượng vi phạm, phương thức, thủ đoạn, mặt hàng, địa bàn tiêu thụ với cơ quan thực thi nên hàng giả, hàng nhái vẫn xuất hiện trên thị trường.

Cần nâng cao cảnh giác

Theo Chi cục QLTT TP.HCM, muốn ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn hàng giả, hàng xâm phạm SHTT trước hết doanh nghiệp cần tự bảo vệ bằng việc đầu tư dây chuyền công nghệ mới, nâng cao chất lượng sản phẩm đồng thời chủ động đăng ký bảo hộ quyền SHTT, sở hữu công nghiệp.

Doanh nghiệp cần thiết lập cầu nối với người tiêu dùng, giúp người tiêu dùng nâng cao nhận thức, hiểu biết về sản phẩm, hàng hóa và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thực thi pháp luật.

Cá nhân, tổ chức kinh doanh phải đăng ký kinh doanh đúng ngành nghề, địa điểm và không vi phạm những điều pháp luật cấm.

Hội bảo vệ QLNTD cần tuyên truyền và vận động người tiêu dùng tham gia đấu tranh chống các tệ nạn sản xuất, buôn bán hàng giả và can thiệp kịp thời, giải quyết thỏa đáng quyền lợi của người tiêu dùng theo luật BVQLNTD.

Sau cùng là người tiêu dùng cần nâng cao tinh thần cảnh giác khi mua hàng và phải nhận thức rõ nhiệm vụ của mình trong việc chống hàng nhái, hàng giả.

Anh Trinh