Hàng loạt doanh nghiệp có nguy cơ đóng cửa
Nếu tốc độ nhập khẩu phôi thép tiếp tục duy trì thì các đơn vị sản xuất phôi thép trong nước sẽ đối mặt với nguy cơ phải dừng sản xuất và phá sản, đồng thời kéo theo nhiều hệ luỵ̣ khác. Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Tổng công ty Thép Việt Nam (Vnsteel) đã dẫn số liệu về lượng phôi thép giá rẻ nhập về Việt Nam lên tới gần 1,9 triệu tấn, tăng hơn 300% so với năm 2014. Đồng thời dự báo tình trạng nhập khẩu tiếp diễn trong đầu năm 2016 càng đáng lo ngại. Cụ thể, mức nhập khẩu đã tăng đột biến trong tháng 12/2015 và tháng 1/2016, với mức tương ứng là 317.000 tấn và 340.000 tấn. Riêng trong tháng 1/2016, mức nhập khẩu tăng cao gấp 3 lần so với cùng kỳ. Trong khi đó, mức giá bình quân nhập khẩu liên tục giảm mạnh, từ mức 451 USD tấn (tháng 1/2015) giảm xuống mức 269 USD/tấn (tháng 1/2016), đã gây khó khăn lớn cho các nhà sản xuất phôi thép trong nước.
Trước đó, Công ty cổ phần Thép Hòa Phát cũng từng gửi văn bản lên Thủ tướng Chính phủ cho rằng, với lượng thép nhập khẩu quá lớn, ngành sản xuất thép Việt Nam chắc chắn không thể trụ vững và gặp nhiều khó khăn, nguy cơ trở lại 10 năm trước, phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn phôi thép nhập khẩu.
Không riêng các doanh nghiệp, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cũng đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng về vấn đề này.
Theo cơ quan này, trong năm 2015 tổng lượng thép thành phẩm và bán thành phẩm nhập vào Việt Nam là 19,9 triệu tấn, tăng 27% so với năm 2014. Trong đó, sắt thép từ Trung Quốc chiếm tới 9,6 triệu tấn, giá trị nhập khẩu đạt hơn 4,1 tỷ USD, tăng 54%.
Riêng tháng 1/2016, nhập khẩu thép các loại đã là 1,7 triệu tấn, tăng 30% so với cùng kỳ. Trong đó nhập khẩu một số sản phẩm thép tăng cao đột biến như phôi thép tăng 231%. Sản lượng nhập khẩu tăng mạnh, trong khi giá phôi thép nhập khẩu bình quân tháng 1/2016 chỉ 269 USD một tấn, giảm 67,6% so với cùng kỳ.
"Nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời, với tốc độ này, lượng phôi thép nhập vào Việt Nam sẽ lên tới 4-5 triệu tấn trong năm 2016. Các nhà máy sản xuất phôi thép trong nước sẽ không chỉ tạm ngừng sản xuất hoặc sản xuất cầm chừng, mà thậm chí phải đóng cửa", VSA nhận định.
Cũng theo VSA, các doanh nghiệp sản xuất phôi thép trong nước đang hoạt động chỉ với 50% công suất. Sản xuất phôi thép năm 2015 chỉ đạt 5,6 triệu tấn, giảm 4% so với cùng kỳ do lượng nhập khẩu quá lớn, cạnh tranh trực tiếp với hàng trong nước. Các loại phôi thép nhập khẩu với ưu thế về giá đã dần chiếm thị phần của doanh nghiệp trong nước.
Tháng 1/2016, sản xuất phôi thép trong nước đạt 292.000 tấn, giảm 67% so với cùng kỳ. Trong khi đó, giá thành sản xuất phôi trong nước khoảng 7,4-7,6 triệu đồng một tấn nên khó cạnh tranh được với hàng nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc.
Mặt hàng tôn mạ kim loại và sơn phủ màu cũng đang lao đao do sản lượng nhập khẩu tăng hơn 106%, giá ngày càng rẻ đi, chiếm tới gần 56% thị phần.
"Trung Quốc đang tiếp tục chính sách đẩy mạnh xuất khẩu thép ra nước ngoài do nhu cầu tiêu thụ nội địa suy giảm. Ngành công nghiệp thép các nước đối mặt với nguy cơ sản phẩm thép Trung Quốc xuất khẩu ồ ạt, trong đó có Việt Nam", VSA nhận định.
(Theo Vnexpress, Diễn đàn đầu tư)
