'Hạt ngọc' được 'giao trời nuôi' thành đặc sản nhiều người tìm mua
Là một trong những loại nông sản sạch 100%, lúa rẫy của đồng bào thiểu số ở miền núi Quảng Ngãi còn có vị ngọt bùi rất riêng biệt nên hiện trở thành đặc sản, với giá bán cao hơn gần gấp 3 lần so với cùng loại trồng ở đồng bằng.
Tháng 10, khi những cơn mưa đầu mùa ở Quảng Ngãi đã bắt đầu trở về cũng là thời điểm những nương lúa của đồng bào thiểu số ở miền núi trong tỉnh bước sang giai đoạn chuẩn bị thu hoạch.
Dọc theo tuyến đường Trà Bồng-Tây Trà, nằm xen lẫn với những rẫy cây màu: Chuối, đậu...những đám lúa rẫy lúa trĩu hạt đang dần ngã sang màu vàng óng. Một số nơi trồng sớm, người dân đã bắt đầu thu hoạch.
Tại một nương lúa rẫy rộng chừng 200 m2 nằm ngay bên sườn núi cạnh đường mòn nhỏ ở xã Trà Lãnh, huyện Tây Trà, anh Hồ Văn Hin (37 tuổi) vẫn đang cặm cụi cùng người thân dùng tay tuốt từng bông lúa chín để bỏ vào gùi. "Các nơi khác thì không biết, chứ ở khu vực này năm nay thời tiết khá thuận lợi nên lúa được nhiều hạt hơn. Ước tính số lúa thu được của gia đình vụ này được khoảng 600 kg hạt tươi, nhiều hơn vụ trước khoảng 120 kg",anh Hin chia sẻ.
Được biết hàng năm cứ đến khoảng tháng 3 Âm lịch, người dân miền núi trong tỉnh bắt đầu đốt rẫy và tháng 4-5 bắt đầu gieo hạt. Đến tầm tháng 10-11 thì thu hoạch.
Năng suất lúa rẫy đạt từ 12-15 tạ/sào (500m2/sào), bằng khoảng 1/4 so với lúa nước trồng ở đồng bằng. Do nương rẫy lúa là sườn đồi dốc cao xen lẫn đá nên việc thu hoạch chủ yếu là dùng tay để suốt từng bông một, hoặc cắt rồi dùng chân đạp...
Cũng như nhiều loại nông sản khác khác, với cách trồng truyền thống lâu nay của người dân thiểu số trong tỉnh vẫn duy trì theo kiểu sau khi gieo hạt xong ngoài làm cỏ, không sử dụng bất kỳ loại phân thuốc nào để bón nên lúa rẫy là loại nông sản sạch 100%.
Đặc biệt gạo lúa rẫy khi nấu hạt rời, có vị ngọt bùi rất khác biệt so với lúa nước và được trồng ở đồng bằng. Vì vậy lúa rẫy đã trở thành loại đặc sản được rất nhiều người tiêu dùng miền xuôi ưa chuộng.
Mấy năm gần đây do lợi nhuận kinh tế mang lại của lúa rẫy ít hơn so với một số loại cây trồng, hoa màu khác dẫn đến diện tích ngày càng thu hẹp dần. Chỉ riêng huyện Sơn Tây, theo ước tính diện tích trồng lúa rẫy ở đây hiện chỉ còn khoảng 250 ha, bằng 1/4-1/3 so với 5 năm trước đó. Vì những lý do như vậy giá bán của lúa rẫy khá cao, hiện dao động từ 32-34.000 đồng/kg, gấp gần 3 lần so với cùng chủng loại ở đồng bằng.
