Hậu PGA, 'Green Book' trở thành ứng cử viên hàng đầu cho Oscar

Trailer bộ phim 'Green Book' Tác phẩm dựa trên sự kiện có thật với những thông điệp mạnh mẽ lên án nạn phân biệt chủng tộc tại Mỹ.

Quả cầu vàng có thể là một chặng dừng chân quan trọng trong chiến dịch tranh giải Oscar của các bộ phim hoặc cá nhân xuất sắc trong lĩnh vực điện ảnh hàng năm.

Song, bộ tứ giải thưởng tiền Oscar bao gồm PGA (Hiệp hội Sản xuất), DGA (Hiệp hội Đạo diễn), SAG (Hiệp hội Diễn viên) và WGA (Hiệp hội Biên kịch) mới mang tính chất dự báo cao nhất đối với sự kiện của Viện hàn lâm.

Với mùa giải thưởng 2018-19, ngày 22/1 tới là thời khắc quan trọng khi danh sách đề cử Oscar chính thức được công bố. Xung quanh đó, khán giả cũng hồi hộp chờ đợi xem liệu PGA, DGA, SAG và WGA sẽ vinh danh những ai.

Và trong ngày 20/1, giải thưởng quan trọng đầu tiên - PGA - đã gọi tên Green Book.

PGA và chiến thắng cho Green Book bất chấp tranh cãi

Năm nay, Green Book đã lần lượt vượt qua BlacKkKlansman, Black Panther, Bohemian Rhapsody, Crazy Rich Asians, The Favourite, A Quiet Place, Roma, A Star Is Born và Vice để thắng giải Phim truyện xuất sắc của PGA.

Đây là chiến thắng quan trọng tiếp theo của Green Book sau giải thưởng Quả cầu vàng cho Phim truyện xuất sắc - Hài/ca vũ nhạc hồi đầu tháng. Trước lễ trao giải PGA, số đông đưa ra dự đoán dành cho Roma hoặc A Star Is Born.

Đạo diễn Peter Farrelly của Green Book trong thời khắc nhận giải PGA năm nay. Ảnh: Rex.

Green Book là bộ phim được thực hiện dựa trên cuốn hồi ký của Tony Lip (Viggo Mortensen). Chuyện phim lấy bối cảnh thập niên 1960, khi Tony nhận lời làm tài xế cho nghệ sĩ nhạc jazz Don Shirley (Mahershala Ali) trong chuyến lưu diễn tại miền Nam nước Mỹ - nơi nạn phân biệt chủng tộc luôn luôn là vấn đề nóng hổi.

Đây là tác phẩm bước ngoặt của đạo diễn Peter Farrelly khi suốt nhiều năm trước đây, ông chỉ chuyên thực hiện phim hài thuần túy cùng người em trai Bobby Farrelly.

Đã có lúc nhà Farrelly mang đến những bộ phim đáng nhớ như Dumb and Dumber (1994) hay There’s Something About Mary (1998). Song, thời gian qua, lần lượt Movie 43 (2013) hay Dumb and Dumber To (2014) lại là những “thảm họa” đáng quên của họ.

Trên sân khấu lễ trao giải PGA, Peter Farrelly đã nói: “Khi thực hiện những bộ phim kiểu Dumb and Dumber, đừng bao giờ mong nhận được giải thưởng. Tôi vốn không cần những giải thưởng. Chuyện này giống như Warren Buffett trúng xổ số. Tôi rất biết ơn những ai đã bầu cho Green Book”.

Trong thời gian qua, Green Book có lẽ là ứng cử viên Oscar trải qua nhiều tranh cãi nhất. Đầu tiên, nam diễn viên Viggo Mortensen sử dụng từ nhạy cảm để gọi người da đen trong một buổi họp báo về bộ phim, và sau đó buộc phải lên tiếng xin lỗi.

Nhà biên kịch Nick Vallelonga - tức con trai của Tony Lip ngoài đời thực - đăng tải dòng tweet nhạy cảm liên quan tới người theo đạo Hồi, và cũng phải đăng đàn lời xin lỗi. Cuối cùng, gia đình nghệ sĩ Don Shirley lên tiếng rằng Green Book có nhiều tình tiết sai sự thật, và đoàn làm phim không hề liên lạc với họ trước hoặc trong quá trình phim bấm máy.

Dù thế nào, giải thưởng PGA cũng giúp Green Book vượt lên tại đường đua Oscar 2019. Trong suốt 29 năm kể từ khi ra đời, Hiệp hội Sản xuất nước Mỹ đã tiên đoán trúng 20 tác phẩm thắng giải Phim truyện xuất sắc của Viện hàn lâm sau đó.

Green Book trải qua rất nhiều tranh cãi trong thời gian qua. Nhưng nhờ giải thưởng PGA, yếu tố lịch sử đang ủng hộ bộ phim tại Oscar. Ảnh: Universal.

Năm 2018, A Shape of Water (2017) của Guillermo del Toro chiến thắng tại PGA, rồi lên ngôi ở Oscar. Trong hai năm trước đó, hai giải thưởng liên tục vênh nhau khi A Big Short (2015) và La La Land (2016) thắng PGA, còn Spotlight (2015) và Moonlight (2016) lại thắng Oscar.

Song, suốt 8 năm trước đó là chuỗi chiến thắng kép dành cho Birdman (2014), 12 Years a Slave (2013), Argo (2012), The Artist (2011), The King’s Speech (2010), The Hurt Locker (2009), Slumdog Millionaire (2008) và No Country for Old Men (2007).

Sở dĩ sự trùng hợp lớn đến như vậy bởi cả Hiệp hội Sản xuất và Viện hàn lâm đều áp dụng luật bỏ phiếu ưu tiên (preferential ballot) cho giải Phim truyện xuất sắc.

Cũng trong tối 20/1, PGA còn trao giải Phim hoạt hình xuất sắc cho Spider-Man: Into the Spider-Verse. Đây là chiến thắng lớn thứ hai liên tiếp sau Quả cầu vàng của binh đoàn Người Nhện đến từ Sony trước các “ông lớn” của Disney như Incredibles 2, Ralph Breaks the Internet, hay phim hoạt hình mang đậm tính nghệ thuật Isle of Dogs của Wes Anderson.

Tuy nhiên, fan của Spider-Man: Into the Spider-Verse cũng đừng nên chủ quan. Năm 2015, How to Train Your Dragon 2 (2014) càn quét rất nhiều giải thưởng tiền Oscar. Song, tới sự kiện lớn nhất, bộ phim vẫn dừng bước một cách đầy tiếc nuối trước Big Hero 6 (2014) của “nhà chuột”.

Chờ đợi SAG, DGA và WGA

Giải thưởng tiền Oscar quan trọng tiếp theo là SAG của Hiệp hội Diễn viên. Ra đời từ năm 1995, gần như bất cứ bộ phim nào muốn thắng giải Phim truyện xuất sắc tại Oscar thì đều phải có đề cử Dàn diễn viên xuất sắc tại SAG.

Quy luật này chỉ không xảy ra đúng hai lần. Một, là năm SAG ra đời, bởi khi ấy Hiệp hội Diễn viên còn chưa mở hạng mục Dàn diễn viên xuất sắc. Và hai, là năm 2018 với trường hợp của The Shape of Water.

Một số người cho rằng Hiệp hội Diễn viên là lực lượng chiếm số đông tại Viện hàn lâm, nên nếu không nhận được sự ủng hộ của họ, một bộ phim khó lòng làm nên chuyện lớn tại Oscar. Thực tế thì tất cả chỉ đơn thuần mang tính chất thống kê, bởi danh sách thành viên SAG bầu chọn giải thưởng của hội nghề vốn thay đổi qua mỗi năm.

A Star Is Born đang thất thế, và bộ phim rất cần làm nên chuyện lớn tại SAG tới đây. Ảnh: Warner Bros.

Dẫu vậy, các bộ phim BlacKkKlansman, Black Panther, Bohemian Rhapsody, Crazy Rich Asians và A Star Is Born có lý do để trở nên tự tin hơn. Đây chính là những cái tên nhận đề cử Dàn diễn viên xuất sắc của SAG 2019. Và một điểm đáng chú ý rằng Green Book - phim mới thắng giải PGA - lại vắng mặt.

SAG công bố danh sách đề cử từ hồi tháng 12, và họ bị chỉ trích trong suốt thời gian qua khi bỏ qua If Beale Street Could Talk của đạo diễn Barry Jenkins. Đáng ngạc nhiên hơn, Regina King của bộ phim không có đề cử Nữ diễn viên phụ xuất sắc, dù báo chí quốc tế đánh giá cô rất cao, và bản thân minh tinh mới thắng giải này tại Quả cầu vàng 2019.

SAG còn là thước đo đáng chú ý dành cho các giải thưởng cá nhân về diễn xuất tại Oscar sau này. Một trường hợp đáng chú ý là Leonardo DiCaprio. Anh giành giải Oscar đầu tiên cho Nam diễn viên chính xuất sắc vào năm 2015 với The Revenant (2016). Điều đó chỉ xảy ra sau khi anh thắng giải SAG cũng là đầu tiên sự nghiệp trước đó vài tuần lễ.

Năm nay, SAG đưa ra không ít lựa chọn đề cử gây ngạc nhiên, như Margot Robbie (với Mary Queen of Scots) cho Nữ diễn viên phụ, Emily Blunt cho cả Nữ chính lẫn Nữ phụ (với Mary Poppins Returns và A Quiet Place) hay John David Washington cho Nam chính (với BlacKkKlansman).

Do đó, chỉ khi SAG công bố giải thưởng vào ngày 28/1 tới, khán giả mới biết rõ hơn liệu Viện hàn lâm đang ưu ái Lady Gaga hay Glenn Close, Rami Malek hay Christian Bale, hay ai sẽ là đối thủ chính của Regina King tại hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc của Oscar.

Giải Đạo diễn xuất sắc năm nay khó lòng thoát khỏi tay Alfonso Cuarón với Roma. Ảnh: Netflix.

Chuyển qua một giải thưởng tiền Oscar quan trọng khác là DGA - Hiệp hội Đạo diễn. Danh sách đề cử của họ hoàn toàn giống với Quả cầu vàng, tức bao gồm Bradley Cooper (A Star Is Born), Alfonso Cuarón (Roma), Peter Farrelly (Green Book), Spike Lee (BlacKkKlansman) và Adam McKay (Vice).

Điều này khiến Hiệp hội Đạo diễn cũng bị chỉ trích vì không dành cơ hội cho các nhà làm phim nữ, như Greta Gerwig với Lady Bird (2017) hồi năm ngoái.

Trong lịch sử, chỉ có hai phim thắng giải Phim truyện xuất sắc tại Oscar mà không có đề cử Đạo diễn xuất sắc của DGA. Đó là trường hợp của Laurence Olivier với Hamlet (1948) và Bruce Beresford với Driving Miss Daisy (1989).

Cuối cùng, WGA - Hiệp hội Biên kịch cũng đã công bố danh sách đề cử. Theo đó, Eighth Grade, Green Book, A Quiet Place, Roma và Vice tranh giải Kịch bản gốc xuất sắc. Còn BlacKkKlansman, Black Panther, Can You Ever Forgive Me?, If Beale Street Could Talk và A Star Is Born tranh giải Kịch bản chuyển thể xuất sắc.

Thử tổng kết toàn bộ danh sách đề cử, giải thưởng tiền Oscar lớn nhỏ đã công bố, đến nay, chỉ có A Star Is Born là có “hồ sơ” đẹp nhất. Tuy nhiên, bộ phim lại bất ngờ thua đau tại Quả cầu vàng trước Bohemian Rhapsody, và để mất thế thượng phong suốt kể từ đầu tháng tới nay.

Giờ thì tất cả cùng hồi hộp chờ đợi cột mốc tiếp theo là lễ công bố đề cử Oscar 2019 vào ngày 22/1 tới, và tiếp tục dõi theo mùa giải thưởng điện ảnh gay cấn, khó lường năm nay.

Tuấn Lương