HLV Hoàng Anh Tuấn: Ngoài thời khắc vụt sáng là những khoảng tối

Chuyên gia trụ hạng ở V.League

Bóng đá Khánh Hòa ở những năm 1990 và đầu những năm 2000 có một bộ ba rất sắc bén bên cánh trái: Hoàng Anh Tuấn, Nguyễn Hữu Đang, Đặng Đạo. Hoàng Anh Tuấn không nổi bật như 2 người đồng đội (Đặng Đạo từng là Vua phá lưới V.League, còn Hữu Đang là tuyển thủ quốc gia), nhưng cầu thủ này chính là người mang lại sự cân bằng trong tấn công và phòng ngự.

Hoàng Anh Tuấn thường thi đấu ở cánh trái nhờ sở hữu tốc độ và nguồn thể lực sung mãn. Năm 2003, Hoàng Anh Tuấn treo giày ở tuổi 35 và bắt đầu chuyển sang công tác huấn luyện. Ngoài việc làm trợ lý ở đội Khánh Hòa, Hoàng Anh Tuấn còn dẫn dắt các lứa U tham dự giải trẻ trong nước. Trong thời gian này, ông đã phát hiện và bồi dưỡng nhiều tài năng trẻ của bóng đá tỉnh nhà như Tấn Tài, Quang Hải.

Sau U20 World Cup, HLV Hoàng Anh Tuấn liên tục thất bại.

Không giống phần lớn những đồng nghiệp khác chỉ nghĩ đến sự nghiệp huấn luyện sau khi giải nghệ, HLV Hoàng Anh Tuấn đã tính đến việc đó từ rất lâu. Trong thời gian chơi bóng, ông vẫn học văn hóa, và cả học ngoại ngữ. Vốn ngoại ngữ giúp ông trở thành một trong những HLV có bằng cấp huấn luyện cao nhất tại Việt Nam hiện nay. Ngay từ năm 2005, HLV Hoàng Anh Tuấn đã có bằng A HLV do AFC cấp, và 4 năm sau ông là người Việt Nam duy nhất được Liên đoàn bóng đá Đức chọn theo học khóa HLV trình độ A.

2007 chính là năm bản lề nâng tầm sự nghiệp HLV Hoàng Anh Tuấn. Mùa hè năm đó, ông đảm trách vị trí HLV trưởng đội U21 Khánh Hòa tham dự giải U21 quốc gia. Dù chỉ tham dự vòng chung kết với tư cách đội chủ nhà, nhưng U21 Khánh Hòa lại gây bất ngờ lớn. Họ đánh bại hàng loạt đối thủ mạnh, bao gồm cả U21 SLNA ở trận chung kết để lên ngôi vô địch.

Thành tích với U21 Khánh Hòa là cơ sở giúp BLĐ CLB Khánh Hòa đặt niềm tin vào HLV Hoàng Anh Tuấn. Trong thời điểm V.League 2007 bước vào những vòng đấu cuối cùng, ông được bổ nhiệm vào ghế nóng thay HLV Lê Hữu Tường. Từ vị trí phải đá play-off, Khánh Hòa liên tục giành điểm trước những đối thủ mạnh hơn để leo lên vị trí thứ 10. Nhờ đó, ông tiếp tục được tín nhiệm ở những mùa giải tiếp theo.

Trong 6 năm làm HLV trưởng CLB Khánh Hòa, HLV Hoàng Anh Tuấn có biệt danh "chuyên gia trụ hạng". Ông xây dựng đội bóng này trở thành một thế lực chuyên ngáng chân các ông lớn. Những đội bóng mạnh như Bình Dương hay Đà Nẵng cũng thường xuyên mất điểm trước Khánh Hòa. Sức mạnh của Khánh Hòa không phải nhờ dàn cầu thủ vượt trội hay ngoại binh hay, mà vì họ luôn giữ kỷ luật sắt trong phòng thay đồ.

Ngay cả khi Khánh Hòa phải giải thể vào năm 2012, HLV Hoàng Anh Tuấn vẫn giúp cả đội rời cuộc chơi ở thế ngẩng cao đầu. Khi toàn đội sáp nhập với Hải Phòng, uy tín của ông chính là lý do khiến Tấn Tài, Quang Hải theo chân thầy ra Bắc. Bản thân HLV Hoàng Anh Tuấn lúc đó từng được đề nghị làm HLV trưởng ĐT Việt Nam với mức lương 200 triệu đồng/tháng, nhưng cuối cùng ông lại chọn thử sức mình ở Hải Phòng.

Phận long đong với U19

Danh hiệu chuyên gia trụ hạng vẫn được HLV Hoàng Anh Tuấn bảo toàn khi làm việc ở Hải Phòng. Tuy nhiên, mâu thuẫn với Chủ tịch Trần Mạnh Hùng đã khiến ông bị cách chức ngay dịp Tết Dương lịch 2014. Không chấp nhận cảnh bị đẩy từ vị trí HLV trưởng xuống làm công tác đào tạo trẻ, HLV Hoàng Anh Tuấn đã ra đi. Ông nghỉ ngơi một thời gian rồi trở lại làm HLV trưởng đội U19 quốc gia vào năm 2015.

Quãng thời gian đầu làm việc với U19 Việt Nam của HLV Hoàng Anh Tuấn không hề dễ dàng. Tại giải U19 Đông Nam Á 2015, U19 Việt Nam dù giành ngôi Á quân nhưng lại thua muối mặt 0-6 trước U19 Thái Lan ở chung kết. Năm tiếp theo, đội chỉ giành vị trí thứ 3. Việc bị so sánh với lứa U19 của Công Phượng, Xuân Trường trước đó càng khiến ông chịu nhiều sức ép.

Giữa thời khắc khó khăn ấy, U19 Việt Nam lại vụt sáng và gây bất ngờ lớn. Tại giải U19 châu Á 2016, họ liên tiếp đánh bại những đối thủ mạnh như U19 Triệu Tiên, U19 Bahrain để lọt vào vòng bán kết. Điều đó cũng đồng nghĩa với một tấm vé dự vòng chung kết U20 World Cup, một thành tích lịch sử của bóng đá Việt Nam. Đây cũng là giải đấu lớn đầu tiên những cầu thủ trẻ như Quang Hải, Văn Hậu có cơ hội thể hiện mình.

Dù vậy, đó cũng là khoảnh khắc ấn tượng duy nhất của HLV Hoàng Anh Tuấn. Trở về từ giải U20 World Cup, ông tiếp tục cầm đội U18 Việt Nam tham dự U18 Đông Nam Á 2017. Ở lượt trận cuối cùng vòng bảng, U18 Việt Nam chỉ cần 1 điểm để lọt vào vòng bán kết, nhưng cuối cùng lại để thua U18 Myanmar và bất ngờ bị loại sớm. Sau đó là liên tiếp những thất bại ở U19 Đông Nam Á 2018 và U19 châu Á 2018.

Vì thế, trận thua Campuchia ở giải U18 Đông Nam Á mới đây đã trở thành giọt nước tràn ly. Người hùng từng giúp bóng đá trẻ Việt Nam vươn tầm thế giới 3 năm trước nay trở thành tội đồ phải hứng chịu mọi trách nhiệm cho thành tích đi xuống. HLV Hoàng Anh Tuấn không còn lựa chọn nào khác ngoài việc từ chức, để lại khoảng trống mênh mông phía sau ngọn núi mang tên U20 World Cup.

Cẩm Chi